Хаартыска: Мария Васильева, ЯСИА.
Күммүт уһаабыта номнуо биллэр. Күнүһүн күн тыган ылара саас иһэрин биллэрэр. Ол эрээри, Тымныы оҕуһун муостара өссө да тосто иликтэр.
Олунньу 1 күнэ – ыраас буоллаҕына, саас эрдэ кэлэр.
Олунньу 2 күнэ – күн аҥаара күннэннэҕинэ саас эрдэ кэлэр. Күн иккис аҥаарыттан буурҕа түстэҕинэ, муус устар 17 күнүгэр диэри тибиилээх күн-дьыл кэлиэ.
Олунньу 6 күнэ – тэлгэһэҥ хайдаҕый да, саас оннук кэлэр.
Олунньу 10 күнэ – хайах хостуур таҥара күнэ. Бу күн тыалырдаҕына, сайына ардахтаах.
Олунньу 14 күнэ – түүн халлааҥҥа сулустар дьиримнии оонньоотохторуна, сааскыта хойутуур.
Олунньу 15 күнэ – Эстириэҥкэй. Тымныы лаппа сымныыр. Кыһын сааһы көрсөр, сарайга таммах чопчута тоҥор.
Олунньу 12 күнэ – тымныы оҕуһун биир муоһа тостор.
Олунньу 24 күнэ – тымныы оҕуһун иккис муоһа тостор, улахан тымныылар бүтэллэр.
Олунньу 28 күнэ – ый туолуута. Бу ый кыыллар сыбаайба оонньуур, тэринэр кэмнэрэ. Тэҥкэ ойуурга ымыы чыыычаах мустар. Күөлгэ куйуурдьуттар күһүҥҥү бэлиэлэринэн сирдэтэн куйуурдууллар.
Энэргиэтик утахтартан сылтаан, эдэр дьон доруобуйалара айгыраабытын туһунан сурахтар кэлэр буоллулар. Туох буортулааҕый уонна тоҕо…
Айар куттаах суруйааччылар ахсынньы 7 күнүгэр аам-даам тымныыны аахсыбакка ахсынньы аргыарын ортотунан «Ника» уораҕайга ыраахтан…
Ахсынньы 11 күнүгэр Дьокуускай куоракка «Өрөгөй» улахан уораҕайыгар «Ньурбалар түмсэр түһүлгэлэрэ» диэн элбэх биир дойдулаахтарын…
Быйыл Өймөкөөн улууһугар айылҕа иэдээнэ – улахан алдьатыылаах халаан үгүс хоромньуну таһаарбыта. Ахсынньы 2-3 күннэригэр…
“... Наһаа улахан киһи кэлэн ааста... Омуна суох, ууну-уоту ортотунан ааспыт салайааччыбыт киһиэхэ үчүгэйи эрэ…
Дьоллоох олохпутун салҕаан, өссө ордук үчүгэйдик олоруохпут… Алексей Ильич Сосин 1905 сыллаахха Мэҥэ Хаҥалас оройуонугар Моорук…