Кыһын тиллибит лыаҕы хайдах гынабыт?

Өлүөхүмэ улууһун I Нөөрүктээйи нэһилиэгэр кыс ортото лыах тиллибитэ ый буолла. Маныаха учуонайдар көрүүлэрэ хайдаҕый?

Үнүр саайтпытыгар Өлүөхүмэ улууһун I Нөөрүктээйи нэһилиэгэр Мироновтарга лыах тиллэн, дьиэлэрин иһигэр сылдьыбыта ый буолан эрэрин туһунан  сырдатан турабыт. Кыс ортото, Саха сирин -40-50 кыраадыстаах тымныытыгар сыл аайы дьиэ иһигэр лыах көппөтө чахчы. Онон үгүс дьон сэҥээриитин ылбыта. Видеоны манна көрүөххүтүн сөп.

Ыал ийэтэ Александра Николаевна: “Дьиҥэр, билигин утуйар кэмэ эбээт, хайдах гынарбыт буолла” – диэн этэн аһарбыта. Күн бүгүн лыах барахсан тыыннаах. Биология билимин хандьыдаата, РНА Сибиирдээҕи салаатын Саха сирин ирбэт тоҥ буордаах зонатын биологическай кыһалҕаларын чинчийэр институт билимҥэ үрдүкү үлэһитэ Альбина Бурнашеваттан ыйыталастыбыт.

— Тустаах лыах нимфалидтар кэргэнниилэригэр киирсэр — дневной павлиний глаз (Nymphalis io L.). Лыах көрүҥнэрэ үгүс, Саха сиригэр барыта 900-чэкэ көрүҥэ баара биллэр. Ити көрүҥ сэдэх буолбатах, Кыһыл кинигэҕэ киирбэтэҕэ эрээри, кэрэ көстүүлээх. Ытырыык от (крапива) үүнэр сиригэр элбэхтик үөскүүр.

Лыах Саха сиригэр кыһынын биирдиилээн тиллэр түгэннэрэ бэлиэтэнэр. Былырыын эмиэ ити кэргэнниилэртэн эрээри, атын көрүҥэ тиллибитэ.

Кыһын ортото таһырдьа таһаардахха үлүйэрэ биллэр. Дьиҥэр, саас тахсыахтаах этэ уонна сымыыттаан баран өлүөхтээҕэ. Дьиэҕэ төһө тулуйарынан сылдьыан сөп, — диэн учуонай быһаарда.