Майаҕа хаарынан Айыыһыт сылын бэлиэтигэр куонкурус ыытылынна

Үүнээри турар 2024 сыл саха халандаарынан — Айыыһыт сыла.

Ону бигэргэтэрдии дойду Аҕа баһылыга Владимир Путин Арассыыйаҕа Дьиэ киэргэн сылын биллэрбитэ.

Мэҥэ Хаҥалас улууһун Майа сэлиэнньэтигэр бары түөлбэлэргэ быйыл хаарынан Дракон оҥоһугун буолбакка, Айыыһыт Хотуну оҥорон, ол тула Саҥа дьыллааҕы киэргэллэри, харыйаны симээтилэр.

Бу туһунан “Саха сирэ” хаһыат уопсастыбаннай кэрэспэдьиэнэ, улуустааҕы Ытык Сүбэ салайааччыта Зиновий Игнатьев бу курдук кэпсээтэ:

— Тыынар-тыыннаах барыта Айыыһыттаах. Бу тапталы, сырдык олоҕу түстүүр бэлиэ. Ол да иһин өбүгэлэрбит Айыыһыт сылын туспа чорботон бэлиэтиир буоллахтара. «Майа сэлиэнньэтэ» тыа сирин түөлбэтин дьаһалтата ханнык эрэ атын түһээн да көрбөтөх  кыылбыт дуу, харамайбыт дуу бэлиэтин тумус туттубакка,  «от күөҕэ өҥнөөх мас драконҥа» наадыйбакка,  Айыыһыты өрө тутан түөлбэлэргэ куонкурус биллэрбитэ.

Санаан да көрдөххө, саха киһитигэр бэйэбит Айыыларбыт чугастара чахчы. Анал хамыыһыйа састаабыгар киллэрэн, мин хаар оҥоһуктары илэ көрөр, сыаналыыр чиэскэ тигистим. Хамыыһыйа үлэтин «Ураһалаах» түөлбэттэн (салайааччы Акулина Алексеева) саҕалаата.

«Сэбиэскэй түөлбэ» (салайааччы Людмила Пивоварова) хаар оҥоһуктара олох уратылар. Ону мин киэһэ сылдьыбыт буолан, күнүс анаан кэлэн хаартыскаҕа түһэрэн кэпсиэҕим диэн анаан “хаһаанным”.

Гражданскай сэрии дьоруойа Сыроватскай аатынан түөлбэ (салайааччы Светлана Никитина) дириҥ ис хоһоонноох үлэни хаарынан оҥорбута кэрэхсэттэ.  Айыыһыт уҥа илиитигэр Уол оҕо кутун — оноҕоһу, хаҥас илиитигэр — Кыыс оҕо кутун кыптыыйы туппут.

Биллэн турар, дьиэ кэргэн төрдө уоллаах кыыс буоллахтара. Оттон бу бэлиэлэр – кинилэр олохторун дьарыга, айылгыта.

Ханнык баҕарар саха киһитэ бу хаар оҥоһугу көрдөҕүнэ, сыччах икки тэрилтэн саха олоҕун ис тутула ойууланан тахсарын тута өйдүүр. Дьэ, мындыр толкуй, доҕоор!

«Мелиорация» түөлбэ (салайааччы Галина Федорова). Манна кыыллар Айыыһыкка сыстан тураллар.

Бу эмиэ олус дириҥ ис хоһоонноох үлэ – Айыыһыт тула тыынар тыыннаах бары харысхалы көрдөөн булар уонна … уоскуйар.

«Промкомбинат» түөлбэҕэ (салайааччы Евдокия Шарина) Айыыһыт оҕону кууһан турар. Икки гына өрүллүбүт суһуохтаах оҥорбуттар.

Бу хаар Айыыһыты сыыр үрдүгэр оҥорбуттара эмиэ ураты дириҥ ис хоһоонноох. Хайдах эрэ дьонун-сэргэтин үөһэттэн арчылыы турара биллэр.

«Лесная» түөлбэ (салайааччы Васианна Птицына) Майаҕа бастыҥ үлэлээх  түөлбэ быһыытынан биллэр.

Онон кини хаар Айыыһыта эмиэ түөлбэ олохтоохторун арчылыыр ис хоһоонноох.

Үөскүүрү төрүттээччи,

Кэскили тэрийээччи,

Биири биэс гынааччы,

Биэһи биэс уон гынааччы,

Иэримэ дьиэни тэрийээччи,

Көмүс-ньээкэ уйаны олохтооччу,

Таптал таҥарата,

Дьиэ-кэргэн төрдө,

Айыыһыт Ийэ хотун,

Бэттэх көрөн

Мичик гын! — диэн алгыс көтөҕөн,  үүнэр Айыыһыт сылыттан или-эйэни, сырдыгы-кэрэни, үйэлээх тапталы көрдөспүппүт хайаан да туолуо диэн эрэнэбит!

… Ити курдук, Майа түөлбэлэрэ үүнэр сыл бэлиэтин Айыыһыты өрө тутан,  Дьиэ кэргэн сылын олус дириҥ ис хоһоонноон көрсөн эрэллэрэ, атын улуустарга уонна нэһилиэктэргэ  уопут атастаһыытынан буолуох тустаах. Бастыҥ холобур батыһыннарыылаах буоллун!