С.Львова хаартыскаҕа түһэриитэ
Саха сиригэр Бүтүн Арассыыйатааҕы байыаннай-тактическай «Путь воина» күрэхтэһиитин бастакы күнэ ситиһиилээхтик саҕаланна. Бу күрэхтэһиигэ бэҕэһээ Саха сирин уонна Хабаровскай кыраай хамаандалара кытыннылар. Бүгүн, балаҕан ыйын 17 күнүгэр, кинилэргэ Волгоград уонна Тюмень хамаандалара холбоһуохтара.
Саха сирин «Боотур» хамаандата үрдүк таһымнаах бэлэмнээхтэрин көрдөрөн, Хабаровскай кыраайтан сылдьар «Амур буойуннарын» кытта күөн көрсөн кыайыыны ситистэ. Бу дьиҥнээх сэриилэһиигэ майгынныыр оонньууга, күрэхтэһии бастакы күнүн түмүгүнэн, саха хамаандата утарылаһааччытын бүтүннүү кэриэтэ «охтортоото», биир хамандыыр эрэ «тыыннаах» хаалбыт. Оттон «Боотурга» биэс байыас тыыннаах хаалла. Хомойуох иһин, хамандыыр бастакынан, «кыргыһыыга» охтубут.
Күрэхтэһиилэр 25 квадратнай килэмиэтир иэннээх ойуур тыаҕа, төһө кыалларынан дьиҥнээх байыаннай балаһыанньаҕа чугас усулуобуйаҕа майгыннатан ыытыллаллар. Икки хамаанда утарыта киирсиигэ күүрээннээх кыргыһыыны аастылар. Хас биирдии хамаанда бэйэтин бастыҥ хаачыстыбатын, мындыр өйүн, сымса хамсаныыларын көрдөрөрдө. «Боотур» хамаанда үчүгэй координациятынан уонна стратегическай толкуйунан соһутта, бу кинилэргэ табыгастаах позициялары ыларга уонна утарылаһааччылар атаакалыыр дьайыыларын ситиһиилээхтик тохтоторго кыаҕы биэрдэ.
«Боотур» хамаанда хамандыыра Данил Хохлов бастакы күн хайдах киирсибиттэрин кэпсиир: «Бастакы күн бэртээхэйдик ааста. Биһигини ойуур саҕатыгар илдьэн хаалларбыттара, син өр сыппыппыт, хамаанданы кэтэспиппит. Онтон ыйыллыбыт сиргэ диэри марш-бросок оҥорбуппут. Өстөөхтөрбүтүн көрсөн «кыргыһыы» саҕаламмыта. Утарылаһааччыларбыт күүстээхтэр, биһиэхэ дьоһуннаах утарсыыны оҥордулар. Биһиги уон киһиттэн биэс киһини – хамандыыры, БПЛА операторын, икки штурмовигы уонна снайперы сүтэрдибит. Утарылаһааччыларбыт тоҕус киһини сүтэрдилэр, хамандыыр эрэ хаалла. Кэлэр киирсиилэргэ сэрэбиэй быһаарыа, хайдах түһэриттэн көстүө».
«Амурские воины» хамаанда чилиэнэ Никита Чингаев биһиги хамаандабыт дьоһуннаах утарсыыны көрдөрбүтүн кэпсээтэ: «Утарылаһааччыбытын кытары түөрт чаас буолан баран хатыҥ чараҥнаах сиргэ көрсүбүппүт, ытыалаһыы саҕаламмыта. Ото-маһа хойуу соҕус буолан, ыраахтан киһи үчүгэйдик көрбөт эбит. Хамандыыр кэккэлэһэн турарага сорудахтаабыта. Бүтэһик биэс киһи утарылаһааччы сытар сирин кэннинэн киирэр буолбуппут. Үөмэн иһэн, ким чугас баарын өндөйбүтүм эмискэ кэннибэр дрон көтөн кэлбитэ. Ону көрөөт сиргэ сытыммытым. Ол сытан утарылаһааччыларым хаһыыларын истибитим. Кинилэр сахалыы саҥараллар этэ. Бастаан үс киһини көрбүтүм, биири тута охторбутум. Ол кэннэ бэйэбин «өлөрбүттэрэ». Биһиги бары, хамандыыртан ураты байыастар «өллүбүт». Хамандыырбыт ханна баарын билбэппит, бары ойууртан таҕыстыбыт. Саамай ыарахан – бэйэбит секторбытын тута сытарбыт ыарахан этэ. Биэс чаас кэннэ марш-бросок кэннэ, күүспүт-уохпут эстибитэ. Биһиги кыахпыт иһинэн кииристибит, Саха сирин хамаандата күүстээх утарсааччы буоларын бигэргэттэ».
