ЯСИА архыыбыттан
Кэргэн кэпсэтии сиэрин-туомун туһунан хаһан эмэ истибиккит дуо? «Уос аһар» эбэтэр «сыҥаах хоҥнорор» диэн тугуй?
Кэпсэтии үгэс быһыытынан хонон баран сарсыныгар салҕанан барар. Кыыс сүрэҕэ сэрэйэн, кэлии дьону эмиэ кэтиир. Бу туһунан А.Федоров «Саха ыалын сиэрэ-туома» кинигэҕэ сиһилии көрүөххэ сөп.
Кэпсэтии кэмигэр килбик кыыс хаппахчытыгар, оттон уол ороннорго түҥнэри хайыһан олороллоро. Ол олорон аһыылларыгар, уол сиир этиттэн кыыска кэһии ыытара. Ол аата «уос аһар» эбэтэр «сыҥаах хоҥнорор» диэн буолар. Кыыс харда эт ыыппат. Сороҕор «сыҥаах хоҥноруутугар» уол дьоно харчы эбэтэр сүөһүнү төбөтүнэн ааҕан кыыс дьонугар бэлэх биэрэллэрэ. Дьэ, ол кэнниттэн сулуу төлөбүрүн, уруу туһунан анаан-минээн кэпсэтии ыыталлара. Аһаан баран, дьиэлээхтэр уол кыыһы кэпсэтэ кэлэригэр аҕалбыт сулуутун сороҕун көрө таһырдьа тахсаллара. Сулууга кэлбит сүөһүттэн аймахтарыгар, чугас дьонноругар өлүүлээн бэрсэллэрэ, кинилэр кыыс энньэтин тэрийэргэ төһө көмөлөспүттэрин көрөн. Ол кэнниттэн илии охсуһаллара.
А.С.Федоров «Саха ыалын сиэрэ-туома» кинигэтиттэн
«Айар» кинигэ кыһата, 2024 с.
"Якутия в деталях" саҥа биэриитигэр СӨ тырааныспарга уонна суол хаһаайыстыбатыгар миниистир Владимир Сивцев муус туруутун…
Бэлитиичэскэй репрессия ыар тыына Кэбээйи оройуонун эмиэ хаарыйбыта, элбэх дьон ыраас ааттарын хараардыбыта, олохторун огдолуппута.…
Арассыыйа быраастара этэллэринэн, тууһаммыт хаппыыста уонна суорат киһи куруук дьиксинэ, дьааххана сылдьар туругуттан тахсарыгар көмөлөһөллөр.…
Алтынньы туругунан, өрөспүүбүлүкэҕэ элбэх оҕолоох ыалларга уопсайа 1790 га иэннээх 14 453 сир учаастага бэриллибит,…
Бу күннэргэ ХИФУ археологияҕа, этнографияҕа түмэлигэр “Истээх Быраан – Тыгын аҕа ууһа көмүллүбүт сирэ (XV–XVIII…
Хаҥаласка ИДьМ отделыгар олохтоох киһи массыынатын солуонуттан 40 000 солк. сүппүтүн туһунан иһитиннэрбит. Холуобунай ирдэбил…