Мастар, талахтар, сэппэрээктэр сахалыы ааттарын төһө билэҕин?
Сороҕор, тулалыыр эйгэҕэ сыһыаннаах тыллар сахалыы ааттарыгар мунаахсыйан мөккүөр бөҕөнү таһаарабыт. Онон кэмиттэн-кэмигэр санатан ааһар тоҕоостоох. Бүгүн мастар, талахтар, сэппэрээктэр сахалыы ааттарын көрүөҕүҥ. Биология билимин дуоктара, Саха сирин ытыктанар учуонайа Г.С. Угаров эрэдээксийэтинэн 1993 сыллаахха тахсыбыт “Биология терминнэрин нууччалыы-сахалыы тылдьыта” кинигэтиттэн туһанныбыт.
Мастар — деревья:
Береза белая – үрүҥ хатыҥ,
Береза плосколистная – хатыҥ, лаппыгыр сэбирдэхтээх хатыҥ,
Ель аянская – харыйа, айаан харыйата,
Ель сибирская – харыйа, сибиир харыйата,
Лиственница Гмелина – тиит, Гмелин тиитэ,
— лиственница Каяндера – тиит, Каяндер тиитэ,
— лиственница сибирская – сибиир тиитэ,
Осина – тэтиҥ,
Пихта сибирская – ыылаах харыйа,
Сосна сибирская (кедр) – сыалаах мас,
Тополь душистый – тирэх, сыттаах тирэх,
Черемуха азиатская – хаппырыас, азия хаппырыаһа,
Чозения крупночешуйчатая – уулаайы.
Кустарники — талахтар:
Береза кустарниковая – ыарҕа, миинньик талаҕа,
Береза Миддендорфа – Миддендорф ыарҕата,
Береза тощая – хара ыарҕа,
Боярышник даурский — долохоно, даурия долохоното, ньалыкта,
Бузина сибирская – бузина, сибиир бузината,
Жимолость алтайская – тураах сугуна,
Жимолость съедобная – сугун абаҕата,
Ива аляскинская – аляска үөрэтэ,
— Бебба или сухолюбивая – үөт, Бебб үөтэ,
— грушанколистная – күөпсэ талаҕа,
— енисейская – енисей үөтэ,
— колымская или боганидская – халыма иирэтэ,
— корзиночная (Гмелина) – иирэ,
— копьевидная – сигэ талаҕа,
— красивая – үчүгэй үөт,
— Крылова – Крылов үөтэ,
— ложнопятитычинковая – уол талах,
— полярная – хотугу үөт,
— сетчатая – ардьаҥ үөт,
— сизая – бороҥ үөт,
— трехтычинковая – хара үөт, үс тычинкалаах үөт,
— удская – уда үөтэ,
— черничная – кыыл талаҕа, харастыҥы үөт,
— Шверина – Шверин үөтэ,
— шерстистая – түүлээх үөт,
Кизильник редкоцветковый – чыҥкы, сэдэх сибэккилээх чыҥкы,
Кизильник черноплодный – чыҥкы, хара чыҥкы,
Курильский чай – быта уга,
Малина сахалинская – биэ эмиийэ, өлдьүүкэ,
Можжевельник обыкновенный (м. даурский, м. сибирский) – кытыан,
Ольха волосистая – сиһик, баттахтаах сиһик,
Ольха кустарниковая – талах сиһик,
Ольха сибирская – сиһик, сибиир сиһигэ,
Роза даурская – дөлүһүөн, даурия дөлүһүөнэ,
Роза иглистая – дөлүһүөн,
Роза якутская – дөлүһүөн, саха дөлүһүөнэ,
Рябина сибирская – сарбынньах,
Рябинокизильник Позднякова – чыҥкыныар, Поздняков чыҥкыныара,
Рябинник рябинолистный – сарбынньах сиэнэ,
Свидина белая – кыһыл талах,
Смородина дикуша – уохта,
Смородина красная — хаптаҕас,
Смородина малоцветковая – моонньоҕон,
Смородина черная – моонньоҕон, дьордьомо,
Смородина моховка – моонньоҕон,
Стланик кедровый – болбукта,
Таволга иволистная – кыһыл тамалҕан,
Таволга средняя – үрүҥ тамалҕан.
Полукустарники и кустарнички – сэппэрээктэр уонна отон уктара:
Арктоус красноплодный – тураах отоно,
Багульник болотный – сэппэрээк,
Брусника – уулаах отон,
Голубика – сугун,
Кассандра прицветниковая – кассандра,
Костяника – ынах эмиийэ,
Клюква мелкоплодная – күлүүкүбэ,
Подбел многолистный – андромеда,
Рододендрон даурский – чэмпэрээк,
Толокнянка боровая – уҥуохтаах отон,
Черника – харас,
Шикша черная – киис отоно, киичэрэ.
Сообщить об опечатке
Текст, который будет отправлен нашим редакторам: