«Николаев-кииҥҥэ» Экодухуобунас пуорумун маҥнайгы түһүмэҕэ ааста

Өктөмҥө муус устар 2 күнүгэр «Саха сирэ экодухуобунас көмөтүнэн олох биосфернай биһигин харыстыыр тирэх» диэн ааттаах өрөспүүбүлүкэтээҕи пуорум үлэтин саҕалаата.

Учуонайдар, былаас бэрэстэбиитэллэрэ, учууталлар, урбаанньыттар түмсэн билиҥҥи уопсастыба экология уонна духуобунас хайысхатыгар сайдыытын саҥа суолларын туһунан кэпсэттилэр. Тэрээһин өрөспүүбүлүкэ биир ордук ытыктанар тэрилтэтигэр “Николаев-киин” диэн ааттаммыт Саха сирин бастакы Бэрэсидьиэнэ Михаил Ефимович Николаев архыып-бибилэтиэкэтигэр тэрилиннэ.

Экодухуобунас диэн философияҕа сыһыаннаах өйдөбүлү сахалартан бастакы атомщик учуонай, тиэхиньиичэскэй билим хандьыдаата, СӨ Духуобунаһын Академиятын бочуоттаах чилиэнэ Иоган Егорович Максимов сүрүн үлэтиттэн биэнсийэҕэ тахсан баран, дьаныардаах үлэ түмүгэр уопсай кэнсиэпсийэ быһыытынан оҥорон таһаарбыт. “Экодухуобунай Кут Дабаан тускула” диэн кэнсиэпсийэ киһи айылҕаны кытта ситимин сайыннарыы, үүнэр көлүөнэни бу өйдөбүлгэ үөрэтии киһи-аймах эстибэккэ салҕыы сайдарын солуога буоларын дакаастыыр.

“Билиҥҥи технократия абылаҥар ылларбыт уопсастыба бэйэтин экология өттүттэн бэйэҕэ тиинии туругар тиэртэ. Мантан сылтаан туоратыллыбат атааннаһыы тахсан, аан дойду сэрии иннигэр турда. “Киһи айылҕа хаһаайына”, “потребитель”, “урусхаллааччы” быһыытынан сайдыытыттан туораан “Киһи айылҕа оҕото”, “Айааччы”, “Дьол ууһа” диэн хайысхаҕа салайбатахпытына киһи-аймах этэр кутталлаах”, — диэн этэр Иоган Максимов.

Пуорум бастакы күнүгэр 100-тэн тахса кыттааччылар үс сиэксийэҕэ арахсан үлэлээтилэр. Былаас, урбаан уонна уопсастыбыннас сиэксийэлэрэ экология уонна духуобунас силбэһиитигэр үөскээбит соруктары, кэлэр кэм былааннааһынын ырыттылар. Пуорум кыттыылаахтара ырытан таһаарбыт түмүктүүр үлэлэрэ бүгүн, муус устар 3 күнүгэр, Ил Түмэҥҥэ “Оҕону уонна ыччаты духуобунас майгытыгар-сигилитигэр иитии: сыаллар, былааннар, сокуон өттүттэн хааччыйыы” диэн ааттаммыт парламент истиитигэр ырытыллыахтара.

“Бу пуорумҥа көтөҕүллүбүт көҕүлээһиннэр ыччаты экологияны харыстыыр, дойдуга бэриниилээх буолуу, духуобунаска олоҕурбут майгы-сигили туһаайыытыгар иитиини хааччыйар сокуоннары ылыыга көмөлөһүөхтэрэ. Мин санаабар, саха норуотун духуобунаска олоҕурар майгыта-сигилитэ – сүрүн сыалбыт. Биллэн турар, бу маны дьиэ кэргэн уонна үөрэҕирии тэрилтэлэрэ бииргэ хааччыйыахтаахтар”, — диэн эттэ Ил Түмэн Наукаҕа уонна үөрэҕириигэ кэмитиэтин Бэрэссэдээтэлэ Антонина Григорьева.