Саха сирэ “Астра” хампаанньа бөлөҕүнүүн бииргэ үлэлээн, технологическай  өттүнэн тутулуга суох буолуоҕа

Саха сирэ уонна “Астра” хампаанньа бөлөҕө омук табаарын солбуйуу, иһитиннэрэр технологиялары сайыннарыы уонна ИКТ-га идэтийбит каадырдары бэлэмнээһин   эйгэлэригэр күүскэ бииргэ үлэлиэхтэрэ. Ол курдук, кэлэр сылга өрөспүүбүлүкэ былааһын бары уорганнара  Astra Linux олохтоох операционнай тиһиккэ көһүөхтэрэ. Бииргэ үлэлээһин стратегиятын  сайыннарар туһунан сөбүлэһиини ааспыт нэдиэлэ бүтүүтэ эрэгийиэн инновацияҕа, сыыппара сайдыытыгар уонна инфокоммуникационнай технологияларга министиэристибэтин “Цифровой алмаз” бастакы федеральнай пуорум чэрчитинэн илии баттаастылар, диэн СИА иһитиннэрэр.

Технологическай суверенитекка хардыылаан

Илии баттаспыт докумуоннарыгар олоҕуран, Саха сирин судаарыстыбаннай былааһын уорганнара уонна олохтоох салайыныы уорганнара РФ сокуоннаһыгар сөп түбэһиннэрэн,  Арассыыйатааҕы ПО-ҕа көһүүнү хааччыйыыга бииргэ табыгастаах усулуобуйаны тэрийиэхтэрэ.  Билиҥҥи туругунан өрөспүүбүлүкэ 11 министиэристибэтэ уонна биэдэмистибэтэ Арассыыйатааҕы бырагыраамаҕа көстө.  Кэлэр сылга бу үлэни сайыннаран, Astra Linux-кэ атын министиэристибэлэри уонна биэдэмистибэлэри көһөрүөхтэрэ.

“Астра” хампаанньа бөлөҕүн эрэгийиэннээҕи сайдыыга дириэктэрэ Андрей Солдатов Саха сирин бырабыыталыстыбатын кытта үһүс сылын үлэлииллэрин туһунан СИА-ҕа кэпсээтэ.

“Бырагырааманан хааччыйыыга омук табаарын солбуйуу уонна олохтоох операционнай ситимҥэ көһүү боппуруостарыгар бииргэ үлэлиибит.  Былаас уорганнарын салайар аппараатын уонна үлэһиттэрин күннээҕи үлэлэригэр туһаныллар сыһыарыылар уонна бырагырааманан хааччыйыылар үлэлиэхтээх платформаларынан буолаллар. Бастаан биһиги операционнай ситиммит уонна бу бородууктабыт сөп түбэһиилэрин чочуйуохха сөптөөх миэстэлэрин быһаарбыппыт. Үс сыл устата итини быһаардыбыт. Маннык үлэ Саха сиригэр эрэ буолбакка, дойду үрдүнэн былаас бары уорганнарынан ыытыллыбыта”, — диэн кини кэпсээтэ.

Вендор технологическай өттүнэн бииргэ үлэлээччилэрин ахсаана элбээтэ, ол түмүгэр хас эмэ тыһыынча сөп түбэһэр холбоһуктаах бырагыраама уонна аппараат быһаарыыларын – бэйэ уонна партнердар киэниттэн турар киэҥ хабааннаах экотиһик тэрилиннэ. Ол иһин “Астра” хампаанньа бөлөҕүн бородуукталарыгар көһүү быдан табыгастаах буолла.

Саха сирин инновацияҕа, сыыппара сайдыытыгар уонна инфокоммуникационнай технологияларга миниистирэ Анатолий Семенов бу көннөрү сөбүлэһии буолбакка, бу хампаанньаны кытта хайыы-үйэ олоххо киирэ турар дьиҥнээх бырайыактары кэҥэтии буоларын чопчулаата.

“Өрөспүүбүлүкэ судаарыстыбаннай былааһын уорганнара Windows-тан Арассыыйатааҕы Astra Linux операционнай ситимҥэ толору көһүөхтэрэ. Өрөспүүбүлүкэ баһылыга бигэргэппит былааныгар олоҕуран, 2023 сыл бүтүүтэ  Astra Linux-ка өрөспүүбүлүкэ бары судаарыстыбаннай былааһын ситэриилээх уорганнара көһүөхтэрэ”, — диэн чопчулаата миниистир.

Каадырдары үөрэтии уонна сайыннарыы

Маны сэргэ, сөбүлэһии чэрчитинэн өрөспүүбүлүкэ ИТ-исписэлиистэрин уонна Арассыыйа айан таһаарааччыларын икки ардыларыгар уопуту уонна билиини-көрүүнү атастаһыы ыытыллыаҕа.  Эрэгийиэҥҥэ дойдуга оҥоһуллар бырагыраама бородуукталарын туһунан судаарыстыба структураларыгар, тэрилтэлэригэр уонна үөрэх кыһаларыгар сэминээрдэри уонна “төгүрүк остуоллары” тэрийиэхтэрэ.

“Биһиги каадырдары, үөрэх бырагыраамаларын сайыннарыы, бырагырааманан хааччыйыыга биһиги бородуукталарбытын сайыннарыыга ыкса бииргэ үлэлээһиҥҥэ сөбүлэһии баттасппыппыт , ол иһигэр Дьокуускайга бырагырааманан хааччыйыыга айан оҥорооччулары уонна тестээччилэри үлэҕэ ылыыга сыһыаннаах боппуруостар бааллар.

Өрөспүүбүлүкэҕэ эрэ буолбакка, Уһук Илиҥҥэ эмиэ биһиги бородуукталарбытын тэхиньиичэскэй өттүнэн өйөбүлгэ эмиэ сыһыаннаах буолуоҕа”, — диэн Солдатов бэлиэтээтэ.

“Астра” хампаанньа бөлөҕөр дойдуга оҥоһуллар ИТ-быһаарыыларга бары үчүгэй кыахтары көдьүүстээхтик туһаныыга бэйэбит  оҥорор бырагыраамаларбытынан хааччыйарга  хас да  таһымнаах үөрэтии ситимэ торумнаммытын бэлиэтиир тоҕоостоох.  Бу үөрэхтээһин бары таһымын хабар. Вендортан кэккэ бырагыраамалар үлэлииллэр:  “Астра-оскуола”, “Астра-университет”, “Астра-каадырдар” уонна да атыттар.

Дьокуускайга сэтинньи 25-26 күннэригэр ыытыллыбыт “Цифровой алмаз” федеральнай пуорум чэрчитинэн дойдуга оҥоһуллар оборудование уонна бырагырааманан хааччыйыы, ИТ эйгэтигэр бырайыактар уонна технологическай оҥорон таһаарыы быыстапката тэриллибитэ. Андрей Солдатов Саха сиригэр айыллыбыттартан “Обращайся” диэн нэһилиэнньэ, былаас уонна биисинэс хардарыта сыһыаннаһыыларын платформатын ааттаата.

“Ураты таһымнаах пуорум буолла. “Обращайся” платформа салайааччыта кинилэр айан таһаарыылара биһиги бырайыактарбытын кытта сөп түбэсиһиитин, Саха сиригэр олоҕу-дьаһаҕы тупсарыыга үлэни хайдах көрөллөрүттэн астынным.  Кинилэр таһаарбыт бородуукталарын биһиэнин кытта эрэгийиэҥҥэ өссө үчүгэйдик туһаныллалларын курдук  сөп түбэһиннэриигэ бииргэ үлэлииргэ интэриэстээхтэр. Уонна кинилэргэ Бүтүн Арассыыйатааҕы хампаанньа буола үүнүөхтэрэ уонна бородуукталарыгар наадыйыы улаатыа диэн бүк эрэнэбин “, — диэн бэлиэтээтэ кини.

 “Астра” хампаанньа бөлөҕүн  туһунан

“Астра” бөлөҕө бырагырааманан хааччыйыыга дойдуга оҥорон таһаарар кэккэ кыахтаах хампаанньалары түмэр. Вендор бырагырамаалара эгэлгэ биисинэс-соруктары көдьүүстээхтик быһаарарга уона аныгы кэм тэрилтэлэрин үгүс наадыйыыларын толорорго төһүү буолаллар.

“Астра” бөлөххө  ОС Astra Linux, “Брест” виртуализация сириэстибэлэрин комплекса, Termidesk оробуочай виртуальнай миэстэлэрин инфраструктуратын тэрийиигэ бырагырааманан хааччыйыы, RuBackup саппаас куопуйалааһын сириэстибэтэ, ALD Pro ИТ-инфраструктуралары администрациялааһыҥҥа быһаарыылар, салайар уонна кэтээн көрөр СУБД PostgreSQL СУБД Tantor, платформалар, WorksPad мобильнай үлэ миэстэтэ, корпоративнай RuPost почтата, ону тэҥэ физическэй, виртуальнай инфраструктуралары салайыыга уонна биллинг үс платформата: DCImanager, VMmanager и BILLmanager. “Астра” бырагыраамаларга бары бородуукталара Сыыппара министиэристибэтин реестригэр киллэриллэн, судаарыстыбаннай, кэмиэрчэскэй тэрилтэлэргэ, госкорпорацияларга уонна концерннарга, бырамыысыланнас тэрилтэлэригэр уонна КИИ эбийиэктэригэр туһаныллаллар.