Ил Дархан олохтоох бэйэни салайыныы туһунан

Айсен Николаев бүгүҥҥү пресс-кэмпириэнсийэтигэр олохтоох бэйэни салайыныыны реформалааһын бириэмэтигэр саҕаламмытын эттэ. Кини эппитинэн, бу кэнники кэмҥэ олохтоох бэйэни салайыныыга үөскээбит  кыһалҕаны быһаарарга наадалаах. Тыа сиригэр каадыр тиийбэтэ, ол түмүгэр сайдыы барбата эмиэ ахтылынна.

«Тыа сиригэр, улуустарга каадыр тиийбэтэ сайдыыны харгыстыыр. Үлэлиэн баҕалаах киһи аҕыйах. Урукку сэбиэскэй кэмнээҕи курдук, атын улуустан анаан ыытан үлэлэтэр билигин табыллыбат. Тыаҕа үлэлээбит киһини бырамыысыланнай оройуоҥҥа эбэтэр төттөрүтүн бырамыысыланнай оройуонтан тыа улууһугар салайааччыны ыытар сатаммат курдук. Аны ыытыахпытын баҕардахпытына даҕаны, бэйэбит киһибит үлэлиэн наада дииллэр. Онно олохтоох бэйэлэрин киһилэрин таһаарыахтарын баҕараллар. Онон, урукку курдук, уопуттаах, сөптөөх каадыры атын улуустан атыҥҥа көһөрбөккүн, бу үлэни улаханнык атахтыыр», — диэн Ил Дархан эттэ. Кини Сэбиэскэй сойуус кэминээҕи холобуру аҕалан, онно исписэлиистэри үөрэтэн, хаалыылаах оройуоннарга көһөрөн үлэлэтэллэрин, ол экэниэмикэ уонна инфраструктура сайдыытыгар көмөлөөх буоларын кэпсээтэ.

«Улуус баһылыктара бары боломуочуйалары биэрэргэ эрдэттэн бэлэмнэммиттэрэ. Хас биирдиилэрэ туспа былааннаах этилэр. Улуустар бары тус-туспа олохтоохтор, онон манна барыларын биир халыыпка киллэрэр сатаммат. Барыларын биир халыыпка киллэрэн күһэйбэттэрин курдук, бырабыыталыстыбаҕа эмиэ этэн турабын», — диэн эттэ Айсен Николаев.

Саҥа реформа быһыытынан, 2026 сылтан ыла, муниципалитеттарга уларыйыылар буолбуттарын да иһин, ханнык баҕарар киһи улуус эбэтэр нэһилиэк баһылыгын дуоһунаһыгар талыллар кыахтааҕа этилиннэ. Ол аата, хас биирдии хандьыдаат куонкурус хамыыһыйатын бэрэбиэркэтин ааһыахтаах, ол кэннэ түмүктүүр куоластааһыҥҥа дьокутааттарга киириэхтээх.

Бу туһунан соторутааҕыта буолан ааспыт дьокутааттар 3-с сийиэстэригэр эмиэ дьүүллэспиттэрэ. Ол туһунан бүгүн өрөспүүбүлүкэ баһылыга суруналыыстарга эмиэ тоһоҕолоон эттэ. Баһылыктары талыы хайдах барыахтааҕын сиһилии быһааран биэрдэ. Ил Дархан саҥа сокуон олоххо киириитин, боломуочуйалары тыырыы, нэһилиэк таһымыгар хайдах буолуоҕун, тугу бас билиэхтээхтэрин, хайдах дьаһаныахтаахтарын уонна судаарыстыба таһымыттан ханнык боломуочуйалары олохтоох бэйэни салайыныы уоргана толоруон сөптөөҕүн кылгастык быһааран кэпсээтэ.

Бу реформа наадалааҕа өйдөнөр. Ол миэстэтигэр салайыы хаачыстыбатын тупсарыыга уонна өрөспүүбүлүкэ иннигэр турар уустук соруктары быһаарар кыахтаах туруктаах каадыр структуратын оҥорууга туһуланар диэтэ Ил Дархан.