Бу күннэргэ Үөһээ Бүлүү Ороһу нэһилиэгин Эбэтигэр Кыһыл кинигэҕэ киирбит «уу сардааната» сибэккилээбит диэн сонун, хаартыскаҕа түһэриилэр куйаар ситимин устун тилийэ көттүлэр.
Үгүс киһи бу кэрэ көстүүнү сэҥээрэн туоһулаһара үксээтэ диэн Ороһутааҕы бибилиэтикэ үлэһиттэрэ суруйаллар. Айылҕа кэрэ-мааны көстүүтүн туһунан Ороһу орто оскуолатын биология учуутала, үгүс оҕону чинчийиигэ уһуйан араас хабааннаах НПК-ларга кытыннарбыт Светлана Иванова кэпсээтэ.
Сибэкки наукаҕа биллибит аата «кувшинка белая» (лат. «Nymphaea alba») диэн эбит. Арассыыйаҕа Европа хайысхатынан, Уралга, Сибииргэ уонна Хотугу Кавказ күөллэригэр тарҕанан үүнэр. Силиһин үксүн тайахтар, андаатаралар сииллэр. Былыр Хотугу Кавказ олохтоохторо бурдук гынан аһылыкка эмиэ тутталлар эбитэ үһү. Быһа холоон икки миэтэрэ дириҥҥэ, сылаас, биир кэм турар ууга сибэккилиир. Быйыл кураан буолан күөл уута лаппа түһэн, сибэккитэ хойуутук тахсыбыт. Ороһу, Тамалакаан сиригэр Харчымахха, Орто Күөлгэ, Муоһааныга тэнийэн үүнэр эбит.
Кыраайы үөрэтээччи Сардаана Васильева иллэҥ кэмигэр айылҕа кэрэ көстүүтүн хаартыскаҕа түһэрэр идэлээх. Бу сырыыга кувшинка сибэккилээбитин олус тупсаҕайдык хаартыскаҕа түһэрэн үйэтиппит. Түөрт, биэс сыл анараа өттүгэр эмиэ субу маннык хойуутук үүммүт. Yксүн уута дириҥ өттүгэр сибэккитэ улахан буолар, от ыйын бүтүүтэ, атырдьах ыйын саҕаланыыта сибэккилиир диэн бэлиэтиир.
Кувшинка чахчы ыраас уулаах сиргэ үүнэрэ бэлиэтэнэр — онон күөл уутун ыраастык тутуоҕуҥ уонна оҕолорбутун кыра эрдэхтэриттэн кэрэни кэрэхсииргэ, айылҕаны харыстыырга уһуйуоххайыҥ диэн ыҥыраллар.
Жанна Иванова, бибилэтиэкэр. Сардаана Васильева хаартыскаҕа түhэриитэ,
Капитон Антонов видеоҕа устуута
Дьокуускайга балаҕан ыйын 21 күнүгэр "Кросс нации" сүүрүү ыытыллыаҕа. Бу туһунан СӨ физическэй култуураҕа уонна…
СӨ Борокуратууратын дааннайынан, ааспыт сууккаҕа Саха сиригэр 11 буруйу оҥоруу тахсыбыт. Дьокуускайга ювелирнай мастарыскыайы халаан,…
Таатта улууһун олохтооҕо Афанасий Лопатин хортуоппуй хостуур тэрили толкуйдаабытын туһунан СИА суруйар. Бу тэрил хортуоппуйу…
СӨ Борокуратууратын дааннайынан, 2024 сыл аҕыс ыйын иһигэр өрөспүүбүлүкэ дьахталлара 1023 буруйу оҥорбуттар, ол иһигэр…
Бүгүн, балаҕан ыйын 19 күнүгэр, Саха сирин хоту, хотугулуу-илиҥҥи, Арктика оройуоннарыгар сорох сиринэн инчэҕэй хаар,…
Саха сирин Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Дьулустан Борисов Нерюнгри улууһугар оробуочай сырыытын кэмигэр Соҕуруу Саха…