Ил Түмэн мунньаҕар СӨ ИДьМ 2024 сыллааҕы үлэтин отчуотун иһиттилэр

Бүгүн Ил Түмэн 11-с уочараттаах пленарнай мунньаҕар норуот дьокутааттара СӨ ИДьМ 2024 сыллааҕы үлэтин-хамнаһын туһунан отчуоту иһиттилэр.

Ис Дьыала министиэристибэтин ааспыт сыллааҕы үлэтин туһунан миниистир Владимир Прокопенко иһитиннэрдэ.

Миниистир ааспыт сылга үлэтин саамай сүрүн түмүгүнэн өрөспүүбүлүкэҕэ баар балаһыанньаны хонтуруолга тутуу уонна бэрээдэги кэһиини кэмигэр сэрэтии буоларын эттэ. Кини этэринэн, Уһук Илин уокуругар Саха сирэ буруйу оҥорууга кыра көрдөрүүлээҕин уонна ыар буруйу оҥорууттан өлбүт киһи ахсаана аҕыйаҕын бэлиэтээтэ.

Владимир Прокопенко Ил Түмэн дьокутаттарын өйөбүлүнэн өрөспүүбүлүкэтээҕи сокуоҥҥа уларытыылар, чуолаан, арыгыны атыылыыр усулуобуйалар уонна миэстэлэр эбии хааччахтааһыннара киирбиттэрин, онон Дьокуускай куоракка 65 арыгы атыылыыр сир сабыллыбытын эттэ.

Кини буруйу оҥоруу улаатыыта сүрүннээн дьон харчытын түөкүннээн уорааһыны кытта сибээстээҕин быһаарда. Итини сэргэ миниистир бэлиэтээбитинэн, быраабы араҥаччылыыр уорганнар үлэлэрин күүһүрдүү суотугар экэнэмиичэскэй хайысхалаах буруйу оҥоруу, наркотигы кытары сибээстээх буруйу оҥоруу уонна миграция эйгэтигэр 2,6 төгүл элбэх буруйу оҥоруу бэлиэтэммит. Тиһиктээх дьаһаллары олоххо киллэриинэн, ыраахтан олорон түөкүннээһин тэтимин намтатары ситиспиттэр.

Ол курдук, 2023 сылы кытары тэҥнээтэххэ, ааспыт сылга уоруу — 5,2%, түөкүннээһин — 12,7% аҕыйаабыт.

Миниистир өрөспүүбүлүкэ экэниэмикэтин куттала суох буолуутугар улахан болҕото уурулларын эттэ. Ылыныллыбыт дьаһаллар түмүктэринэн экэнэмиичэскэй уонна коррупционнай хайысхалаах 586 буруй арыллыбыт, ол иһигэр 103 бэриги биэриигэ.

Миграция боппуруоһа эмиэ таарылынна. Миграционнай быһыыны- майгыны хонтуруоллааһыҥҥа эбии дьаһаллар тиһиктэрин олоххо киллэрии түмүгэр, миграция эйгэтигэр буруйу оҥорууну арыйыы 3 төгүл кэриҥэ улааппыт, атын омук дьоно ыар буруйу оҥоруулара 2,6 төгүл аҕыйаабыт. Маныаха учаастактааҕы боломуочуйалаах полиция үлэһиттэрин үлэлэрэ күүһүрбүтүн ыйда.

Владимир Прокопенко дакылаатын түмүгэр министиэристибэлэр уонна биэдэмэстибэлэр салайааччыларыгар салайар тэрилтэлэригэр түөкүннээһин туһунан сэрэтэр үлэни күүскэ ыыталларыгар көрдөстө.

Миниистиргэ чопчулуур ыйытыылары ордук норуот дьокутааттара Елена Голомарева, Иван Луцкан, Василий Николаев, Александр Иванов, Федот Филиппов, Александр Сусоев, Владимир Федоров, Александр Подголов, Егор Григорьев, Владимир Поскачин уонна Иннокентий Романов биэрдилэр. Норуот дьокутаттара Арктика улуустарыгар полиция үлэһиттэрин хамнастарын улаатыннарыы, каадырынан хаачыйыы, арыгы бородууксуйатын сокуоннайа суох атыылааһын, информационнай-телекоммуникационнай  технологиялары туһанан түөкүннээһин, о.д.а туһунан ыйыттылар.