Леонид Спиридонов: “Эһиил өссө үрдүк таһымҥа тэрийиэхпит!”

Share

Саха Өрөспүүбүлүкэтин спорка миниистирэ итинник этэрэ оруннаах. Көрөөччүлэринэн туолан ньиргийэн олорор “Триумф” спорткомплекска алтынньы 28-29 күннэригэр Саха АССР 100 сылыгар анаммыт улуу тренер Д.П. Коркин быйылгы турнира үрдүк таһымҥа ыытыллан түмүктэннэ. Көрбүт, сылдьыбыт эрэ астынна, дьон сүргэтэ көтөҕүлүннэ. Тустууктарбыт да түһэн биэрбэтилэр, “баардаахтарын” биллэрдилэр.

Аан дойду таһымнаах түһүлгэ

ССРС, РСФСР, Саха АССР үтүөлээх тренерэ, Саха АССР үтүөлээх учуутала Дмитрий Петрович Коркин XIII норуоттар икки ардыларынааҕы турнирыгар көҥүл тустуу сайдыбыт омук дойдуларыттан, Россия регионнарыттан 193 бөҕөс, ол иһигэр, Олимпийскай оонньуулар медалистара, аан дойду, Европа, Азия, Россия чөмпүйүөннэрэ, призердара кыттыыны ыллылар. Д.П. Коркин кэргэнэ Александра Семеновна Коркина, Олимпийскай оонньуулар чөмпүйүөнэ, Европа үс төгүллээх чөмпүйүөнэ Джамал Отарсултанов, Олимпийскай оонньуулар боруонса призера, аан дойду уонна Европа үстүү төгүллээх чөмпүйүөнэ Денис Царгуш, Тыва уонна Хакасия спорка миниистирдэрэ Субудай Монгуш, Сергей Кочан турнир бочуоттаах ыалдьыттарынан буоллулар.
Турнир үөрүүлээх аһыллыытыгар Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана Айсен Николаев бэйэтин эҕэрдэтигэр Д.П. Коркин уһулуччулаах айар дьоҕура аан дойдуга тарҕаммытын, билигин аан дойду балаһыанньата төһө да тыҥаан турдар, баар мэһэйдэри аахсыбакка кэлбит ыалдьыт-тустууктарга, тренердэргэ, спорт салайааччыларыгар истиҥ махталын биллэрдэ, улуу тренергэ сүгүрүйүү, билинии быһыытынан сыаналаата. Олимпийскай чөмпүйүөн Павел Пинигин тренерин Д.П. Коркины улуу тренер буолан тахсыытын баспытааталтан оройуон салайааччыларыгар тиийэ түмсэннэр, өйөөннөр, үрдүк кылаастаах тустууктары иитии систиэмэтэ үөскэтиллибитин, дойду патриоттара иитиллибиттэрин бэлиэтээтэ. Турнир сүрүн судьуйата Анатолий Ковалев үс спорт үтүөлээх маастардара, 23 норуоттар икки ардыларынааҕы кылаастаах, сүүһүнэн спорт маастардара, маастарга кандидаттар хапсыһалларын, Саха сирин ыалдьааччылара тустууну үчүгэйдик билэллэрин санатта. Россия көҥүл тустууга сүүмэрдэммит хамаандатын тренерэ Хаджимурат Гацалов тустууктарбыт тас дойдуларга тахсан күрэхтэһэр кыахтара суоҕунан, Коркин турнирыгар дойду күүстээх тустууктара кэлбиттэрэ тоҕоостооҕун, онон күүрээннээх хапсыһыылар күүтүллэллэрин иһитиннэрдэ.

