Кибертүөкүннээһин Уһук Илиҥҥэ күүскэ тэнийдэ
13.04.2023, 18:36
Мария Васильева хаартыската, СИА.
Бөлөххө киир:
Билигин дьон барыта суотабай төлөпүөннээҕин ааһан, улаханныын-кыралыын интэриниэккэ олоробут. Сорохтор тэҥинэн «Билайн», МТС, «Мегафон», «Yota» оператордарга холботтороллор. Мин эмиэ икки оператор өҥөтүнэн туһанар буоламмын, күннэтэ араас хабааннаах СМС-иһитиннэриилэри тутабын. Ол быыһыгар хаста даҕаны массыына сүүйэн турардаахпын… Биирдэ, РФ Киин баанын аатыттан: «Ваша карта заблокирована. Все вопросы можно уточнить по телефону 8(909) …», – диэн иһитиннэрии кэлэн, улаханнык уолуйа сылдьыбыттааҕым. Ама, тоҕо эмиэ каартабын араардахтарай дии санаабытым. Ол эрээри, ыйыллыбыт нүөмэринэн эрийбэтэҕим.
Кэлиҥҥи сылларга кибертүөкүннээһин күүскэ сайдан эрэр. Бу — информация эйгэтигэр биир саамай кутталлаах уонна тэнийбит буруйу оҥоруу буолар.
Бэҕэһээ, муус устар 12 күнүгэр, Хабаровскай куоракка РФ Генеральнай борокуратууратын уонна Хабаровскай кыраай бырабыыталыстыбатын өйөбүллэринэн, «Профилактика и противодействие кибермошенничеству» диэн улахан пуорум ыытылынна. Тэрээһиҥҥэ Уһук Илин эрэгийиэннэрин салайааччылара, Арассыыйа Киин баанын бэрэстэбиитэллэрэ кыттыыны ыллылар.
Оҕуруктаах өйдөөх, дьону албыннаан үптэнэр дьон ахсаана кэлиҥҥи кэмҥэ элбии турар. Сорох-сорохтор дьиэлэриттэн тахсыбакка эрэ, салгынтан харчы оҥорор буоллулар. Албыннаан-түөкүннээн суох табаары атыылыылларын таһынан, дьон каарталарыттан харчыларын барытын мэлитэн усталлар. Бу туһунан РФ Генеральнай борокуруорун солбуйааччыта Дмитрий Демешин дакылаатыгар бэлиэтээн эттэ.
— Уһук Илиҥҥи Федеральнай уокурукка информационнай-телекоммуникационнай технологиялары туһанан сыллата 30 тыһыынча кэриҥэ буруйу оҥоруу тахсар. Саамай элбэх буруйу оҥоруу Приморскай кыраайга бэлиэтэнэр — 7 тыһыынча кэриҥэ буруйу оҥоруу. Бу кэнниттэн Хабаровскай кыраай (5 тыһыынча кэриҥэ) иһэр. Забайкальскай кыраайга, Бурятияҕа уонна Амурскай уобаласка 3,4 – 3,7 тыһыынча, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр 2,8 тыһыынча түбэлтэ бэлиэтэммит. Сахалиҥҥа – 1,7, Камчаткаҕа – 1,4, Магадаҥҥа – 693, Еврейскай автономнай уобаласка – 552, Чукоткаҕа – 213 түбэлтэ, — диэн Дмитрий Демешин дакылаатыгар эттэ.
Сбербаан Уһук Илиннээҕи салаатын бэрэссэдээтэлэ Андрей Черкашин иһитиннэрбитинэн, билиҥҥитэ төлөпүөнүнэн түөкүннээһин бастакы миэстэҕэ турар. «Сбербаан Куттал суох буолуутун хааччыйар сулууспата иһитиннэрбитинэн, суотабайга төлөпүөннээһин 90 бырыһыана Украинаттан кэлэрэ бэлиэтэммит. Бу дойдуга кибертүөкүннээһиҥҥэ 900-кэ колл-кииннэр үлэлииллэр. Манна анаан дьону үөрэтэллэр эбит. Кэлиҥҥи сылларга үп-харчы сектора хаайыыга олорон үлэлиир колл-кииннэри суох оҥордо. Ол түмүгэр Сбербаан килийиэннэригэр төлөпүөнүнэн түөкүннээһин 15-20 төгүл аҕыйаабытын ситистибит», — диэн Андрей Черкашин эбэн эттэ.
Дистанционнай түөкүннээһиҥҥэ үгүс өттүгэр саастаах дьон түбэһэллэр. Онон угаайыга киирэн биэрбэт туһугар, хаһан даҕаны бэйэҕит тускутунан дааннайдары, баан каартатын пин-куодун этимэҥ. Иккиһинэн, төлөпүөҥҥэр, социальнай ситимнэргэ кэлэр билбэт ссылкаларгар кииримэҥ. Алҕас баттаан кэбиһэн, төлөпүөҥҥүттэн харчыгын барытын устан ылыахтарын сөп. Үсүһүнэн, интэриниэт нөҥүө табаар атыылаһар түгэҥҥэр, билэр эрэ маҕаһыыннаргыттан атыылас. Түбэһиэх саайтан ону-маны сакаастаама, тута харчыгын ыытыма, төлөөмөҥ.
+1
+1
+1
+1
+1
+1
+1
Сообщить об опечатке
Текст, который будет отправлен нашим редакторам: