Кимнээх элбэх табалаахтарый?

Тыа хаһаайыстыбатын атын салааларыгар курдук, Саха сирин таба иитэр хаһаайыстыбаларыгар түбүктээх сайыҥҥы күннэр тураллар. Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 1022 табаһыттаах хаһаайыстыбаларга эппиэттээх кэмнэр.

СӨ Тыатын аһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтин Хотугу үгэс буолбут салаалары, балык хаһаайыстыбатын комплексын сайыннарыыга уона үлэ харыс-

табылыгар отделын салайааччыта Иннокентий Баланов иһитиннэрбитинэн, улуустардааҕы тыа хаһаайыстыбатын управлениеларын чахчыларынан, от ыйын 23 күнүнээҕи туругунан бары көрүҥнээх хаһаайыстыбаларга 176000 таба (тохсунньу 1 к. 162568) иитиллэн турар.

Аны кыһын 2026 сылга 168582 төбөҕө тиэрдэри торумнууллар. Улуустарынан көрдөххө, Усуйаана (34919) Анаабыр (22806), Булуҥ (18604), Муома (16173), Эбээн Бытантай улууһа (13318) атыттарга тэҥнээтэххэ, элбэх табалаахтар. Ол эрээри былырыын бу кэмҥэ тэҥнээтэххэ, бу үгүөрү табалаах улуустартан Булуҥ (107,0 быр.), Муома (111,6 быр) улуустарыгар эбиллии бэлиэтэнэр буоллаҕына, Анаабыр, Усуйаана, Эбээн Бытантай улуустарыгар кыратык аччаабыт. Улахан табаны тыыннаахтыы иитии 89,6 быр. тэҥнэспит. Таба ахсаана аччааһыныгар Булуҥ, Дьааҥы, Аллараа Халыма улуустарыгар сүтүк тахсыыта тэппит. Ону тэҥэ Анаабыр улууһугар саркаптоз (чесотка) эрэйдээбит. Хата, СӨ Бэтэринээрийэ департамена бу ыарыыны бохсууга икки исписэлииһи Анаабыр улууһугар ыыппыт, онон Илья Спиридонов аатынан МУП дириэктэрэ Роман Туприн дьаһалынан кинилэри туундаранан илдьэ сылдьыахтаахтар.

Бөрө тургутар, ыарыы атахтыыр

Иннокентий Баланов салгыы этэринэн, билиҥҥи туругунан, таба иитэр ыстаадалар бары мэччирэҥҥэ сылдьаллар. Сайылаан олорор сирдэригэр син-биир араас кыһалҕалар ханна барыахтарай. Ол курдук, Алдан, Дьааҥы, Кэбээйи, Өймөкөөн улуустарыгар адьырҕа бөрөлөр бааллара табаһыттарга түбүгү үөскэтэр. Онон сиринэн бөрөнү бултааһын ыытыллар. Табаһыттар онон булчут оруолун эмиэ толороллор. Ол түмүгэр, бу сылга 235 бөрөнү сууһарбыттар (2024 сылга — 225) эрээри, бөрө тириитин туттарыыга кыһалҕалары көрсүбүттэр.

Чесотканы утары туһааннаах министиэристибэ бэтэринээринэй сулууспа управлениетын кытта суол каартатын торумнаабыттар. Ол быһыытынан Өлөөн улууһугар табалары обработкалаабыттар, Анаабырга исписэлиистэр тиийбиттэр.

Бары улуустарга 162748 табаны балаҕан ыйын 1 күнүгэр диэри бэлиэтээһин (маркировка) ыытыллан бүтүөхтээх.

Табалар төрөөн бүттүлэр. Онон бу кэмҥэ уопсайа 36624 тугут (былырыын — 30632) ылыллан, былырыыҥҥыга тэҥнээтэххэ, төрүөх үрдүк. 2025 сылга тустаах министиэристибэни уонна оройуоннар дьаһалталарын кытта табаны иитиини өйүүргэ субенциялары ыытыыга сөбүлэһии түһэрсиллибит. Субвенция үбэ кассовай былаанынан муус устар ыйга диэри улуустар дьаһалталарынан ыытыллыбыт.

“Анаабыр алмаастара” көмөлөстө

— Сайын хойутаан кэлбитэ. Туундараҕа тахсарга хаар, үрэх мууһун кытыылара ууллубакка сытара. Күөх от тахсыбакка, наһаа ыарахан дьыл буолан биэрдэ. Билэргит курдук, бу кыһын табабыт кыылы кытта барсыбыта. От ыйын саҕаланыытыгар диэри от көҕөрбөккө турбута, сэппэрээк көҕөрөн, ону сиэн тугуттар уонна тыһылар абыраммыттара. Бырдах түһэр кэмигэр түспүтэ эрээри, хата, тыала тымныы буолан, наһаа улахан мэһэйи үөскэппэтэ. Ол эрээри от ыйыгар күүскэ итийэн, табаҕа сүүрэллэригэр эҥин эрэйдээбитэ. Тугуттар барахсаттар туйахтара хайыта барар диэн иһитиннэриилэр ыстаадалартан кэлбиттэрэ. Оҕолору ыстаадаҕа таһаарыыга, уоппускалаах дьону таһыыга бөртөлүөккэ аҕыйах харчы көрүллүбүтэ. Онон “анаабыр алмаас-

тара” хампаанньа көмөлөһөн абыраата диэн бары үөрдүбүт. Бу атырдьах ыйын 25 күнүн эргин зоотиэхиньиичэскэй-бэтэринээринэй үлэлэри ыыта ыстаадаларга барыахпыт, — диэтэ “Өлөөн МУП зоотехнига Марина Николаева.

Онон таба салаатын үлэһиттэрэ күн-дьыл тургутуутуттан иҥнибэккэ, үптэрэ-харчылара кэмигэр кэлэн, салгыы үчүгэйдик хааччыллан олоруохтара диэн эрэнэбит.