«Махсыымаптар “Макстара” нэһилиэнньэни хааччыйар

Чурапчы улууһун Төлөй нэһилиэгин олохтоохторо Александра Михайловна уонна Александр Федосеевич Максимовтар алта оҕолоохтор. Кинилэр 2023 сыллаахха олохторугар биир дьоһуннаах хардыыны оҥорбуттара. Ол эбэтэр урбааны уонна дьиэ кэргэн экэниэмикэтин сайыннарарга социальнай хантараагы түһэрсэн, бэкээринэ арыйан үлэлэтэн саҕалаабыттара.

Ыал ийэтэ Александра Михайловна ИП буолбута уонча сыл буолла. Бастаан тыа хаһаайыстыбатын эйгэтигэр ИП эбит буоллаҕына, кэлин бэкээринэҕэ көспүтэ. Төрөппүттэр оҕолорун кыра эрдэхтэриттэн үлэҕэ сыһыараллар. Хотоҥҥо, от оттооһунугар, мас мастааһыныгар, муус ылыытыгар барытыгар бииргэ сылдьаллар. Оҕолор ону таһынан маҕаһыыҥҥа атыыһыттыыллар, ас астыырга көмөлөһөллөр.
Билигин кинилэр “Макс” диэн ааттаах бэкээринэлэрэ Төлөй нэһилиэгин олохтоохторун сибилигин саһарчы буспут килиэбинэн уонна минньигэс бурдук аһынан хааччыйар.
Нэһилиэнньэ сөбүлээн уонна элбэх киһи сакааһынан бородууксуйаларын, аны, Чурапчы нэһилиэгин маҕаһыыннарыгар батарар буоллулар.

КҮҤҤЭ 180-ЧА КИЛИЭП САҺАРЧЫ БУҺАР

«Дэриэбинэбитигэр килиэбинэн хааччыллыы кыһалҕата баар эт этэ. Нэдиэлэҕэ үстэ улуус кииниттэн, Чурапчыттан, олох аҕыйах килиэби аҕалаллара, онон нэһилиэнньэ наһаа эрэйдэммитэ. Ити кыһалҕаны туоратаары бэкээринэ тэринэн көрөргө быһаарыммыппыт. 2021 сылтан ыра санаа оҥостубуппутун олоххо киллэрэн, бэйэбит күүспүтүнэн бэкээринэ туттан саҕалаабыппыт. Салгыы 2023 сыл сэтинньитигэр социальнай хантараак түһэрсэммит, наадалаах тэриллэри атыылаһан, ахсынньыга арыйбыппыт.
Максимовтар бэкээринэ-маҕаһыыннара «Макс» диэн ааттаах. «Макс – үрдүктэн үрдүккэ дабайыы, элбэх» диэнтэн таһаарбыттар. Ону сэргэ Максимовтар диэн араспаанньаларын кылгатыллыбыт көрүҥэ.

Билигин кэҥэттинэн, дьиэбит таһыгар 6 х 7-­лээх саҥа дьиэ туттан киирээри сылдьабыт. Төлөй нэһилиэгин хааччыйабыт, дуогабарынан оскуоланы, уһуйааны кытары үлэлэһэбит.
Бородууксуйабытын: килиэби уонна килиэп-­буулка оҥоһуктары өссө Чурапчыга 3 маҕаһыыҥҥа уонна Хатылы нэһилиэгэр тириэрдэбит. Аспыт арааһын элбэтэ сатыыбыт. Килиэптэн ураты буулканы, ботуону, саха лэппиэскэтин оҥоробут. Ону сэргэ, күн аайы уларыта сылдьан, бэрэски, беляш, чебурек, самса уо.д.а. астаан дьоммутун үөрдэбит. Күҥҥэ 180 килиэби, 35 ботуону, 30 буулканы, 15 лэппиэскэни оҥоробут.
Дьон сакааһынан торт, пицца, суши уо.д.а. бэлэмнээн биэрэбит. Уопсайынан, бэйэ оҥорбут бородууксуйата уонна күннээҕи бородуукта ордук хамаҕатык бараллар.
Биһиэхэ социальнай хантараак улахан көмө буолбута уонна улуус баһылыгын граныгар кыттаммыт, өйөбүл ылбыппыт.
Ханнык кыһалҕалар баалларын туһунан ыйытыыгар хоруйдуур буоллахха, бурдукпутун аҕаларга кыһалҕалары көрсөбүт – Аллараа Бэстээхтэн бэйэбит кыра-­кыралаан таһабыт. Дьиҥэр, биирдэ аҕалтарар үчүгэй буолуо этэ буоллаҕа. Барытыгар бэйэбит дьиэ кэргэнинэн сылдьабыт. Атахпытыгар бигэтик туруохпутугар диэри атын да кыра кыһалҕалар син тахса тураллар. Ол гынан баран, саҕалаатыбыт да тиһэҕэр тиэрдэн, үлэлии-­хамсыы сылдьабыт. Сүрүнэ, үлэбитинэн-­хамнаспытынан, олохпутунан-­дьаһахпытынан оҕолорбутугар холобур буолабыт”, – диэн Максимовтар кэпсииллэр.

