Кураанахха ипотека харчытын төлүүллэр…

2021  сыллаахха  Даниловтар дьиэ кэргэн Уһук Илин ипотека бырагырааматыгар киирсэн уһаайба атыыласпыттара, «Килбиэнстрой» чааһынай тэрилтэни кытта дьиэ туттарар туһунан дуогабар түһэрсибиттэрэ. Хомойуох иһин, номнуо үһүс сылларын ипотекаларын төлүү олороллор, оттон дьиэ буоллаҕына суох… 

20 кв. м иэннээх хоско – түөрт оҕолоох…

Сэргэлээх уопсайын 14 куорпуһугар тиийэбин. Урут манна устудьуоннар ньирги­йэн олорбут буоллахтарына, билигин университет үлэһиттэрэ олороллор. Үһүс этээһи дабайан, уһун көрүдүөрү ааһабын. Ол ааһан иһэн олохтоохтор ас астанар уопсай куукуналарын өҥөс гынным. Түннүк эркиннэрэ барыта хара түүнүгүнэн бүрүллүбүттэрин бэлиэ­тии көрдүм. Бу турдахпына, ыал ийэтэ Саргылаана миигин утары көрүстэ, кыракый 20 кв. м иэннээх хоһугар киллэрдэ.  Кыараҕас хос улахан аҥаарыгар дьыбаан киэптээн түһэн сытар. Ол үрдүгэр аҕыс ыйдаах оҕо утуйа сытар, уһу­йаан саастаах кыра уолчаан түһэн оонньуур киэҥ сирэ суоҕуттан эмиэ дьыбаан үрдүгэр олорор.

Манна Даниловтар диэн түөрт оҕолоох эдэр ыал олорор. Кыараҕас хоско ийэлээх аҕа, оскуолаҕа үөрэнэр уол­чаан, икки уһуйаан оҕото уонна кыһыл оҕо буолан олус кыараҕастык олороллорун аһына санаатым. Кыракый хос улахан түннүгэ пенофолунан сабыллан турар. Хос тымныы буолан түннүктэрин бүөлээбиттэр. Муостаҕа салгын ыраас­тыыр тэрилгэ хараҕым хатанна. Онуоха ыал ийэтэ уопсай дьиэ барыта хара түүнүк буол­бутун, онтон сылтаан кыра оҕолоро аллергиялаабытын кэп­сии-кэпсии, дьоҕус ыскааптан түһэрсибит дуогабардарын миэхэ көрдөрөр:

– Уһук Илин ипотеканан 2021 cыллаахха  4 мөлүйүөн солк. ылбыппыт. Онтон 1,5 мөл. солк. Покровскай тракт 6 км уһаайба атыыласпыппыт уонна 2 450 тыһ. солк. 8х10 иэннээх биир этээстээх дьиэни туттарар туһунан ити сыл муус устар 9 күнүгэр «Килбиэнстрой» диэн чааһынай тэрилтэни кытта дуогабар түһэрсибиппит. Тэрилтэ “киир да олор дьиэни” атыр­дьах ыйын 30 күнүгэр тутан биэриэх буолбута. Дьиэбит тутулла охсоругар баҕабыт баһаам буолан бэриллибит харчыны “Килбиэнстрой” счетугар ыыттарбыппыт. Санаабытыгар харчыбытын төһө түргэнник ыытарбытыттан дьиэбит тутуллуута тутулуктаах курдуга. Онуоха  ити сыл мас сыаната үрдээн, дьиэбит тутуута тох­тоон хаалбыта. Ол эрээри тэрилтэ салайааччыта Егор Куприянов «бу саҕалыам, ити саҕалыам» диэн биһиэхэ эрэннэрэ сылдьыбыта. Саатар, Хаҥалас улууһуттан төрүттээх биир дойдулаахпыт буолан, испитигэр эрэнэр этибит. Олус ыксаабыппытыгар, ити сыл күһүнүгэр дьиэбит аҥаарын эрэ тутан баран тохтоон хаалбыта.

Кэлэр нэдиэлэҕэ үлэбин саҕалыам…

– Үс сыл устата күүтэ са­­таан баран быйыл сууттаһарга быһаарынныбыт. Егор Куприяновы кытта сотору-сотору кэпсэтэбит, ыйытабыт. Ол ахсын “кэлэр нэдиэлэҕэ үлэбин саҕалыам” диэн иһэрэ, хаһан да аккаастаабат. Билэр киһибит диэн тылыгар итэҕэ­йэн, күн-дьыл бөҕөтүн бараатыбыт. Ипотеканы мин ылбытым.

Суукка биэрэргэ дьиэ тутуу-тиэхиньиичэскэй эспэртиисэни ааспыт буолуох­таах. Сууттаһар буоллахха, бу докумуону сыһыаран биэ­риэхтээхпит. Тоҕо диэтэххэ, ол ааҕыллыбыт сууманы көҕүрэтэн ылаллар. Маннык үлэ ый устата оҥоһуллар эбит. Дьиҥэр, биһиги курдук эмсэҕэлээбит дьон биллэринэн бэһиэбит. Бу дьону кытта биһиги хо­­луобунай дьыала тэриллиитигэр кыттыһыахпыт дии саныыбыт. “Килбиэнстрой” тэрилтэ салгыы атын дьону албынныан баҕарбаппыт, эмиэ биһиги курдук ким эмит кураанахха ипотека төлүү олороро иэдээн ­буолбатах дуо?! – диэн Саргылаана санаатын үллэстэр.

Баан ыстарааптаан эрэр

Билиҥҥи туругунан, Дани­ловтар дьиэлэрэ өһүөтэ да суох. Ардахха, хаарга хараара турбута үһүс сыла буолбут. Эдэр ыал ипотекаҕа киирэн, ый ахсын 19 тыһ. солк. күн бүгүнүгэр диэри төлүү олорор.  Даниловтар курдук албыннаппыт дьон билиҥҥитэ бэ­­һиэлэр. «Килбиэнстрой» сала­йааччыта “дьиэҕитин ту­­туоҕум” диэн куруук эрэннэрэр буолан, Даниловтар үс сыл устата кэтэспиттэр. Уһук Илин ипотекаҕа киирэн баран дьиэлэрин ситэ туттубатахтарын иһин аны кирэдьиит биэрбит баан Даниловтары ыстарааптаан эрэр. Ипотекаларын ый ахсын төлүү олорор дьон аны күн ахсын 650 солк. ыстараап төлүөхтээхтэр. Биһиги «Килбиэнстрой» тэрилтэ 2Гис ыйыллыбыт аадырыһыгар тиийбиппит, көспүттэр. Ыйыллыбыт нүөмэрдэринэн урут үлэлии сылдьыбыт дьоҥҥо эрийэбит.

Тэрилтэ салайааччыта Егор Куприянов төлөпүөнэ арахса сылдьар, онон бас­­саап ситимигэр суруйан сибээстэстибит.  Кини маннык хоруйу биэрдэ:

– Билигин кэлэн тугу этиэх­пиний, буруйбун билинэбин. Сыыһа суоттаабыт бэйэм алҕаһым буолар. Сыыһабын көннөрүөм дии саныыбын. Билигин офиһа суох, биир да сакааһа суох олоробут. Үлэһиттэр бааллар да хамнастыахха наада. Ол эрээри, тэрилтэбин сабар санаам суох. Үл