«Ретрограднай Меркурий» хамсыырын телескоп уһулла

Сэтинньи 9 күнүттэн 29 күнүгэр диэри Меркурий планета «төттөрү барыыта» бэлиэтэнэр. Бу планета хамсыырын LASCO коронаграфтара түһэрдилэр диэн ИКИ Күн астрономиятын лабораторията иһитиннэрэр. 

Бу дьиҥнээх астрономическай көстүү. Билигин Меркурий Күҥҥэ чугас буолан, көннөрү телескоптарга көстүбэт. Оттон LASCO коронаграба Меркурий хамсыырын, төттөрү барарын видеоҕа устубутун таһаардылар. Меркурий билигин Сиртэн 4,5 мөлүйүөн килэмиэтир ыраахха баар.

Астрологияҕа «ретрограднай Меркурий» көстүүтэ диэн — ол аата бу планета төттөрү, кэннинэн барыыта ааттанар. Дьиҥинэн, халлаан эттигэ, бүтүн планета иннин диэки баран иһэн, тохтоон баран, төттөрү барбат буоллаҕа. Ол эрээри, бу кэмҥэ Сиртэн көрдөххө, чахчы төттөрү баран иһэр курдук көстөр, ол эбэтэр, харах баайыыта (оптическая иллюзия) буолар. Холобур, икки түргэн айаннаах пуойастар утарыта көрсүһэн, хардарыта ааһыстахтарына, биирэ тохтоон турар, төттөрү барар курдук көстөр.

Меркурий бэйэтин орбитатынан Сирдээҕэр түргэнник, Күнү 88 хонук иһигэр эргийэр. Саамай түргэн, саамай кыра, Күнтэн саамай чугас  уонна итии планета буолар.  Меркурий сылга үстэ-түөртэ «төттөрү» барар, бу кэм үс нэдиэлэ кэриҥэ буолар. Ол эбэтэр, Сиргэ чугаһыыр, хардарыта аасыһар кэмигэр, бытаарар, төттөрү барар курдук көстөр.

Бу кэмҥэ араас быһылааннар, саахаллар, алдьаныылар буолаллар диэн астрологтар этэллэр. Онон араас тиэхиньикэни атыылаһымаҥ (алдьаныан сөп), суолталаах докумуоннарга илии баттаамаҥ (кыһалҕаны үөскэтиэн сөп), саҥа бырайыактары саҕалаамаҥ (табыллымыахтарын сөп), үлэҕитин уларытымаҥ (алҕаһыаххытын сөп), ыраах айаннаамаҥ (саахал тахсыан сөп), улахан быһаарыныылары ылынымаҥ, о.д.а. диэн сүбэлииллэр. Бу кэмҥэ уоскуйан, санаалыын бэрээдэктэнэн, бэйэни иһиллэнэн, чуумпуран сылдьыбыт ордук үһү. Сыыһалары көннөрөр, ыраастанар, сааһыланар, инники олоҕу ыраланар, былаанныыр кэм.