Хаартыска: Мария Васильева, СИА.
“Нуучча географическай ааттара: арыйыы историята” үөрэтэр-сырдатар бырайыак Соҕуруу-Чуумпу акыйаан эрэгийиэнин үөрэтэр киин уонна Бэрэсидьиэн граннарын пуондатын өйөбүллэринэн Миклухо-Маклай аатынан пуонданан торумнаммыта.
Океанияҕа география ааттарын нууччалыы “араҥатыгар” ураты болҕомто ууруллар: нууччалыы историческай сир ааттара аан дойдуну научнайдык үөрэтиигэ төһүү буолан, аан дойдуга саҥа каарталар тахсыбыттара. 2021 сыллаахха “Российское цивилизованное наследие: русские топонимы в южной части Тихого океана” (М, 2021) таһаарыыга Арассыыйа наукатыгар аан бастаан Океанияҕа 129 нуучча географическай ааттарыттан турар испииһэк тахсыбыта. Арассыыйа учуонайын Миклухо-Маклай-аччыгый (РНА Илиҥҥи дойдулары үөрэтиигэ института) уонна Австралия учуонайа Елена Говор бииргэ үлэлээһиннэрин түмүгэр география бу эбийиэктэрэ хаһан, ханнык Арассыыйа чинчийээччитинэн, ким уонна туох эрэ аатынан ааттаммыттара тиһиллибитэ. Ону тэҥэ бу сир-уот аныгы ааттара, чопчу координаттара ыйыллыбыта. Бу испииһэккэ олоҕуран нуучча историческай ааттарын түмэр виртуальнай каарта бэлэмнэммитэ: https://oceania.mikluho-maclay.ru/map/
Бырайыак саайтыгар: https://oceania.mikluho-maclay.ru уонна социальнай ситимнэринэн #Русскиетопонимы хэштегинэн оскуолаҕа үөрэтиигэ туһалаах история, география туһунан иһитиннэриилэр, ону тэҥэ үөрэххэ уона бэйэ дьарыктанарыгар туһаныллар иһитиннэриилэр тахсыбыттара. Бу нуучча географическай ааттарын үөрэтиигэ, билиини-көрүүнү хаҥатыыга көмөлөһүөҕэ.
Бырайыагы үлэлэтии кэмигэр аан дойду каартатыгар өссө да киллэриллэ илик историческай ааттары киллэрии боппуруоһун быһаараллар. Историяны билии уонна бу салааҕа Арассыыйа киллэрэр кылаатын сыаналааһын ааспыт кэмҥэ ытыктабылы үөскэтэр, үтүө үгэстэри салгыырга төһүү буолар.
Онон сибээстээн, 25 мүнүүтэ уһуннаах “Нуучча атлаһа” научнай-популярнай үс киинэ бэлэмнэннэ. Бу киинэлэр 5-9 кылаастар үөрэнээччилэригэр туһалаах буолуохтара. Айаны уонна саҥа географическай арыйыылары сэргээччилэр эмиэ биһириэхтэрэ:
https://youtu.be/vrgMBYbOAmM “Русский Атлас” (бастакы киинэ)
https://youtu.be/M-NB5lL6TpI “Русский Атлас” (иккис киинэ)
https://youtu.be/WTXJMl87IYE “Русский Атлас” (үһүс киинэ)
YouTube ханаалыгар: https://bit.ly/3hyy3kL
ВК: vk.com/video/playlist/-133186284_14
Миклухо-Маклай аатынан пуонда пресс-сулууспата
Кэбээйи улууһун суутун уурааҕынан оройуон биир нэһилиэгин олохтоохторо РФ Холуобунай кодексатын 166 ыстатыйатын 2 чааһын…
Бүгүн СӨ Киин быыбардыыр хамыыһыйатын бэрэссэдээтэлэ Евгений Федоров М.К. Аммосов аатынан ХИФУ үөрэтэр научнай киинин…
Билигин үгүс киһи чугас дьоммутугар Саҥа дьылга тугу бэлэхтиибит диэн толкуйдаах сылдьар буолуохтаах. Саҥа дьылга…
СӨ Үп министиэристибэтин кэлэктиибэ байыаннай дьайыы бэтэрээнин, «Саха сирэ – Дьоруойдар дойдулара» бырагыраама кыттыылааҕын, билигин…
"Саҕынньахтаах селедка" салааты Саҥа дьылга сөбүлээн оҥоробут. Ол эрээри, бу салааты атыннык эмиэ оҥоруохха сөп…
Ырыаһыт Виталий Очиров хатыыс хабаҕынан туһаныы туһунан видеота социальнай ситимнэринэн тарҕанна.