“Саха  сирэ” хаһыат киоскаларга бүтэн хаалар буолла

Бу күннэргэ “Саха сирэ” хаһыат суруналыыстара өрөспүүбүлүкэ улуустарынан ситэриилээх былаас 2022 сыллаах үлэтин отчуотун сырдата сылдьаллар. 

Ол курдук, Сайаана Львова, Ангелина Васильева, Надежда Егорова, Егор Карпов, Женни Стрюкова уонна мин Горнай, Бүлүү бөлөх, Эдьигээн, Өлүөхүмэ, Амма, Өймөкөөн, Өлөөн  улуустарыгар ситэриилээх былаас отчуотун хото сырдаттыбыт. Былаас уорганнарын эппиэттээх үлэһиттэрэ отчуоттан тахсан, массыыналарыгар олорон айаннаан иһэн, сибилигин дьону кытта көрсөн тахсыбыт көрсүһүүлэрин тута “Саха сирэ” саайтка тахсыбытын ааҕан соһуйбуттарын, салайааччылар хас улуус аайы үөрэ бэлиэтээтилэр. ”Анал идэлээх, уопуттаах суруналыыстар үлэлиир ньымалара, хайысхалара олох атын буолар эбит”, — диэн оробуочай дэлэгээссийэлэри салайар бырабыыталыстыба салайааччылара биһиги хаһыаппыт суруналыыстарын анаан бэлиэтээбиттэрэ – түбүктээх үлэбит үрдүк сыанабыла. Онон хотунан-соҕуруунан сыыдам үлэлээх кэллиэгэрбэр, түгэнинэн туһанан, махталбын тиэрдэбин.

Бүгүн, 2023 сыл олунньу 23 күнүгэр – Аҕа дойдуну көмүскээччи күнүгэр – Аҕа дойду Улуу сэриитин устуоруйатыгар ыар өйдөбүлү хаалларбыт Ильмень күөллээҕи кыргыһыы буолбута 80 сылын туолла. Суруналыыс Иван Ксенофонтов-Силиги бу туһунан хаһыат “Манчаары” сыһыарыытыгар сырдатта.

Урукку сылларга СӨ Үлэ уонна социальнай сайдыы министиэристибэтин үлэһиттэрин олохтоохтор араас чэпчэтии, өйөбүл, көмө боппуруостарынан «көмөн» кэбиһэллэрэ. Оттон быйылгы ситэриилээх былаас отчуотугар бу министиэристибэ бэрэстэбиитэлигэр, демография уонна дьиэ кэргэн бэлиитикэтин, эпиэкэ дэпэртээмэнин салайааччытын солбуйааччы Сардаана Самсонова сылдьыбыт Төрүт, Өймөкөөн, Сордоҥноох, Үчүгэй, Томтор  нэһилиэктэригэр биир да боппуруос киирбэтэ! Ол төрүөтүн туһунан Сардаана Васильевна хайдах быһаарбыта – бүгүҥҥү хаһыакка.

“Өлөөн кыыһын таптаан, батыһан кэлэн, манна олохсуйбута ырааппыт, түөрт оҕолоох. “Өлөөн курдук үчүгэй дойду суох”, – диэбитэ кини оскуолаттан кыра оҕотун ыла сылдьан. Маннык эмчиттэр баар буоллахтарына, хоту дойду олохтоохторо эрэх-турах буолуохтара. Хоту дойдуга олохсуйан үлэлээччилэри (сааһыттан тутулуга суох) өйүүр бырагыраамалары толкуйдуур буоллар, хайдах буолуо этэй? –диэн туран суруналыыс Женни Стрюкова бу улууска отчуоту ырыппыта — интэриэһинэй.