«ВОИН» киин хамандыыра Андраник Гаспарян күрэхтэһиигэ хамаандалар үлэлэрин үрдүктүк сыаналаата, Саха сирин хамаандатын тулуурун уонна стратегическай ньымаларын бэлиэтээтэ. Кини оҕолор марш-бросоктарын уонна кыргыһыылар кэмигэр түргэн-тарҕан туттунууларын, мындыр өйдөрүн тоһоҕолоон эттэ. Ону тэҥэ кини Хабаровскайтан кэлбит хамаандаҕа сүбэлэри биэрдэ, кинилэр сыыһаларын-халтыларын бэлиэтээтэ, ол эрээри санааларын түһэрбэккэ салгыы ситиһиилээхтик кытталларыгар ыҥырда. Киин хамандыыра бары кыттааччыларга бүгүҥҥү күҥҥэ көрдөрбүт хорсун быһыыларын иһин махталын эттэ, кини оҕолор диэтэххэ, эһиги хас биирдии 30 саастаах эр киһи кыайбатын оҥордугут, улахан дьоҥҥо сөп түбэһэр таһымҥа тургутуулары ситиһиилээхтик ааспыттарын бэлиэтээтэ.
«Биһиги дьиҥэ саарбахтаабыппыт, ол эрээри эһиги тургутууну дьоһуннук, хорсуннук аастыгыт. Саха сирин хамаандата – маладьыастар. Быһаарыыны ылынаат, 1,5 км диэри өстөөх суоҕун билэн, суол быһа охсуһуутугар диэри марш-бросок оҥордо. Онтон оборонаҕа сыппыттара. Оттон Хабаровскай сыыһата – хамаанда бэриллээтин иккилии-үстүү буолан бииргэ сырыттыгыт. Бу дьиҥнээх сыал буолар. Ол эрээри утарсааччыларгытын кэннинэн киирбиккит сөп. Дьоһун киирсиини көрдөрдүгүт. Эһиэхэ махтал, уолаттар!» — диэн Андраник Гаспарян эттэ.
Күрэхтэһиигэ Хабаровскай кыраай, Волгоградскай, Тюмень уобалаһыттан уонна Саха сириттэн уопсайа 48 курсант кыттар. Хамаандалар тоҕус уустук тургутууну ааһыахтаахтар, кинилэр үөрэх кэмигэр ылбыт үөрүйэхтэрин уонна билиилэрин бэрэбиэркэлээһиҥҥэ туһуланаллар. Кыттааччылар «Кыргыһыы хонуутугар киирии», «Суолу миинэттэн ыраастааһын», пневматическай саанан ытыы, ону таһынан бастакы көмөҕө уонна дроннары салайыыга күрэхтэһиилэргэ кыттыахтара. Финал балаҕан ыйын 19 күнүгэр буолуоҕа, оттон үөрүүлээх наҕараадалааһын – балаҕан ыйын 20 күнүгэр.
Санатан эттэххэ, «Путь воина» байыаннай-тактическай күрэхтэһии РФ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы — РФ бэрэсидьиэнин Уһук Илиҥҥи федеральнай уокурукка боломуочуйалаах бэрэстэбиитэлэ, «ВОИН» киин кэтээн көрөр сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Юрий Трутнев көҕүлээһининэн ыытыллар.
Саха сиригэр буолан ааспыт быыбарга байыаннай дьайыы 18 кыттыылааҕыттан 9-һун таллылар. Кинилэр ортолоругар муниципальнай тэриллии…
Оҕо эрдэхпинэ ыалларым ону-маны кистээн баран, "ол ханна сытарый?" диэн сураһаллара. Онуоха мин ханна сытарын…
Баччаларга, аһын барытын хомуйбут кэнниттэн, тэпилииссэни сернай шашканы уматан ыраастыыр үчүгэй. Ити эрээри бу дьаһал…
Бүгүн, балаҕан ыйын 17 күнүгэр, 13:00 чаастан Ил Дархан Айсен Николаев "Саха" ГТРК "Прямой разговор"…
Саха сиригэр «яконтракт14.рф» саҥа саайт нөҥүө хантараагынан байыаннай сулууспаҕа барааччылар сайаапка хаалларыахтарын сөп. Российскай Федерация…
Аҕам саастаах уонна доруобуйаларыгар хааччахтаах дьон бородуукта атыылаһаллара, бырааска көрдөрө бараллара кыаллымыан сөп. Дьиэҕэ-уокка уонна…