Москваҕа Анатолий Храмовка аналлаах стендэ туруоруохтара

Саха сириттэн төрүттээх Анатолий Храмовка анаан Москваҕа стенд туруоруохтара. Байыаннай дьайыыга миинэни хостооһуҥҥа үлэлиир анал бөлөххө биир дойдулаахпыт, Норуоттар икки ардыларынааҕы миинэни утары үлэлиир киин информационнай хааччыйыы отделын инженерэ, старшай лейтенант Анатолий Храмов кимэн киирии иннинэ разведкалыырга уонна миинэлэри суох оҥорорго сорудах ылбыта. Бу кини бастакы ыарахан киирсиитэ этэ, ол түмүгэр Анатолий дьоруойдуу хорсун быһыытын иһин Суворов мэтээлинэн наҕараадаламмыта диэн “Якутия” хаһыат эрэдээктэрэ Матрена Кондратьева суруйар.

Бөлөх өстөөх оборуонатын инники кирбиитигэр саһан киирбитэ уонна 1,5 км уһуннаах суолга разведка үлэтин ыыппыта. 50-тан тахса тааҥканы эһэр миинэлэри булан, суох оҥорбуттара. Бу күн кинилэр биллибэккэ-көстүбэккэ, сорудахтарын этэҥҥэ толорбуттара.

Сарсыныгар үлэлэрин салҕаабыттара. Ол эрээри, өстөөх билэн, артиллериянан ытыалаан барбыта, снайпердар үлэлээбиттэрэ.

— Снайпер инники баран иһэр пехота хамандыырын ытан түһэрбитэ, биһиги эмиэ сиргэ охтубуппут, төбөнү да өндөтөр кыах суоҕа. Эйигин сойуолаһар буулдьалар үрдүгүнэн иһиирэллэрин онно билбитим, —— диэн Анатолий кэпсиир.

Маннык күүстээх уот анныгар сытан, сапердар ытыалааһын хантан кэлэрин туһунан дааннайдары бэйэлэрин дьонноругар биэрбиттэрэ уонна миинэни суох гынар үлэлэрин салҕаабыттара. Бааһырбыттары тиэйэн илдьибиттэрэ. Анатолий артиллерия уонна аптамааттар күүстээх уоттарын аннынан иккитэ төннөн, разведканы уонна миинэни хостооһун үлэтин салҕаабыта.

— Ыарахан киирсии этэ, ол эрээри, сорудаҕы толорбуппут, биһиги сэриилэрбитигэр кимэн киирии иннинэ суолу ыраастаабыппыт, — диэн кини кэпсиир.

Бу киирсиигэ хорсун быһыытын иһин старшай лейтенант Храмов Суворов мэтээлинэн, кэлин алтынньы ыйга “Хорсунун иһин” мэтээлинэн наҕараадаламмыта.

— Ытыалааһын кэмигэр уопуттаах байыастар саһар сири булбуттара, оттон саҥа кэлбит уолаттар тиэхиньикэ кэннигэр саспыттара. Бу маннык гынар букатын сатаммат, тоҕо диэтэр, бастакы уочарат тиэхиньикэни суох оҥороллор. Онон уолаттарга көмөлөһөр санааттан, кинилэри бүччүм сиргэ илдьибитим, оттон кэлэн иһэр тиэхиньикэни төнүннэрбиппит, — диэн эппиһиэр этэр.

Бу кыргыһыыга Анатолий бааһырбыта. Хараҕын кырыытынан көрбүтэ, ойууртан байыас тахсан, киниэхэ далбаатыыр эбит. Сонно тута дэлби тэбии ньиргийбитэ. “Бааттаах, дьоллоох киһи эбиккин”, — диэбиттэрэ кэлин, көрөн турбут дьон. Дэлби тэбии соннук күүстээҕэ, ким да эппиһиэр тыыннаах ордуо дии санаабатаҕа.

Бу кэнниттэн госпиталларга уһуннук эмтэммитэ, муус устар ыйга эппэрээһийэни ааһыахтаах. Онуоха диэри дойдутугар Эдьигээҥҥэ кэлэн, сынньаммыта. Кини эбэҥки төрүттээх уол.

Кини кэнники үс сылга биирдии-балтараалыы ый эрэ дьиэтигэр сынньанар. Улахан кыыһа Лена бастакы кылааска үөрэнэр, аҕатын олус ахтар. Храмовтар үс оҕолоохтор, кыралара биир саастаах. Кэргэнэ Айыына аҕалара суоҕуна соҕотоҕун дьиэтин-уотун көрөн олорор, оҕолорун иитэр. Москваҕа “Волонтеры Саха” хамсааһын көхтөөх кыттыылааҕа. Кини бу хамсааһыны саҕалааччылартан биирдэстэрэ.

Маны тэҥэ, Анатолий хоһоон суруйар. 40-ча хоһоонноох, сотору кэминэн СӨ бырабыыталыстыбата кини хоһооннорун хомуурунньугун үбүлээн таһаарыахтаах.

Анатолий оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан, доҕорун кытта Эдьигээҥҥэ бастакы байыаннай-патриотическай кулуубу тэрийбиттэрэ. Кини оҕо эрдэҕиттэн көхтөөх. “Будущий дипломат” өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэс кыайыылааҕа, “Инникигэ хардыы” кэмпириэнсийэ федеральнай түһүмэҕэр кыайбыта. ХИФУ-га омук тылларын факультетыгар үөрэнэ сылдьан, “Молодежь Якутии” хаһыакка кэрэспэдьиэнинэн үлэлээбитэ, 3-с кууруска эрэдээктэр буолбута. 4-с кууруска “Якутия сегодня” сурунаалы таһаарбыта. «Юнармия» хамсааһын ыстаабын начаалынньыгынан үлэлээбитэ.

Үөрэҕин бүтэрэн баран, байыаннай сулууспаҕа барарга санаммыта.

Муус устар ыйга Москваҕа Гоголевскай бульварга байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын билиһиннэрэр стендэ туруоруллуоҕа. Онно “Хорсунун иһин”, “За боевые отличия” 1,2 истиэпэннээх, Суворов мэтээллэринэн, ону тэҥэ, Лаосскай Норуодунай Өрөспүүбүлүкэ “Хорсунун иһин” 3-с истиэпэннээх уордьанынан, “Доҕордоһуу” мэтээлинэн наҕараадаламмыт старшай лейтенант Анатолий Храмовка анаммыт стендэ туруоҕа.