Камчаткаҕа аны вулканнар уһугуннулар

Камчаткаҕа сир хамсааһынын кэнниттэн, аны вулканнар эһиннилэр. «Мутновская сопка» диэн хайа эстибит вулканыгар кутталлаах буолуу араҕас куодун иҥэрдилэр диэн РАН Геофизическэй сулууспатын Камчаткатааҕы салаата иһитиннэрэр.

Бу иннинэ Ключевскай мырааҥҥа уонна Крашенинников хайатыгар вулканнар эстибиттэрэ. Крашенников вулкана 600 сыл устата «утуйа» сыппыта. Билигин муора таһымыттан 5-6 килэмиэтир үрдүккэ күлүн, буруотун ыһа турар. Онон сөмөлүөттэр көтөллөрүгэр ыарахаттары үөскэтиэн сөп.

Крашенников вулканын үрдүгэ 1857 миэтэрэ. Петропавловскай-Камчтакай куораттан 20 көс тэйиччи баар. Бу хайа 50-60 тыһыынча сыллааҕыта үөскээбит диэн сабаҕалыыллар. Камчатка вулканнарыттан саамай кырдьаҕастара буолар.

Оттон Ключевскай вулканыттан уот болгуо — лава тоҕунна. Хас да килэмиэтир уһуннаах лава тааһы, буору умата-умата хайа эниэтинэн сыыллан түстэ. Хайа эниэтин быһыытын уларыйыытын куйаарга көтө сылдьар «сир аргыстарын» нөҥүө кэтээн көрөллөр. Вулканнар нэһилиэнньэлээх пууннар аттыларыгар суох буоланнар, кутталы үөскэппэттэр.

Бастатан туран, туристары ити вулканнарга баралларын боптулар. Улахан сир хамсааһынын кэнниттэн, кэлин хас да хонук устата Сир Ийэ син биир дьигиһийэ сытар. Ону «афтершок» диэн ааттыыллар. Бу күннэргэ 3,3-6,2 бааллаах 680 «афтершок» буолла диэн бигэргэттилэр. Бу мантан сылтаан, вулкан төһө улаханнык уонна хаһааҥҥа диэри эстиэҕин сабаҕалыыр кыах суох диэн учуонайдар этэллэр.