Инники күөҥҥэ — аан дойду ааттаахтара

Тустуу сулустара түһүлгэни киэргэттилэр. Үс көбүөрүнэн олус сытыы, хабараан, бэртээхэй “показательнай” хапсыһыылары көрдөрдүлэр. Халыҥ ааттаах-суоллаах ыалддьыттарбыт үчүгэй бэлэмнээхтэр. Бастакы миэстэлэри былдьаһар күөн көрсүһүүлэргэ, аан дойду, Европа, Россия чөмпүйөнэ Абасгаджи Магомедов (Дагестан) 61 кг финалыгар аан дойду ыччаттарын кыайыылааҕын, Россия икки төгүллээх призерун Ахмед Идрисовы 3:1 хотто. Европа ыччаттарын уонна Россия призера Абдулмашид Кудиев (Дагестан) 65 кг аан дойду ыччаттарын кыайыылааҕын, Бүтүн Россиятааҕы күүстээхтэр Спартакиадаларын уонна “Иван Ярыгин” турнирын кыайыылааҕын Шамиль Мамедовы (Дагестан) 6:5 баһыйда. Аан дойду уонна Россия призера Евгений Жербаев (Бурятия) 70 кг аан дойду Кубогын кыайыылааҕын, “Иван Ярыгин” турнирын финалиһын Заур Закуевы (Крым) 11:0 кыайда уонна Коркин турнирын биэс төгүллээх кыайыылааҕынан буолары ситистэ.  Олимпийскай оонньуулар, аан дойду, Россия чөмпүйүөнэ, Поддубнай Лигатын кыайыылааҕа Заурбек Сидаков (Хотугу Осетия) 74 кг Европа чөмпүйүөнүн, “Иван Ярыгин турнирын” кыайыылааҕын, Россия икки төгүллээх призерун, Бүтүн Россиятааҕы күүстээхтэр Спартакиадаларын кыайыылааҕын Курбан Шираевы (Дагестан) 4:0 хотто. Россия чөмпүйүөнэ, аан дойду Кубогын кыайыылааҕа, Поддубнай Лигатын кыайыылааҕа Ахмед Усманов (Дагестан) 79 кг аан дойду боруонса призерун Радик Валиевы (Хотугу Осетия) 5:3 кыайары ситистэ; аан дойду боруонса призера, Европа уонна Россия чөмпүйүөнэ Владислав Валиев 86 кг (Хотугу Осетия) Олимпийскай оонньуулар, аан дойду икки төгүллээх боруонса призердарын, Европа Россия үстүү төгүллээх призердарын Артур Найфоновы 3:1 баһыйа тутта. Ислам дойдутун бухатыыра Мохаммад Азами (Иран) 92 кг аан дойду студеннарын чөмпүйүөнүн, “Иван Ярыгин” турнирын кыайыылааҕын, Бүтүн Россиятааҕы күүстээхтэр Спартакиадаларын чөмпүйүөнүн Гурам Черткоевы 7:0 хотто; Токиотааҕы Олимпиада кыттыылааҕа, Россия чөмпүйүөнэ Сергей Козырев (Чувашия) 97 кг Европа үс төгүллээх үрүҥ көмүс призерун, аан дойду Кубогын үрүҥ көмүс призерун Александр Гуштыны (Белоруссия) 3:2 баһыйда. Токиотааҕы Оломпийскай оонньуулар боруонса призера, аан дойду үс төгүллээх призера Рейнерис Салас Перез (Куба) 125 кг Россия боруонса призерун, РФ оборонатын миниистирин Кубогын кыайыылааҕын Эрик Джиоевы 5:2 кыайда.

Саха тустууктара үөртүлэр

Хамаандаҕа үрдүк көрдөрүүлэрдээх бөҕөспүтүгэр, 57 кг аан дойду уонна Россия үс төгүллээх боруонса призеругар, “Иван Ярыгин” турнирын кыайыылааҕар Арыйаан Тютриҥҥа харааныттан эрэл улахан этэ. Барыллааһын хапсыһыыларга биир дойдулааҕын Любомир Ашеины ыраас техническэйинэн, Азия үрүҥ көмүс призерун Мухаммад Икромовы 14:5 (Таджикистан), Белоруссия сүүмэрдэммит хамаандатыттан сүрүн утарсааччытын Батомункуевы (Бурятия), финалга тахсар иһин хапсыһыыга Иванов Уйгулааны (Саха сирэ) 3:2 мунньуммут баай уопутунан, маастарыстыбатынан кыайталаата. Финалга Тютрины утары Куба бөҕөһө таҕыста. Сахалары уонна тувинецтары хотуталаабыт, ол иһигэр, Европа уонна Россия үрүҥ көмүс призерун Начын Монгуһу 5:4 баһыйбыт, аан дойду 23 диэри саастаах ыччаттарын икки төгүллээх, Панамериканскай, Киинамериканскай оонньуулар чөмпүйүөнэ Рейнери Ортега (Куба) хапсыһыылара олус тыҥааһыннаахтык ааста. Бастакы түһүмэххэ Тютрин 1:2 баһыйтарда. Быһаарыылаах иккис түһүмэххэ, кубинец уолбутугар тугу да оҥорторбот, көмүскэнэр, күөйэ-хаайа сылдьар. Бириэмэ бүтээри ыалдьааччылар ыһыылара-хаһыылара биир-кэм оргуйан олордо! Соҕотох кыһыл көмүһү мүччү тутар табыллыбат! Тютрин атахха киирэ, кимэ сатыыр да, Ортега киллэрбэт. Табло хапсыһыы түмүктэнэрин 20 сөкүүндэ хаалбытын көрдөрөр. Көрүөх бэтэрээ өттүгэр Тютрин кубинец илиитин үөһэ садьыйаат, атахха киирдээ-ээ! Умса туруйалатан, иккис атаҕын кыаһылаан, охторон, икки баалга түһэрдэ!!! Ахсаан 3:2!! Салгыы үрдүттэн үлэлиир, “накаакка” эргитээри кум-хам тута сырыттаҕына свисток чырылыы түстэ — кыайыы!!
Соҕотох кыһыл көмүс хаһаайына Арыйаан Тютрин санаатын кытта үллэһиннэ:
“Хаһааҥҥытааҕар даҕаны тыҥааһыннаах хапсыһыылар буоллулар. Бэйэҥ дойдугар кыайарын өссө үчүгэй. Ыалдьааччылар көмөлөрө, күүстээх үлэ түмүгэ кыайыыга аҕалла. Бэҕэһээҥҥи күн ордук ыарахан этэ. Туох-баарбынан туһуннум. Бэйэҕэр эрэллээх буоллаххына сөптөөх хамсаныыны оҥороҕун. Дуоһуйууну ылаҕын. Ыалдьааччыларбар, Сахам сиригэр махтанабын!”
Турнир арыйыытынан 70 кг тустубут Чурапчы Болтоҥотун ыччата, спорт институтугар үөрэнэр Константин Капрынов буолла. Үһүс миэстэни былдьаһыыга Европа, Россия чөмпүйүөнэ, “Иван Ярыгин” турнирын кыайыылааҕа Исраил Касумовка 0:7 хотторон иһэн, иккис түһүмэххэ хонноҕо аһыллан туһунна. Утарсааччытын икки төгүл түөртүү баалларга түһэртээтэ, салгыы “накаакка” эргитэллэн, 13:9 хотон, тустууну таптааччылары улаханнык үөртэ, сэргэхситтэ! Санатан эттэххэ, эдэр бөҕөс Д.П. Коркин иитиллээччитэ, ССРС Сэбилэниилээх Күүстэрин чөмпүйүөнэ, ССРС спордун маастара Константин Капрынов сиэнэ.
Саха бөҕөстөрө Андрей Бекренев (61), Константин Капрынов (70 ), Станислав Свинобоев (74), Ньургун Сергин (92), Максим Толмачев (97) боруонса мэтээллэри ылаттаатылар. Күүстээх састаапка, буолан баран, киһи мыыммат ыйааһыннарыгар, дьоһун көрдөрүүлэр.
Саха Өрөспүүбүлүкэтин спорка миниистирэ Леонид Спиридонов:
“Турнир үрдүк таһымҥа ааста. Аатырбыт ыалдьыттарбыт үчүгэй тустууларынан астыннардылар. Саха тустууктара хараахтардарын, кыайыыга дьулуурдарын көрдөрдүлэр. Мэтээллэри ылбыттара үөрдэр. Тэҥ киирсиилэрдээх хапсыһыыларга бүтэһик сөкүүндэлэр кыайыылаахтары быһаардылар. Тютрин үөртэ. Капрынов сенсацияны оҥордо, саха тустуута инникилээҕин итэҕэттэ. Эһиил, Д.П. Коркин турнирыгар өссө үчүгэй тустууну тэрийиэхпит”.

