Саха сиригэр Национальнай доруобуйа күнүнэн!

Ытыктабыллаах Саха сирин олохтоохторо! Өрөспүүбүлүкэ салалтатын уонна тус бэйэм ааппыттан Саха сиригэр Национальнай доруобуйа күнүнэн эҕэрдэлиибин!

Бу күн бырааһынньыга 2000 сыллаахха СӨ Бастакы Бэрэсидьиэнэ Михаил Ефимович Николаев уурааҕынан бигэргэммитэ. Саха сирин нэһилиэнньэтэ чэгиэн- чэбдик буоларыгар, доруобуйа суолтатын өйдөөн, биир сүрүн тирээн турар соругунан саха киһитин доруобуйатын харыстааһын уонна көмүскээһин буолар. Биһиги бу хайысхаҕа былааннаах үлэни ыытабыт уонна ситиһиилэрдээхпитинэн киэн туттабыт. Өрөспүүбүлүкэҕэ олох уһуна — 73,17 сылга тиийдэ. Биһиги өрөспүүбүлүкэбит билигин оҕо төрөөһүнүнэн бастакы уон бастыҥ эрэгийиэн ахсааныгар киирэр. Бу барыта «Доруобуйа харыстабылын» национальнай бырайыак чэрчитинэн инфраструктураны уонна доруобуйа харыстабылын саҥардан сайыннарыыта дойду Бэрэсидьиэнэ Владимир Владимирович Путин көҕүлээбит «Доруобуйа харыстабылын бастакы звеноларын саҥардыы» федеральнай бырайыак чэрчитинэн ситиһилиннэ.

2018 сылтан доруобуйа харыстабылын 104 эбийиэгин, ол иһигэр Уһук Илиҥҥэ кардиососудистай уонна онкологическай киин дьиэтин туттубут. Оттон 2030 сылга диэри «Уһун уонна көхтөөх олох» саҥа национальнай бырайыак чэрчитинэн өссө 15 эбийиэк тутары былаанныыбыт. Мантан аҕыһа бу сылга. Мэдиссиинэ үрдүк технологиялаах буолан иһэр. Өрөспүүбүлүкэ тэрилтэлэрэ диагностическай оборудование аныгы көрүҥүнэн – МРТ, КТ, УЗИ, рентген аппараттарынан хааччылыннылар. Аҥаардас былырыын 64 саҥа оборудование атыылаһыллыбыта. Саха сирин дьонугар-сэргэтигэр саҥа онкологическай киин үлэҕэ киириэҕиттэн диагностика уонна онкологическай ыарыылары эмтээһин бары ньымалара баар буолбуттара. Сыл иһигэр тэрилтэ аһыллыаҕыттан 4500-тэн тахса эпэрээссийэ ыытылынна.

Ордук улахан болҕомтоҕо мэдииссинэ көмөтө тиийиэмтиэ буолуута. Ол курдук, иккис сылын «Өрөспүүбүлүкэтээҕи мобильнай биригэдэлэрин киинэ» бырайыак ситиһиилээхтик олоххо киирэр. Бу кэмҥэ мобильнай быраастар Саха сирин уустук суолаах, ыраах сытар нэһилиэнньэлээх пууннарыгар 280 тыһыынчаттан тахса көрүүнү ыыттылар. Кинилэр сүдү үлэни ыыппытарын түмүгэ чахчы сөхтөрөр. Киин быраастара Арктика зонатын нэһилиэнньэлээх пууннарын, ону тэҥэ республика атын оройуоннарын уустук нэһилиэнньэлээх пууннарын хаптылар.

Байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын реабилитациялааһын боппуруостарыгар улахан болҕомто ууруллар. Билигин байыаннай дьайыы кыттыылаахтара уонна кинилэр дьиэ кэргэттэрин чилиэттэрэ комплекснай мэдиссиинэ, социальнай уонна психологическай реабилитацияны аастылар. Ордук Дьокуускайга баар реабилитационнай кииннэр иһинэн сырыттылар.

Доруобуйа — бу хас биирдии киһиэхэ ураты сыаннаспыт. Билигин өрөспүүбүлүкэҕэ чөл олоҕу тутуһууга 75 тирэх киинэ үлэлиир. Былырыын 49 саҥа успуорт эбийиэгэ үлэҕэ киирбитэ. Онон бүгүн хас биирдии саха киһитэ чөл олоҕу тутуһар уонна успуордунан, физкултууранан утумнаахтык дьарыктанар.

Күндү өрөспүүбүлүкэ олохтоохторо!

Өрөспүүбүлүкэҕэ Национальнай доруобуйа күнүнэн барыгытын эҕэрдэлиибин. Бэйэҕитин уонна бииргэ төрөөбүттэргитин харыстааҥ. Барыгытыгар дьолу-соргуну, кытаанах доруобуйаны баҕарабын!

Ил Дархан Айсен Николаев