Күөгэйэ Хатын: «АЛГЫС саха саллаатыгар»

“Саха сирэ” хаһыат (sakha-sire.ru) хорсун-хоодуот буойуттарбытыгар анаан, дойдуга бэриниилээх буолууга иитэр соруктаах хоһоон куонкуруһун биллэрбитэ.

Куонкуруспут 77-с кыттааччыта  Чурапчыттан Захарова Марина-Күөгэйэ Хатын

АЛГЫС саха саллаатыгар

Иэримэ дьиэҥ иччитэ
Көһүтэр эйигин саната!..
Айхаллыы, уруйдуу, сонургуу
Көй салгыҥҥа сибики иһиллэр…
Саха саллаата,
Саха буойун уола!
Дойдугар төннөр төлкөҕүн
Илдьэ сырыт сүрэххэр!
Албан-аат тэтимин
Айан-тутан бардаҕын!
Ситим-удьуор баардаах,
Олустук ууран туппуккун!
Аламай маҥан халлаантан
Үрүҥ Аар Айыы Тойон
Абыраллаах алгыһа
Айыы сарыалын эйиэхэ түһэрэн
Алгыстаннаҕын буоллун!
Өбүгэҥ күүһэ көмөлөһөн, арчыланнаҕын буоллун!
Түөрт өттүгүттэн алҕаан, күрүөлэннэҕин буоллун!
Домм! Домм! Домм!

Ийэ сиргиттэн тирэхтээх буол!
Ийэ сиргиттэн ситимнээх буол!
Дойдугар эргиллэн кэл!
Үрдүк Үөһээ Айыылар
Эйигин араҥаччылыы
Арчылыы турдуннар!
Алгыстаах аартыгын арыллыннаҕа буоллун!
Айыы киһитэ ааттанаҥҥын
Сырдык олоххо түстэннэҕин буоллун!
Аал уот алгыстаах иччитэ
Бырдьа Бытык,
Дьаҕыллаах Дьабадьы,
Чүүччү Кыламан, Саалыр Чанчык,
Хатан Тэмиэрийэ,
Аан Уххан Тойон Эһэкээммит
Көмүскээн, харыһыйан
Күтүр күүстэргэ күөмчүлэппэккэ
Эйигин илдьэ сырыттаҕа буоллун!
Халыҥ хахха
Суон дурда буоллун!
Сэрии уота буулаабатын!
Күн оҕотун көмүскээн!
Кэннигэр кэбири кэбистэрбэккэ!
Ойоҕоскор ончуону оҥотторбокко!
Илиҥ өттүгэр ибири бырахтарбакка!
Сылаас хонноҕор илдьэ сырыттаҕа буоллун!
Айыы оҕотун араҥаччылааҥ!
Киһи буолар кэскилин ситимин быстарымаҥ даа!
Түөрт өттүгүттэн күрүөлэн!
Баһыйбыт баһыйбатын!
Охтоохтон охтума!
Саалаахтан самныма!
Мэник буулдьа буулаабатын!
Халты хаамтын!
Суола сойдун!
Быстах былаҕайга былдьатыма!
Сырдык таһым сылаас тыына илгийдин!
Күн күүһэ көмүскээтин!
Үөһээ бары Үрдүк Айыыларбыт көмөлөрүнэн
Арчылаатаҕым буолуохтун!
Сырдык Айыы сүүрээн сардаҥатын
Эккэр-хааҥҥар иҥэрэҥҥин,
Илдьэ сырыт сахалыы тыыннаах Арчы тылын!
Ийэ кутун тостубат үөстүү иитилиннин!
Буор кутуҥ бухатыйдын!
Бойумнук күүһүрдүн!
Салгын кутун сандаарыйа ырааһыран,
Саһарҕалыы кыыстын!
Сарыал тэҥэ күндээрдин!
Айыы сарыала бүрүйэн
Чаҥкыныыр чаҥ алтан куйах буоллун!
Күн күүһэ көмүскээн
Күлүмнүүр көмүс куйах буоллун!
Күндээрэ бүрүйдүн!
Ис киһигин иһит
Сүрэххин иһит!
Күүстээх санаалаах
Бөҕө тирэхтээх буол!
Самныбат саллаат буол!
Айыы нуһараҥ
Аан дойдуга сатыылаатын!
Улуу нуһараҥ
Улуу сиргэ олохсуйдун!
Домм! Домм! Домм!
-Айыы Сарыала!
Аламай маҥан халлаантан
Арылыйа сырдаан кэлэн,
Уу дьулайгынан уйуктаах уллуҥаххар диэри
Эккэр-хааҥҥар
Бухатыйбыт Буор кутун
Бөҕөргөөтүн, бигэтийдин!
Ийэ кутун
Илэ бааччы иэйэр күүстэннин!
Хотой Айыы хомуйан, түмэн
Эрчим күүһү уган
Самныбат тыынна киллэрэн!
Сөҕүрээбэт күүһү уктаҕа буоллун!
Кырыы харахтаах кынчарыйбатын!
Одуу олдьу көрбөтүн!
Орто Дойду олоҕо тубустун!
Улуу Алгыс кэллин!
Алгыс баһа иччилэннин!
Кыайыы үктэллээх буоллун!
Арчы! Арчы! Арчы!
АЛЫАС! АЛЫАС! АЛЫАС!
Уруй-Айхал! Айхал-Мичил!
Уруй-Тускуо!
Тускуо! Тускуо! Тускуо!
Үрдүк Айыыларгын санаа,
Үрүҥ Аар Айыы Тойон амарах хараххынан көр!
Күн Күбэй Хотун күүстэ-уохта киллэр!
Эдьэн Иэйиэхсит имнэн эркиннээ!
Ахтар Айыыһыт аргыстас!
Одун Хаан толору оҥоһуулаа!
Чыҥыс Хаан бигэ ыйаахтаа!
Дьылҕа Тойон үтүөнү дьылҕалаа!
Дьурантаайы Суруксут Улуу суругу суруй!
Сүҥ Дьааһын Тойон сүдү күүстэ биэр!
Улуу Хотой Айыы хотуулаах санаалаа!
Уордаах Күрүө Дьөһөгөй Тойон
Уруйдаа, күүстэ биэр!
Домм!Домм!Домм!