Кыайыылаахтар уонна бириистээх миэстэлэргэ тиксибиттэр Д.П. Коркин үс олимпиецтарын кытта олорор өйдөбүнньүк мэтээллэринэн, дипломнарынан, 300, 100, 50 тыһ.солк. сертификаттарынан наҕараадаланнылар. Тустууну таптааччылар быһаарыыларынан сүрүн бириис – үрүҥ көмүс борцовка Заурбек Сидаковка тигистэ.
Эдэр бөҕөстөр чулуулары кытта хапсыһыыларыттан уопут ыллылар.

Эһиил Д.П. Коркин 95 сылыгар аналлаах турнирга көрсүөххэ диэри!

Баһылай Посельскай,

Дьокуускай.

Хаартыскалар В.Посельскай тиксэриилэрэ

What’s your Reaction?
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0

Recent Posts

  • Интэриэһинэй
  • Сонуннар

Сэрии кэмигэр тутуллубут өстүөкүлэ собуота

Аҕа дойдуну көмүскүүр сэрии уустук сылларыгар тыыл үлэтэ байыаннай балаһыанньа ыйарынан былааннанара. «Барыта фроҥҥа, барыта…

41 минута ago
  • Интэриэһинэй
  • Сонуннар

Билиэн-көрүөн баҕалаахха: куоска минньигэс амтаны билэр дуо?

Маны билэҕит дуо? Куоска минньигэс амтаны билэр дуо? Оттон саамай улахан кинигэ төһө ыйааһыннаах буолуо…

1 час ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

«Мин Сахам сирэ XXI үйэҕэ» хамсааһын 25 сыла!

Бүгүн, ахсынньы 11 күнүгэр, Бырабыыталыстыба дьиэтигэр, Өрөспүүбүлүкэ саалатыгар "Мин Сахам сирэ XXI үйэҕэ" үтүө дьыала…

1 час ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Быйыл 6 муоста тутулунна

2024 сылга Саха сиригэр «Безопасные качественные дороги» бырагырааманан алта муостаны туттулар. Бу туһунан массыына суолун…

2 часа ago
  • Итэҕэл
  • Сонуннар

Маны билэҕин дуо?  Бит-билгэ

Бит-билгэ туһунан төһө билэҕин? Киэһэ хойут дьиэҕит муостатын сууйар буоллаххытына, этэҥҥэ сылдьыыгытын, үтүө туруккутун сууйаҕыт.…

3 часа ago
  • Сонуннар
  • Сүрүн

Харах балыыһатыгар Арассыыйа Гиннеһин рекорда оҥоһулунна

2025 сылга Өрөспүүбүлүкэтээҕи офтальмологическай балыыһа тэриллибитэ 100 сылын туолар. Бу бэлиэ күнү көрсө, ахсынньы 11…

3 часа ago