Ил Дархан Норуот сомоҕолоһуутун күнүнэн эҕэрдэлиир

Ытыктабыллаах Сахам сирин олохтоохторо!  Саха Өрөспүүбүлүкэтин салалтатын уонна тус бэйэм ааппыттан судаарыстыбаннай бырааһынньыгынан – Норуот сомоҕолоһуутун күнүнэн эҕэрдэлиибин!

Бу, бастатан туран, Аҕа дойдубут төрүт сыаннастарын уонна тутулуга суоҕун көмүскүүргэ норуот түмсүүлээх уонна биир сомоҕо буолара дьоһун суолталааҕын санатар Россия бары олохтоохторугар ураты бэлиэ күн. Норуот сомоҕолоһуутун күнэ Кузьма Минин уонна Дмитрий Пожарскай салайыытынан дойдубутун Польша халабырдьыттарыттан көмүскээбит норуот сэриитин кэриэстиир кыаҕы эрэ буолбакка, устуоруйа нэһилиэстибэтин саҥалыы быһааран өйдүүр, көлүөнэлэр ситимнэрин бөҕөргөтөр кыаҕы биэрэр.

Элбэх омуктаах норуоппут эр санаалаах уонна бэйэни харыстаммакка охсуспут холобурдара дойдубут сурукка тиһиллибит устуоруйатыгар аҕыйаҕа суох. Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылыгар бойобуой уонна үлэ хорсун быһыыларынан өстөөҕү самнарбыт, Ийэ дойдубут күүһүн уонна кыаҕын үксэппит араас итэҕэллээх араас омук дьоммутугар дириҥ ытыктабылбытын уонна махталбытын этэбит.

Бүгүн биһиги саҥаны айар сыалларбыт тула түмсэн, олох ыарахаттарын туораан, саҥа чыпчааллары ситиһэргэ дьулуһабыт. Биһиги буойуннарбыт Ийэ дойдуларыгар ытык иэстэрин хорсуннук толоро сылдьаллар, оттон өрөспүүбүлүкэ олохтоохторо кинилэргэ уонна кинилэр дьиэ кэргэннэригэр күүс-көмө, өйөбүл буолабыт. Ону тэҥэ, Саха сирин олохтоохторо Донецкай Норуодунай Өрөспүүбүлүкэ куораттарын чөлүгэр түһэриигэ дьоһун кылааты киллэрэбит. Биһиги бүттүүн биир сомоҕо буоллахпытына – күүстээхпит!

Сахабыт сирэ – 135 араас омук дьонун төрөөбүт дьиэтэ. Биһиги экэниэмикэ уонна социальнай эйгэ араас салааларыгар сүҥкэн бырайыактары олоххо киллэрэбит. Саха сирэ норуоттар икки ардыларынааҕы сыһыаннары бөҕөргөтөр улахан тэрээһиннэр ыытыллар былаһааккаларынан буолар. Ол курдук, бэс ыйыгар XXV Федеральнай Сабантуй ситиһиилээхтик ыытыллыбыта. Онно 50 тыһыынча кэриҥэ киһи, ол иһигэр Россия 29 эрэгийиэниттэн ыалдьыт дьон кыттыбыта.

Балаҕан ыйыгар Саха сирин, Амур уобалаһын, Кытай уонна Монголия бэрэстэбиитэллэрин түмпүт “Доҕордоһуу поеһа: Кыайыыга бииргэ!” норуоттар икки ардыларынааҕы култуура-үөрэх бырайыага Дьокуускай –Благовещенскай маршрутунан ыытыллыбыта. Алтынньыга өрөспүүбүлүкэ киин куоратыгар дойдубут норуоттарын култуураларын сайыннарыыга тус кылааты бэлиэтиир “Омук киэн туттуута-2025” эрэгийиэннэр икки ардыларынааҕы бириэмийэ I түһүмэҕин култуурунай-дьыалабыай бырагырааматыгар кыттаары Уһук Илин сэттэ эрэгийиэниттэн кыайыылаахтар мустубуттара.

“Эйэ туһугар норуоттар биир санааланыылара” ыччат духуобунай сомоҕолоһуутун Уһук Илиҥҥи форума Норуот сомоҕолоһуутун күнүгэр туһуламмыта. “Норуот уонна аармыйа биир сомоҕолор-2025” фашизмы утары III өрөспүүбүлүкэтээҕи форум бырааһынньык тэрээһиннэрин бырагырааматыгар тутаах миэстэни ылар. Форум чэрчитинэн анал байыаннай дьайыы кэмигэр өстөөхтөртөн былдьаныллыбыт трофейнай бронетехника тиһигин быспакка үлэлиир экспозициятын арыйыахтара. Онуоха “Хорсун быһыыны кэриэстээһин” Хабаровскай куораттан Уһук Илиҥҥи Байыаннай уокурук Эписиэрдэр дьиэлэрин Байыаннай-Историческай Музейын пуондатын экспонаттарын, фроҥҥа сылдьыбыт фотографтар уонна худуоһунньуктар үлэлэрин дьон болҕомтотугар таһаарыахтара.

Х үбүлүөйдээх Улахан этнографическай дьыктаан 300 түһүлгэҕэ ыытыллыаҕа. Биһиги өрөспүүбүлүкэбит үгэс курдук бу сырдатар тэрээһиҥҥэ көхтөөхтүк кыттан кэллэ. 2024 сыллаахха дьыктааны 28 тыһыынчаттан тахса киһи суруйан, Россия 30 бастыҥ эрэгийиэнин ахсааныгар киирбиппит, оттон Уһук Илиҥҥи федеральнай уокурукка бастаабыппыт.

Биһиги өрүүтүн эйэни, норуоттарбыт сомоҕолоһууларын бөҕөргөтөргө дьулуһуохпут.

Күндү доҕоттор! Барыбыт дьиэбит – Улуу Россия – өссө күүскэ бөҕөргүүрүгэр биһиги доҕордоһуубут, Ийэ дойдуга тапталбыт төһүү буолуоҕа. Барыгытыгар эйэни, бары үтүөнү, чэгиэн туругу, кытаанах доруобуйаны, этэҥҥэ буолууну, бары саҕалааһыннаргытыгар ситиһиилэри баҕарабын!

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана Айсен Николаев