Кутуйах түүтүттэн хаастамматарбыт ханнык…

Хайыаҥый, сир үрдүгэр араас бары баар буоллаҕа. Былыр да, быйыл да.

Муода, муода диэн маанымсыйаары муннук аайы ытаһан, ньыламан маҕаннарга ымсыыран бурдук курдук буудараланан, сиикэй эти уоппут курдук аалай кыһыл уостанаары оҕус сыатыгар арааһы эбэн соттон, кырасаабысса аатыран бэйэлэрин кэмнэригэр хобулук-ибилик үрдүгэр эргичиҥнээтэхтэрэ.

Оттон кутуйах түүтүттэн хаас оҥостоллорун туһунан аахпыккыт, истибиккит дуо? Киһи итэҕэйиэн да, итэҕэйимиэн да билбэт.

Дьэ, XVIII үйэҕэ оннук муода буолан, үөһээ-аллараа тыыныы бөҕө буолбуттаах эбит. Дьобуруопа мааны, үтүөмсүк, муодунай дьахталлара, кыргыттара ол бэйэлээхтэн хаалсымаары бэйэлэрин хаастарын хоруйтаран кэбиһэр муодалана сылдьыбыттар. Эмиэ да, оттон сүллүүкүнү хааһа суох диэччилэр дии. Көрбүт суох да буоллар. Аньыы, ол эрээри олору көрбөтөх ордук ини. Дьэ, онон ол былыргыны былыт саппыт да буоллар, туһугар эмиэ эрэй диэтэҕиҥ. Уонна ол хаастарын оннугар кутуйах түүтүттэн оҥоһуллубут хааһы сыһыарынан кэбиһэр буолбуттар. Хайдах хоҥуннаран ылаллара буолла?

Оттон хааһы тупсаран оҥоруу былыргы Египеттэн саҕаламмыта диэн эмиэ суруйаллар. Оччолорго кыргыттар киһи хараҕар тута быраҕыллар чаҕылхай кыраасканан хаастарын соттоллор эбит. Хойуу, хара, уһун хаас Клеопатраттан саҕаламмыт.

Аны, ити бэйэлээх хаастарын былыргы Египеккэ дьиэлэригэр куоскалара өллөҕүнэ, биир да суох гына хоруйан кэбиһэллэрэ диэн эмиэ суруйаллар.

Оттон сабы сыыйа тардан кэбиспит курдук синньигэс хаас муодата манна да элбэх кыраһаабыссаны таарыйбыт буолуохтаах. Оннук муода устуоруйаҕа кэпсэнэринэн, 20-с үйэ саҕаланыытыгар киирбит. Өссө иэдэһи сүбүөкүлэнэн тэтэрдиммит буоллахтарына, хаастарын мас чоҕунан соттубуттарын туһунан эмиэ баар.

Хаас арааһын туһунан бэрт кылгастык суруйдахха итинник.

Интэриниэт ситимиттэн, 2022 с. халандаартан.