Ил Түмэн XXXIX пленарнай мунньаҕа.Тарыыптары чэпчэтиигэ үп көстүө дуо?

Убатыллыбыт гааска, уокка уонна уот кыамтатыгар, уунан хааччыйыыга итиэннэ уу ситимин тардыыга көрүллэр чэпчэтиилээх тарыыптары дьүүллэһиигэ дьокутааттар сүрүн болҕомтолорун өрөспүүбүлүкэ чэпчэтиилээх тарыыптарын тиһигэр уларытыылары киллэриигэ уурдулар.

Бу туһунан бырабыыталыстыба киллэрбит сокуонун барыла ылылыннаҕына, туох уларыйыы киириэй?

СӨ Сыана политикатыгар Судаарыстыбаннай кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Антонина Винокурова  парламеҥҥа бу туһунан билиһиннэрэригэр чэпчэтиилээх тарыыптарынан туһанар бырааптаах дьон араҥатын уонна ханнык төрүккэ олоҕуран чэпчэтии көрүллэрин чопчулаан биэрэр наадатын ыйда. Сокуоҥҥа чопчулааһыны киллэрии төрүөтүнэн 2022-2027 сылларга кыра уонна орто биисинэһи өйүүр дьаһаллары сэргэ бас билиилэригэр гараастаах биирдиилээн дьоҥҥо чэпчэтиилээх тарыыптар олоххо киирээри тураллара буолар. Ону сэргэ, быйылгыга диэри Саха сирэ уоту туһаныы иһин олохтоммут сыана сорох чааһын федеральнай бүддьүөт суотугар сабар этэ. Ол эрээри, киинтэн кэлэр ити көмө харчы аҕыйыыр чинчилээҕинэн, 2023 сылтан Саха сирин бүддьүөтүгэр ноҕурууска улаатар диэн парламент сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Юрий Николаев пленарнай мунньах иннинэ эрдэ быһааран эппитэ.
Санатан эттэххэ, урукку өттүгэр, 90-с сыллардааҕы кириисискэ, уот төлөбүрүн сокуонугар “перекрестнай субсидирование” диэн баара. Нэһилиэнньэ уонна социальнай эбийиэктэр сүгүөхтээх төлөбүрдэрин сорох аҥарын бырамыысыланнас уонна бөдөҥ предприятиелар суоттарыгар уйунар этилэр. Ити судаарыстыба көрүүтүнэн, хонтуруолунан оҥоһуллара. Ол гынан баран маннык ньыма энергетиканы, бырамыысыланнаһы, экэниэмикэни да барыларын атахтыырын быһыытынан билигин туттуллубат.
Тэрилтэлэрбит уонна нэһилиэнньэбит ыарахан төлөбүрдэргэ оҕустарбаттарын туһугар өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр ити сууманы көрөр хайысхаҕа дьокутааттар бары күүскэ үлэлиир санаалаахтар. Кинилэр бу туһунан сокуон барылын бастакы ааҕыыга ылыннылар.

Елена Иванова, «Саха сирэ» хаһыат.