«Саха сирэ» хаһыат бүгүн тугу суруйда?

Бүгүн Бүтүн Арассыыйатааҕы судаарыстыбаннай тэлэбиидэнньэ, араадьыйа уонна интэриниэт биэриилэрин ыытар хампаанньа (ВГТРК) Саха сиринээҕи филиала (ГТРК «Саха») төрүттэммитэ 20 сылын бэлиэтиир үөрүүлээх күнэ.

Үбүлүөйдээх күннэрин көрсө биһиги үлэлэрин ис хоһоонун анаан сырдатар соруктаах тиийэн, тэрилтэ үлэтин-хамнаһын кытта билистибит. Бу туһунан бүгүҥҥү хаһыакка ааҕыҥ.

Кулун тутар 21-22 күннэригэр Мэҥэ Хаҥалас улууһун Хара нэһилиэгэр “Куоҥ Харах” ипподромугар  өрөспүүбүлүкэтээҕи “Сылгыһыт күнэ” ыытыллыаҕа. Бу улууска Мэлдьэхси Суолатыгар тыа хаһаайыстыбатынан олохторун тухары илиилэрин араарбакка үлэлии-хамсыы сылдьааччы үгүс.  Онон “Сылгыһыт күнүн” көрсө суруналыыс Женни Стрюкова сылгыһыт Петр Сокольников туһунан сырдатта.

Улууска хас бэнидиэнньик аайы нэһилиэктэринэн ыйытыы оҥорон, бу нэдиэлэтээҕи туругунан төһө төбө баарын хонтуруолга тутан олороллор. Ол курдук, кулун тутар 10 күнүнээҕи туругунан, 31 бөрө баара билиннэ. Ити Уус Алдан курдук кыра улууска улахан көрдөрүү диэн буолар. Ол гынан баран, бөрө баайыылаах кыыл буолбатах, ааһа туруон эмиэ сөп, үөрэппит дьон этэллэринэн, сууккаҕа уон көһү барарын суруналыыс Антонина Эверстова сиһилии ырытта.

“Бэйдиэ сылдьар ыттар урукку курдук көрүллэн-истиллэн баран төттөрү уулуссаҕа ыытыллар эбит буоллахтарына, сокуон ылылыннаҕына, хаһаайына суох ыттар “сымнаҕастык” утутуллуохтаахтар. Ил Түмэн дьокутааттара сокуон бырайыагын өйүүбүт, кулун тутар 10 күнүгэр Судаарыстыбаннай Дуума Федеральнай Мунньаҕын экологияҕа уонна айылҕа харыстабылыгар кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Дмитрий Кобылкин аатыгар сокуону өйүүбүт диэн суругу ыыттыбыт” диэн ким эппитин суруналыыс Ульяна Захарова сытыы матырыйаалыттан билиэххит.

“1990 с сылларга төрөппүттэр: “Оҕобут үөрэниэх этэ буоллаҕа, биһиги курдук ынах кутуругун манаан олоруо дуо?” — диэн укпут “өйдөрө” билигин даҕаны үлэлии турар, оччотооҕу оҕолор улаатан, үрдүк үөрэхтэнэн, ыал буолан, куоракка хаалан биир хостоох, 40 кв. м иэннээх кыбартыыраҕа “хааллан” олороллор. Дьэ, ол иһин дойду салалтата ыччаты тыа сиригэр олохсутаары, “бырайыак” диэн аныгы аатынан араас бырагыраамалары толкуйдаан олоххо киллэрэргэ дьулуһар. Мөлүйүөнүнэн мэҥиэлээн тыа сиригэр учууталлыы, быраастыы, биэлсэрдии, кэлин букатын даҕаны култуураҕа үлэлии тиийэллэрин ситиһэ сатыыр” диэн суруналыыс Людмила Попова бэйэтин “Кыһа” рубрикатыгар ырытта.

