Ипотека төлөбүрүгэр — 450 тыһ. солк.

Арассыыйаҕа чэпчэтиилээх ипотечнай кирэдьииттээһин олоххо киириэҕиттэн элбэх оҕолоох ыаллар, эдэр дьон саҥа кыбартыыра атыылаһар, харчы иэс ылан таас, мас дьиэ туттар кыахтаммыттара быданнаата. Бу күннэргэ РФ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлэ Михаил Мишустин элбэх оҕолоох ыаллар ипотекаларын сабыыга анаан бүддьүөттэн эбии 15 млрд солк. тыырар туһунан иһитиннэрдэ.

Ол курдук, 2019 сыл тохсунньу 1 күнүн кэнниттэн үһүс уонна онтон кэлэр оҕолорун оҕоломмут ыалларга ипотекаларын төлүүргэ 450 тыһ. солк. биир кэмнээх төлөбүр оҥоһуллуоҕа.
Дойду Аҕа баһылыга Владимир Путин Уһук Илини 2025 сылга диэри сайыннарыы национальнай бырагырааматын оҥорор туһунан сорудахтыаҕыттан, Уһук Илин олохтоохторо чэпчэтиилээх ипотеканан туһаналларыгар саҥа саҕахтар үөскээбиттэрэ. Ол курдук, баара-суоҕа 2%-наах ипотеканан дьиэ атыылаһан элбэх эдэр ыал малааһыннаата.

Онон федераллар өттүлэриттэн туһааннаах уокуругу сайыннарыыга, атаҕар туруорууга болҕомтолорун уураннар, саҥаттан-саҥа бырайыактары олоххо киллэриигэ үлэлииллэр. Холобур, Уһук Илини сайыннарыы национальнай бырагырааматын чэрчитинэн, “Уһук Илиҥҥи гектары” ылбыт дьон уонна элбэх оҕолоох ыаллар чэпчэтиилээх ипотеканан туһаналлар.

2020 сыл муус устарыгар үлэтин саҕалаабыт “Чэпчэтиилээх ипотека” бырагыраама чэрчитинэн, Арассыыйаҕа 1 мөлүйүөнтэн тахса ыал дьиэлэммит. Уопсайа 3,5 трлн. солк. суумалаах кирэдьиит бу бырагырааманан дьоҥҥо бэриллибит. Бырагыраама оператора ДОМ.РФ чахчыларынан, “Чэпчэтиилээх ипотека” бырагырааматынан ордук элбэх дьиэ Москваҕа атыылаһыллыбыт (120,1 тыһ. кирэдьиит). Салгыы Санкт-Петербург (94,8 тыһ.), Москва уобалаһа (91,8 тыһ.), Краснодарскай кыраай, (65,9 тыһ.), Свердловскай уобалас (42 тыһ.), Тюмень уобалаһа (40,8 тыһ.) тураллар.

Бу күннэргэ дойду Аҕа баһылыга Владимир Путин эдэр ыалларга 2% арктическай ипотеканы үлэлэтии туһунан этиини өйүүрүн туһунан иһитиннэрдэ. Туһааннаах бырагыраама 2030 сылга диэри үлэлиэхтээҕэ былааннанар.

«Арктическай зонаҕа олорор дьоҥҥо туһааннаах бырагыраама улахан көмө буолуоҕа дии саныыбын. Уһук Илиҥҥи 2% ипотека туһааннаах эрэгийиэн сайдыытыгар улахан күүһүнэн буолан, 73 тыһыынча кэриҥэ ыал олорор усулуобуйаларын тупсардылар. Арктическай ипотека бырыһыана 2% үрдүө суохтаах итиэннэ көмө миэрэтин 2030 сылга диэри үлэлэтэр туһунан этии киллэрэбин», — диэн Путин арктическай куораттар уонна сабыылаах административнай-территориальнай тэриллиилэр сайдыыларыгар туһуламмыт сүбэ мунньах кэмигэр эттэ.

Евгения Кириллина, Сбербаан Саха сиринээҕи салаатын ипотека кирэдьиитин уонна “Домклик” сервис сайдыытын салаатын начаалынньыга:

— Уһук Илиҥҥи ипотека бырагыраамата үлэҕэ киириэҕиттэн Саха сиригэр 12 тыһыынчаттан тахса киһи Сбербаан нөҥүө дьиэ ыллылар. Бу сыл саҕаланыаҕыттан Уһук Илиҥҥи ипотеканан баан уопсайа 14 млрд солк. биэрдэ. Былырыын бу кэмнээҕи көрдөрүүнү кытары тэҥнээтэххэ, быйыл кирэдьиити биэрии 28% үрдээтэ. Санатан этэххэ, Уһук Илиҥҥи ипотеканы ылыахтарын сөп:
— «Уһук Илиҥҥи гектар» бырагыраама кыттыылаахтара;
— Оҕолоох эбэтэр оҕото суох, кэргэнэ эбэтэр ойоҕо 36 сааһын туола илик эдэр ыал;
— Судаарыстыбаннай эбэтэр муниципальнай мэдиссиинэ уонна үөрэх тэрилтэлэрин үлэһиттэрэ. Үлэ ыстааһа хайаан даҕаны 5 сылтан итэҕэһэ суох буолуохтаах.

Светлана Степанова, Дьокуускай куорат:

— Мин ипотеканы ылбытым үс сыл буолла. 2020 сыллаахха пандемия саҕаламмытыгар улахан толкуйга түспүтүм. Олохпут-дьаһахпыт хайдах салгыы уларыйара биллибэт курдук этэ, ол иһин дьиэ ыларга санаммытым. Оҕолорум улаатан, ханнык даҕаны чэпчэтиилээх бырагыраамаҕа түбэспэтэҕим. Билигин ипотека ылбыппын олох кэмсиммэппин. Билигин дьиэ ырыынагар сыана икки төгүл үрдээтэ. Онон кэмигэр сөпкө быһаарынан атыыластым дии саныыбын. Бүгүн ипотеканы ылар барыстаах курдук. Инфляция мэлдьи буола турар.