Михаил Аржаков хаартыската
Сааскы халааҥҥа эрдэттэн бэлэмнэниии үлэлэрэ: күргэлэри үрдэтии, гидротехническай тутуулары бэрэбиэркэлээһини ыытыы кыра өрүстэр халааннаан улахан содуллаах буолуохтарын харгыстаата диэн Айсен Николаев ГТРК «Саха» ханаалын «Быһа кэпсэтии» биэриитигэр эттэ.
Билиҥҥитэ Саха сирин сүрүн өрүһүгэр, Өлүөнэ эбэҕэ, муус этэҥҥэ устан Дьокуускай куорат аннынан ааһан эрэр. Бастаан утаа кыра өрүстэр, үрэхтэр хааларыттан тахсан Горнайга, Кэбээйигэ, Мэҥэ Хаҥаласка ыксаллаах быһыыны-майгыны үөскэтэ сырытта.
Айсен Николаев Күнү-дьылы кэтээн көрөр сулууспа сабаҕалааһына туолбутун, өрөспүүбүлүкэ киин өттүгэр элбэх сөҥүүттэн, ууттан-хаартан сылтаан кыра өрүстэр хааларыттан тахса сылдьыбыттарын, сэрэппиппит курдук, кыра өрүстэргэ уустук балаһыанньа үөскүү сырытта диэн бэлиэтээн эттэ.
«Кыра өрүстэр, үрэхтэр хааларыттан тахсаннар дьон олорор дьиэлэрин уонна тиэргэннэри кыратык уу ыла сырытта. Ол эрээри, эрдэттэн сөптөөх дьаһаныы түмүгэр этэҥҥэ ааста. Күргэлэри үрдэтии, гидротехническай тутуулары бэрэбиэркэлээһин, мууһу кэбирэтэр үлэлэр айылҕа таһаарыан сөптөөх иэдээнин кыччаттылар. Инникитин муус Саха сирин өрүстэригэр этэҥҥэ устуо диэн эрэнэбит», – диэтэ Айсен Николаев.
Билиҥҥитэ, кырдьык, улахан куттал суох курдук, ол гынан баран Өлүөнэ өрүскэ наар харыы тахсар. Нам улууһун учаастактарыгар уонна хоту Халыма өрүһүгэр муус уста илик. Хоту сир ньуура тэҥ буолан, Халыма өрүскэ харда даҕаны уу тахсар. Ол курдук бэҕэһээ Зырянка аннынан устубут муус хара сырытта, аэропортарын көтөр балаһата эмиэ ууга барда диэн кэпсээтэ Ил Дархан.
Кыайыы күнэ. Муҥура суох үөрүү, харах уута аргыстаах, кыырыктыйбыт чанчыктаах, өрөгөйдөөх бырааһынньык! Ити билигин, итинник…
Бу хаартыска 1975 сыллаахха Кыайыы 30 сылыгар түһэриллибит. Урут хаартысканан түһэрии үөдүйэн турдаҕына дьарыктана сылдьан…
Аҕа дойду уоттаах сэриитигэр Улуу Кыайыы 80 сылынан Ем.Ярославскай түмэлигэр “Реликвии Великой Отечественной…” быыстапка буолла.…
Модун кыахтаах Сэбиэскэй судаарыстыба улуу нуучча норуотун салалтатынан биэс сыллаах алдьархай аргыстаах Аҕа дойду сэриитин…
1827 сыллаахха атыыһыттар көҕүлээһиннэринэн, үпкэ-харчыга тус кыттыһыыларынан Дьоҕус баһаарга тутаах дьиэни 1830 сыллаахха диэри туттарбыттар…
Бүгүн, ыам ыйын 11 күнүгэр, уочараттаах оһуокай Арчы дьиэтигэр үрдүк таһымнаахтык ыытылынна. Үс Дьоруойдаах Бүлүү…