“Тиийээппин кытта гостиницаҕа олохтоон баран, собуокка илдьэн биир маастарга туттаран кэбиспиттэрэ. Онно уонча хонук устата бу собуоттан арахсыбакка, хас да уопуттаах маастарга үөрэммитим. Сотору-сотору алдьанар кытай тэрилин курдук буолуо дуо, Арассыыйа оҥоһуга хаачыстыба бөҕөтө, араас “функциялара” да олус элбэх эбит этэ. Онон хараҕым аһыллан, бэркэ идэтийэн кэлбитим уонна үлэ үөһүгэр түспүтүм” диэн Челябинскай собуотугар бэйэтэ көрдөһөн тиийэн. аныгы ыстаныакка үлэлииргэ үөрэммит тимир ууһун туһунан бүгүҥҥү “Сатабыл” рубрикабар ааҕыҥ.

“Амарах харахтаах, холку майгылаах, олус үөрүнньэҥ сиэстэрэ Александра күн курдук сандааран киирэн кэллэҕинэ, ыарыһахтар харахтара сырдыы түһэрэ. Кини сэдэхтик көстөр араас эми булан, ханнык саҥа туһалаах эмтэр баалларын ааттаан туран, ырысыап суруйтаран аҕалара, систиэмэ туруорара. Кинини “таҥара” курдук саныыр киһи олус элбэҕэ” диэн суруйан туран туран, “Биэлсэр Бааска Шурата” диэн кими сырдаппытын суруналыыс Надежда Егорова матырыйаалытан билиэххит.

“Кыһыҥҥы саҕынньах, түүлээх бэргэһэ, этэрбэс сөпкө хараллыбатахтарына, сулууспалыыр үйэлэрэ кылгыан сөп. Саҕынньахпытын харыһыйар, өр сылларга харыстаан кэтиэхпитин баҕарар буоллахпытына, биир сайын устата лаар үлэлииригэр тиийэр” диэн туран, суруналыыс Улдьяна Захарова “Кыһыҥҥы таҥаһы харайыы” матырыйаалыгар саҕынньаҕы, бэргэһэни, этэрбэһи лаарга угар сүбэтин ааҕыҥ, сэргээҥ.

“Ыччат хампаанньата дьиэ үрдүгэр олорон арыгы испиттэр. Биир кыыс кыыһырсан баран, бүтэһик болкуон үрдүгэр ыстанан түһээт, “мантан сиргэ ыстаныам” диэн куттаабыт. Табаарыстара быыһааччылары ыҥырбыттар. Валерий 10 мүнүүтэ устата кэпсэтэн, көрдөһөн, биир тылы булан, болкуон үрдүгэр түһэн, илиитин биэрэрин ситиспитэ. Манна кини көҥүллэппэккэ эрэ тиийбитэ буоллар, итирик кыыс аллараа ыстанан кэбиһэр туруктааҕа. Онтон үөһэ таһаарарга анал тэрили кэтэрдээри гыммытыгар, кыыс ньиэрбэтэ тулуйбакка, бүтүннүү салыбыраан, истиэрикэлээн барбыта. Онон уонча мүнүүтэ уоскутан, 13-с этээскэ, бэрт кыараҕас сиргэ кууһан турбута. Уоскуйбутун кэннэ, кыыһы таһааран, быраастарга туттарбыта. Валерий аллараа түһэн баран, кыыс салыбыраабыта киниэхэ бэриллибитин өйдөөбүтэ, уруулга олорор кыаҕа суох буолбут этэ. Кэллиэгэтэ сахсыйан биэрбитигэр, бу күүрүү, ньиэрбэ тыҥааһына дьэ, тохтообута. Бу эрэ түгэҥҥэ кини кыыс олоҕун туһугар куттаммытын билиммитэ. Бэл, тыатааҕыттан да маннык куттамматаҕа. Онон быыһааччы идэтэ сатабылы, кыаҕы эрэ эрэйэр буолбатах, ньиэрбэ, уйулҕа өттүттэн эмиэ улахан тыҥааһыннаах. Сыыһа-халты саҥарда, тутунна да, кыл түгэҥҥэ киһи олоҕо быыһааччыттан тутулуктаах буолар”. Бу суруналыыс Ангелина Васильева суруйар. Кини “Итии чэй” рубрикаҕа кимниин кэпсэттэ? Ааҕыҥ уонна сэргээҥ.