Айаҥҥа сэрэхтээх буолуҥ!

Өрүскэ айан саҕаламмытынан сибээстээн, кыра кээмэйдээх суудуналары өрүстэргэ, күөллэргэ ыытыы кэмигэр инникитин дьон-сэргэ тус олоҕор кутталы үөскэппэтин, ону таһынан сокуон өттүгэр кэһиллии тахсыбатын туһугар кылгас иһитиннэриини оҥоробут.

​Мотуоркалары уонна катердары аһара түргэнник, дьон олоҕор эппиэтинэһэ суохтук сыһыаннаһан ыытыы түмүгэр сылтан-сыл аайы дьон ууга түһэн өлүүтэ элбии турар. Биир үксүн сааскы кустан саҕалаан, сайын устата буолуталыыллар.

​Ааспыт 2024 сыл түмүгүнэн маннык ис хоһоонноох түбэлтэ туһунан 25 иһитиннэрии киирбит. Итинтэн 12 түбэлтэҕэ холуобунай дьыала көбүтүллүбүтэ. 13 түбэлтэҕэ буруйданааччы киһи өлбүтүнэн, буруйданар дьон суоҕунан сибээстээн холуобунай дьыала көбүтүллүбэтэ5э. Ааспыт сылга хомойуох иһин 17 киһи өлүүтэ таҕыста, 6 киһи сураҕа суох сүттэ итиэннэ 3 киһи араас таһымнаах эт-хаан эчэйилэрин ыллылар.

​Үөһэ этиллибит 12 холуобунай дьыала суукка көрүллэн, буруйданааччыларга сөптөөх миэрэлэр ылылыннылар.

​Сорох холуобунай дьыалалартан холобурдуур эбит буоллахха, 2024 сыл ыам ыйыгар Нам оройуонун Бүтэй Үрдэ сэлиэнньэтигэр, Өлүөнэ өрүскэ 4 киһилээх мотуорка түҥнэстибитин түмүгэр, биир киһи ууга түһэн өлбүтэ.

​Эмиэ ааспыт сыл бэс ыйыгар, Хаҥалас оройуонун Покровскай куоратыттан ырааҕа суох сиргэ балыктыы, сынньана айаннаан испит 4 киһилээх мотуорка эргийэн, оҕо өлбүтэ. Суут бириигэбэринэн, буруйдаах киһи 1 сыл 11 ыйга көҥүлэ быһыллыбыта.

​Эмиэ бэс ыйыгар, Өлүөхүмэ оройуонун Чара эбэтигэр Токко сэлиэнньэтигэр айаннаан иһэр мотуорканан холус хамсаныыны оҥоруу түмүгэр икки киһи ууга түспүтүттэн, биир киһи сокуоннай сааһын туола илик кыыһын быыһыы сылдьан, бэйэтэ ууга былдьаммыта. Ити түбэлтэ кэнниттэн батыһыннара, Бүлүү оройуонугар Кыһыл Сыырга, Бүлүү өрүскэ 4 балыксыттаах мотуорка бэрэбинэҕэ кэтиллэн түҥнэстибиттэрэ. Ол түмүгэр биир киһи ууга түһэн өлөр, буруйдаанааччы суут иннигэр эппиэттээбитэ.

​Ааспыт сыл атырдьах ыйыгар Усуйаана оройуонун Уус Куйга бөһүөлэгиттэн ырааҕа суох, Яна өрүскэ түөрт киһилээх мотуорка түҥнэстэн 3 киһи өлбүтэ. Кинилэртэн иккитэ көстүбэтэҕэ, сураҕа суох сүппүттэринэн ааҕыллыбыттара.

​Балаҕан ыйыгар Өлүөхүмэ улууһугар Чара өрүскэ айаннаан испит мотуорка эмискэ тохтоон бүтүннүү тимирэр. Онно суорума суолламмыт үс киһи өлүгэ күн бүгүнүгэр диэри көстө илик.

​Итини таһынан, эмиэ итинник курдук түбэлтэлэр ааспыт сылга Амма, Алдан, Индигиир, Тумара, Яна, Томпо уонна Бүлүү өрүстэригэр тахсыталаатылар.

​Биир үксүн саахал “Крым” уонна “Казанка” мотуоркаларга буолуталаата.

​Арассыыйатааҕы быыһыыр сулууспа (МЧС) 2020 сыл от ыйын 6 күнүнээҕи 487 нүөмэрдээх бирикээһигэр олоҕуран итиэннэ оҥоһуллубут анаалыс көрдөрөрүнэн кыра кээмэйдээх суудуналары ыытыыга тахсар кэһиллии төрүөтүнэн буолаллар:

— итирик туруктаах сылдьан суудунаны ыытыы;
— анал сэллиэччиктэр суохтара;
— суудунаны хараҥаҕа ыытыы;
— түргэнник сылдьыы;
— мотуорка сылдьар болдьоҕун инниттэн итиэннэ навигация сабыллыбытын кэнниттэн сылдьыы;
— тиэхиньикэ туруга мөлтөҕүттэн;
— элбэх киһини олордуу, ыарахан ыйааһыннаах малы-салы тиэнии;
— ыйыллыбыт көрдөрүүгэ эппиэттээбэт күүстээх мотуору олордуу;
— ыытан иһэр киһи болҕомтото суоҕуттан;
— кыра мээрэйдээх суудунаны ыытар бырааба суоҕуттан.

Бу үөһэ ыйыллыбыт ирдэбиллэртэн үгүстүк көстөр түгэннэринэн итирик туруктаах мотуорканы ыытыы уонна пассажирдар аналлаах сэлиэччиктэри кэппэттэрэ буолар. Этиллибитин курдук итинник кэһиилэр ыам ыйын бастакы күннэриттэн саҕаланаллар. Булчуттар булт сезонун арыйабыт диэннэр, итирдэр утахтары иһэн бараннар мотуоркаҕа олороллор. Итинник быһыы-майгы балыксыттарга эмиэ көстөр.

Дьон-сэргэ олоҕун харыстыыр туһуттан бу хайысхаҕа ыытыллар үлэ күүһүрэр. Мантан сиэттэрэн олохтоох нэһилиэнньэ дьонугар-сэргэтигэр кыра кээмэйдээх суудуналары ыытыыга тустаах быраабыланы тутуһуҥ, дьон олоҕор эппиэтинэһи сүгэргитин өйдөөҥ, итирик туруктаах уруулга олорумаҥ диэн санатабыт, сэрэтэбит. Ити ирдэбиллэри тутуспат түгэҥҥитигэр холуобунай дьыала тэриллэрин, көҥүлү быһар миэрэлэр ылыллалларын өйдөөҥ! Итинник дьыалҕа эриллэн РФ ХК 263 ыстатыйатынан сууттаныы түмүгэ бэйэҕитигэр ону ааһан оҕолоргут, аймахтаргыт инникитин үлэҕэ киириилэригэр харгыстары үөскэтиэн сөп.

Бу маннык үлэ барыбыт дьыалата буоларын өйдөөн туран, оройуоммут баһылыктарын, нэһилиэнньэни кытары ыкса үлэлэһэр ГИМС сулууспа үлэһиттэрин кыттыһаргытыгар ыҥырабыт.

Артем Ильин,

Саха сирин тырааныспарга борокуруора, юстиция ыстаарсай сүбэһитэ.
Хаартыска: А.Ильин тиксэриитэ