Кыһыл кинигэҕэ киирбит үүнээйилэри уонна тэллэйи тыытымаҥ!

Кыһыл кинигэҕэ киирбит үүнээйилэри уонна тэллэйи алдьаттаххытына, холуобунай эппиэтинэскэ тардыллыаххытын сөп.

Судаарыстыбаннай Дуума 2023 сыл муус устар ыйга РФ Кыһыл кинигэтигэр киирбит эбэтэр норуоттар икки ардыларынааҕы дуогабарга олоҕуран харыстанар сыаналаах үүнээйилэри уонна тэллэйдэри хомуйуу, алдьатыы (быһа тардыы), симэлитии, ону тэҥэ балары харайыы, тиэйии уонна атыылаһыы иһин холуобунай эппиэтинэскэ тардар туһунан сокуон барылын киллэрдэ. Онон 6-9 сыл хаайыллыахха эбэтэр 1 мөл. солкуобайга диэри ыстарааптаныахха сөп.

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Кыһыл кинигэтигэр 51 тымырдаах (сосудистай) үүнээйи, 1 лишайник уонна 1 тэллэй киллэрбитэ. Бу үүнээйилэр үксүн эмп оҥоруутугар, сибэкки дьөрбөтүн бэлэмнээһиҥҥэ нэһилиэнньэ хомуйарыттан аҕыйыыр кутталлаахтар.

Кыһыл кинигэҕэ да киирбэтэхтэрин иһин, ханнык баҕарар үүнээйини түбэһиэх үргээмэҥ. Маны чөлүгэр түһэриигэ балачча  кэм наада.

Саха сирин Кыһыл кинигэтигэр  киирбит үүнээйилэри өрөспүүбүлүкэ Экологияҕа министиэристибэтин көҥүлүнэн эрэ хомуйуллар кыахтаах.

Саха сирин уонна Арассыыйа Кыһыл кинигэтигэр киирбит сыаналаах үүнээйилэр испииһэктэрин билсиҥ:

Родиола розовая (Rhodiola rosea) – эмтээх үүнээйи маассабайдык уонна сырьеҕа анаан хомуйууттан эмсэҕэлиир.

Калипсо луковичная (Calypso bulbosa) – сибэкки дьөрбөтүн оҥорууттан уонна ойууру кэрдииттэн эмсэҕэлиир.

Башмачок настоящий (Cypripedium calceolus) – бырамыысыланнас үлэтиттэн уонна сибэкки дьөрбөтүн бэлэмнээһинтэн эмсэҕэлиир.

Башмачок крупноцветковый (Cypripedium macranthon) –нэһилиэнньэлээх пууннар тастарыттан симэлийэн эрэр.

Башмачок вздутоцветковый (Cypripedium x ventricosum) — хаһаайыстыбаннай үлэни ыытартан эмсэҕэлиир.

Лишайник Лобария легочная (Lobaria pulmonaria) – эмкэ туһаныллар буолан аҕыйаата.

Полипорус (Трутовик) зонтичный, или разветвленный (Polyporus umbellatus) – бу сэдэх тэллэй өрөспүүбүлүкэ соҕуруу өттүгэр уонна Хаҥалас улууһугар үүнэр.

“Биологическай ресурсаларга, ураты харыстанар айылҕалаах сирдэргэ уонна аан айылгыларга дириэксийэтэ”  СӨ ГБТ