“Индустриальнай паарка төрүттэниитэ кэм ирдэбилинэн буолбута. Хаҥалас эҥээр сирэ-­уота бырамыысыланнай сиэктэр буолан, инфраструктурата сайдыылаах. Бу бырайыагы олоххо киллэрээри, араас тустаах тэрилтэлэри кэрийбитим. Туох кистэлэ кэлиэй, Урбаан министиэристибэтин оччолорго улаханнык “сылаппытым”. Ким да бырайыакпын өйдөөбөт, ылыммат этэ. Биллэн турар, дакаастыырга бириэмэ да, сырам да бараммыта”, — диэн кэпсиир билигин Урутаан сайдыы территориятынан буолбут Уһук Илин эрэгийиэн корпорациятыгар тиийэ үүммүт тэрилтэ салайааччыта Дмитрий Борисов. Ааҕыҥ уонна сэргээҥ.

2018 с. сопхуос саҕанааҕы быраҕыллыбыт бааһыналар элбэхтэр этэ. Талаҕынан бүрүллүбүттэри хомуйан, хорутан, балачча үлэни көрсүбүттэр. Интэриниэккэ гранулалыыр линияны хайдах үлэҕэ киллэриэххэ сөбүн үөрэппиттэр. Ити курдук, Сунтаар улууһун Тойбохой сэлиэнньэтигэр улуустааҕы тыа хаһаайыстыбатын сайдыытыгар көмөлөһөр, сүөһү-сылгы аһылыгын хааччыйар туһугар комбикорм  дьоҕус собуота хайдах тутуллубутун туһунан ааҕарга интэриэһинэйин ааһан, билигин араас кэскиллээх бырайыагы толкуйдуу сылдьар дьоҥҥо – бастыҥ холобур. Ааҕыҥ уонна туһаныҥ.

Төрөөбүт тыл уонна сурук-бичик дэкээдэтин иитинэн, Саха тылын, литэрэтиирэтин уонна култууратын учууталларын II сийиэһин быһаарыытын олоххо киллэрэр соруктаах, улуустары түмпүт төрөппүт сугулаана өрөспүүбүлүкэ олохтоохторун интэриэһин тардара чахчы. Бу туһунан суруналыыс Людмила Попова матырыйаалыгар сиһилии сырдатар.

Уһун кэмҥэ, икки үйэни ситимнээн, икки тутулга суруналыыстыка, бэчээт эйгэтигэр араас түһүүлээх-тахсыылаах кэмнэргэ “эн-мин” дэһэн алтыһан айымньылаахтык үлэлээн ааспыт биир идэлээхтэрин туһунан суруналыыстыка бэтэрээнэ, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Иван Борисов ахтыыта бүгүҥҥү “Манчаары” сыһыарыыга таҕыста.

Чурапчы улууһун Болтоҥотугар биэс уол оҕолоох Александра уонна Геннадий Максимовтар оҕолорун хайдах үлэнэн иитэллэрин туһунан суруналыыс Ульяна Захарова суруйда.

“Арай өйдөөн көрбүтүм, биир маска хас даҕаны бөдөҥ, төкүнүк ас ыйанан турар. Бастаан “киэргэл буоллаҕа дуу” дии санаабытым, онуоха уһуйаан сэбиэдиссэйэ Татьяна Романовна: “Суох, дьиҥнээх апельсиннар, атын хоско лимоннар үүнэн тураллар”, – диэн соһутта. Бу ханнык хоту улууска куйаас дойду маннык сиэдэрэй фрукталара үүнэллэрий? Бу туһунан эмиэ бүгүҥҥү хаһыат кэпсиэҕэ.

Хаһыат бырааһынньыктааҕы нүөмэрэ бэҕэһээ тарҕаммыта. Мин хаһыат ылаары икки киоскаттан кураанаҕы кууһан хааллым. Онон хаһыаты бу курдук араадьыйаҕа ырытыы кини тарҕаныытыгар олус улахан туһалаах эбит. Ол курдук, хаһыат матырыйааллара сиһилии ырытыллар буолан, хаһыат бэйэтин ааҕааччытын дөбөҥнүк булара тэтимирбит. Онон “Саха сирэ” хаһыаты ааҕыҥ уонна сэргээҥ.