«Күүстээхпин, кыахтаахпын…»

Кэбээйи улууһун Мукучу нэһилиэгэр Арассыыйаҕа Аҕа дойдуну, Саха сиригэр Ийэ сири көмүскээччилэр сылларын чэрчитинэн ыытыллар «Күүстээхпин, кыахтаахпын…» уһуйаан уонна алын кылаас уолаттарыгар анаммыт кустовой күрэхтэһии быйыл 9-с төгүлүн буолан ааста.

Күрэхтэһиигэ  эмдэй-сэмдэй саастаах 16 уол күүһүн-кыаҕын холосто. Сэрээккэттэн саҕалаан 6 түһүмэххэ илин-кэлин түһүстүлэр. Ол курдук байыаннай таҥаһы таҥныы, сиртэн анньыныы, тимэх тигии, Корнхол оонньуу, ырааҕы ыстаныы, хааһы сиэһинэ – барыта бэрт тыҥааһыннаахтык барда.

Эркин курдук эрэнэр, дурда-хахха буолар аҕаларбыт, эрчимнээх убайдарбыт кэлэн, уолаттарга ыалдьан, кыайыыны түстээтилэр. Күн күбэй ийэлэр, кылаас салайааччылара истиҥ сүбэлэрэ уолаттарга күүс-уох эптэ.

Бэртээхэй тэрээһин түмүгүнэн уһуйаан иитиллээччилэригэр уонна маҥнайгы кылаас үөрэнээччилэригэр үһүс миэстэни Мастаах нэһилиэгин 17 №-дээх «Чуораанчык» уһуйаан иитиллээччитэ Яков Павлов, иккис миэстэни Мукучу нэһилиэгин 15 №-дээх «Кэнчээри» уһуйаан иитиллээччитэ Артем Чириков уонна маҥнайгы миэстэни И.Е. Левин аатынан тус биридимиэттэри дириҥэтэн үөрэтэр Танара орто оскуолатын маҥнайгы кылааһын үөрэнээччитэ Сеня Иванов ыланнар, боруонса, үрүҥ, кыһыл көмүс мэтээллэри түөстэригэр кэтэн үөрүүлэрэ үксээтэ. Онтон 2-4 кылаас оҕолоругар Танара орто оскуолатын үһүс кылааһын үөрэнээччитэ Костя Андросов үһүс миэстэни, төрдүс кылаас үөрэнээччитэ Эльдар Стрекаловскай иккис миэстэни уонна Баҕадьа нэһилиэгиттэн 4 кылаас үөрэнээччитэ Сеня Михайлов маҥнайгы миэстэ буоланнар, боруонса, үрүҥ, кыһыл көмүс мэтэллэри түөстэригэр кэтэн күлүмнэтэ оонньоттулар. Күрэхтэһии кыттыылаахтарыгар барыларыгар туоһу суруктары, грамоталары, минньигэс сакалааттары, нэһилиэктэр түөлбэлэрэ бэлэхтэрин үөрдэ-көтүтэ туттардылар. Кыайыы өрөгөйүн хаартыскаҕа түһэн үйэтиттилэр.

Быйылгы Улуу Кыайыы үбүлүөйдээх 80 сылын көрсө ыытыллыбыт күрэхтэһии, кыра саллааттарбыт оҕо эрдэхтэриттэн күүстээх, кыахтаах, Ийэ дойдуларын таптыы, бэриниилээх буола улааталларыгар тирэх буолар. Уолаттар  эһиил онус төгүлүн ыытыллар күрэхтэһиигэ ох курдук оҥостон, өссө күүскэ эрчиллэн кэлэргэ бэлэммит диэн тарҕастылар. Кыра саллааттарбыт чэгиэн туруктаах, бигэ тирэхтээх, баҕа санааҕыт хоту сырдыкка, үрдүккэ дьулуһуҥ, кыайыыга эрэллээх буолуҥ!

Вера Прокопьева, Мукучу.