Маҥнайгы кылаас үөрэнээччитэ тугу билиэхтээҕий уонна сатыахтааҕый?

«Объясняем.рф» саайт РФ Үөрэҕириитин министиэристибэтин «Оскуола иннинээҕи үөрэхтээһин федеральнай бырагырааматын бигэргэтии туһунан» 1028 №-дээх Ыйааҕар олоҕуран, маҥнайгы кылаас үөрэнээччилэрэ табыгастаахтык үөрэнэллэригэр көмөлөһөр сүрүн ирдэбиллэрин түмэн таһаарда.

Уопсай сайдыы:

• * бэйэтин аатын, араспаанньатын, сааһын, төрөппүттэрин ааттарын, дьиэтин аадырыһын билиэхтээх;
• * ханнык дойдуга уонна куоракка олорорун өйдүөхтээх;
• * сыл кэмнэрин, нэдиэлэ күннэрин, суукка чаастарын, уҥа уонна хаҥас өттүн араарыахтаах;
• * идэлэри уонна тырааныспар көрүҥнэрин ааттыахтаах.

Математика уонна логика:

• * 10-ҥа диэри уонна төттөрү ааҕыахтаах;
• * сыыппаралары билиэхтээх, ахсааны биридимиэт ахсааныгар сөп түбэһиннэриэхтээх;
• * маллары-саллары кээмэйдэринэн тэҥниэхтээх: улахан/кыра, үрдүк/намыһах;
• * судургу геометрическэй фигуралары араарыахтаах: төгүрүк, квадрат, үс муннук;
• * судургу логическай соруктары быһаарыахтаах: ордук маллары-саллары булуохтаах, уо.д.а.

Саҥарыы уонна ааҕыы:

* бары дорҕооннору чуолкайдык саҥарыахтаах;

* 5–7 тылтан турар этиилэри оҥоруохтаах, кылгас кэпсээннэри кэпсиэхтээх;

* тылга дорҕооннору араарыахтаах: бастакы/бүтэһик, аһаҕас/бүтэй дорҕооннор;

* хоһооннору өйүттэн үөрэтиэхтээх;

* өскөтүн ааҕар буоллаҕына, аахпытын суолтатын өйдүөхтээх.

Сурук уонна илии моториката:

• * уруучуканы, харандааһы, кыптыыйы сөпкө тутуохтаах;
• * куонтурдары батыһыннара тардыахтаах, судургу фигуралары уруһуйдуохтаах, киртиппэккэ кырааскалыахтаах;
• * бэчээт буукубаларын уонна сыыппараларын суруйуохтаах.

Эти-сиини эрчийии:

* сүүрүөхтээх, ыстаныахтаах, кирилиэскэ ыттыахтаах;

* мээчиги хабыахтаах уонна быраҕыахтаах;

* кыра физическэй ноҕуруускалары тулуйуохтаах, холобур, сатыы күүлэйи.

Майгы-сигили:

• * саастыылаахтарын кытта алтыһыахтаах: үллэстиэхтээх, кэпсэтиэхтээх, мөккүөрү тылынан быһаарсыахтаах;
• * улахан дьон көрдөһүүтүн толоруохтаах, бөлөххө быраабыланы тутуһуохтаах;
• * эйэҕэс тыллары билиэхтээх: «махтал», «баһаалыста», «бырастыы гын»;
• * бэйэтэ таҥныахтаах, таҥаһын-сабын хомунуохтаах, кэнниттэн хомуйуохтаах.

Айар дьоҕур:

• * бэйэтэ уруһуйдуохтаах, оҥорон таһаарыахтаах;
• * ырыа ыллыахтаах, муусуканан хамсаныахтаах, кыра сыана оонньууларга кыттыахтаах.