ОҔОЛОР КӨМӨЛӨРҮНЭН БИИСИНЭС БИИР СИРГЭ ТУРБАТ

Максимовтар 2007 сыллаахха ыал буолан, дьиэ-­уот тэринэн, 6 оҕоҕо күн сирин бэлэхтээбиттэрэ. Саха ыалын сиэринэн, хороҕор муостааҕы иитэн, Төлөйгө (Дириҥҥэ) олохсуйбуттара 18 сыл буолла. Кинилэр оҕолоро бары сахалыы, кыргыттар бары “А” буукубаттан: Айсена, Алгыстаана, Айыына, Айыллаана, Айкуо, соҕотох уоллара Өркөн диэн ааттаахтар.
“Оҕону кыра эрдэҕиттэн үлэнэн иитии оҕоҕо бэйэтигэр да олус туһалаах дии саныыбыт. Биһиги дьиэ кэргэн оҕолорбутун кыра эрдэхтэриттэн үлэҕэ сыһыаран, бириэмэни сөптөөхтүк ыытарга үөрэппиппит. Бу үлэбитигэр дьиэ кэргэнинэн сылдьабыт, бары саба түһэн кыайабыт. Ол иһин биисинэспит тахсыылаах дии саныыбыт. Улахан кыыспыт Айсена кыра оҕо эрдэҕиттэн ас астыырга сыстаҕас буолан, 9-­с кылаас кэнниттэн Жатайдааҕы тиэхиньикумҥа повар-­кондитер идэтин бүтэрэн, биһиэхэ кэлэн үлэлии сылдьар.
Бу бэкээринэбит таһынан бэйэбит сүрүн үлэлээхпит. Аҕабыт – дьиэ-­уот, хомунаалынай хаһаайыстыбаҕа кытаанах оттук машинист-­оператора, мин уһуйаан иитээччитэ идэлээхпин, билигин кыра оҕобун көрөн олоробун. Өссө ынах-сүөһүнү иитэбит, үүт-­эт туттаран эбии дохуоттанабыт.
Дьиэ кэргэнинэн уопсастыбаннай үлэттэн туора турбаппыт, элбэх куонкуруска кыттабыт. Быйыл улууспутугар “Дьиэ кэргэн” өрөспүүбүлүкэтээҕи куонкуруска “Тыа сирин ыала” номинацияҕа кыайан, 3-­с миэстэ буолбуппут. Иккис кыыспыт Алгыстаана уонна Өркөн ырыа өрөспүүбүлүкэтээҕи, Арассыыйа уонна норуоттар икки ардыларынааҕы куонкурустарыгар гран-­при буолбуттара. Айыллаана сахалыы остуол оонньуутугар: хабылыкка, хаамыскаҕа, иэрэгэйгэ өрөспүүбүлүкэ 3 төгүллээх чөмпүйүөнэ”, – диэн ыал ийэтэ Александра Михайловна тыа сирин, дьиэ кэргэнин олоҕун билиһиннэрдэ.
Бу дьиэ кэргэн үлэһит уонна ылсыбыт дьыалаҕар дьулуурдаах буоллаххына, судаарыстыбата өйөбүлэ дьиэ кэргэн биисинэһин саҕалыыры көҕүлүүрүн, олус туһалааҕын уонна түмүктээҕин бэлиэтиир.

Хаартыскалар: Максимовтар дьиэтээҕи альбомнарыттан