Ион Цыпандин Төҥүлүтээҕи госплемстанцияны салайбыта

Share

Мин 1965 сыл тохсунньу 1 күнүттэн Госплемстанция Төҥүлүтээҕи филиалыгар Мэҥэ Ханалас оройуонугар селекционер-зоотехнигынан үлэлии киирбитим.

М.Горькай аатынан холкуоска Балыктаах отделениетыгар участковай зоотехнигынан үлэлии сырыттахпына Ион Павлович Цыпандин туруорсан үлэҕэ ылбыта. Бу тэрилтэҕэ мин 20-тэн тахса сыл үлэлээбитим.

Мин кэлэрбэр Ион Павлович Мэҥэ Ханалас оройуонугар искусственнай буоһатыыны бүттүүн киллэрээри сүүрэ-көтө сылдьар кэмэ этэ. Бу кэмҥэ Мэҥэ Ханалас оройуонугар искусственнай буоһатыы инструкторынан Слободчиков Егор Николаевич үлэлииэ. Сорох холкуостар отделениелара искусственнай буоһатыыттан аккаастанан, уруккулуу оҕуһунан буоһатыынан сылдьыахпыт дииллэрэ. Киһитэ кини буолан сүүрэн-көтөн, кэпсэтэн-ипсэтэн Мэҥэ Ханалас оройуона бүттүүн искусственнай буоһатыыга киирэр буолбута. Осеменатордары сүүмэрдээн оройуоҥҥа куурус аһан үөрэппиттэрэ. Хас сайын аайы осеменатордары мунньан сэминээр оҥороллоро уонна кинилэр икки ардыларыгар күрэхтэһии ыыталлара. Онон осеменатордар көрдөрүүлэрэ тупсан испитэ. Ленин аатынан колхуос Павловскайдааҕы отделениетын осеменатора Кириллин Степан Семенович сүөһүнү буоһатыыны 100 % тириэрдибитэ. Атын да осеменатордар 90-тан лаппа тахса бырыһыаны ситиһэллэрэ. Онон Мэҥэ Ханалас оройуонугар сүөһү боруодата тупсубута, сүөһүттэн бородууксуйа биллэрдик үрдээбитэ. Ол курдук, Шарин Павел Петрович Мэҥэ Ханалас оройуонун Герой Попов сопхуоһугар ыанньыксыттыы сылдьан биирдии фуражнай ынаҕыттан 1985 сыллаахха 6071 киилэ үүтү ыан, ХХ үйэ чөмпүйүөн ыанньыксытын аатын ылбыта.

Искусственнай буоһатыыга үрдүк көрдөрүүлэнэн, өрөспүүбүлүкэ племстанцияларын икки ардыларынааҕы социалистическай куоталаһыыга хас да төгүл кыайыы Кыһыл знамятын ылбыппыт. Бу кыайыы Ион Павлович сыралаах үлэтин түмүгэ буолара саарбаҕа суох.

Үлэтигэр дириҥ билиилээх исписэлиис, сатабыллаах салайааччы буолан, уһуннук өрөспүүбүлүкэтээҕи  Госплемстанция Төҥүлүтээҕи филиалын начаалынньыгынан үлэлээбитэ.

1971 сыллаахха Дьокуускай куоракка киирэн, саҥа тэриллибит Госплемхолбоһугу салайан ситиһиилээхтик үлэлээн, өрөспүүбүлүкэ уонна ССРС үтүөлээх зоотехнига буолбута. 1994 с. Мэҥэ Ханалас улууһун бочуоттаах олохтооҕо буолбута.

Улууска Ион Павлович үлэлээбит үлэтэ, албан аата өр сылларга умнуллуо суоҕа.

Анастасия Семеновна Ноговицына ,

племенной үлэ бэтэрээнэ. Төҥүлү.

Хаартыска: архыып

Recent Posts

  • Аҕа дойдуну көмүскээччи сыла
  • Сонуннар

Үөрэнээччилэрин хоргуйан өлүүттэн өрүһүйбүтэ

Сэрии иннинээҕи, ол саҕанааҕы уонна кэннинээҕи кыһалҕалаах дьылларга саха тыатын сиригэр сырдыгы сахпыт, дьоҥҥо өй-санаа…

24 минуты ago
  • Байыаннай эпэрээссийэ
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

«Бэлэс»: Ыарахан кэмҥэ итэҕэл өссө күүһүрэр»

Бүгүҥҥү дьоруойбут хорсун быһыыта атыттарга холобур буолуон сөп. Кини хорсун быһыылара саамай уустук да кэмҥэ…

49 минут ago
  • Уопсастыба

Сайаапканы хомуйуу саҕаланна

Муус устар 1 күнүттэн бэс ыйын 30 күнүгэр диэри электроннай сэрэбиэйгэ сайаапканы хомуйан саҕалаатылар. Бу…

1 час ago
  • Сонуннар
  • Спорт
  • Уопсастыба

“Мин көрөбүн сүрэхпинэн”

Биһиги иэспит – дьоҥҥо-сэргэҕэ Иван Горнай үтүө аатын үйэтитии, үтүөҕэ-кэрэҕэ тардыһыыны иҥэрии уонна сиэр-майгы идеяларын…

2 часа ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Кулуттааһын…

Кулуттааһын диэн тылы иһиттэхпитинэ, былыргы үйэтээҕи кэми саныыбыт. Ол эрээри аныгы да үйэҕэ оннукка түбэспит…

2 часа ago
  • Култуура
  • Сонуннар

Хатылаевтар «Төрүт дорҕоон» кинигэлэрин электроннай таһаарыыта сүрэхтэннэ

Саха Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх, норуодунай артыыстара, этно-мусукааннар, культурологтар уонна саха норуотун муусукатын  чинчийээччилэр Клавдия уонна Герман…

3 часа ago