Саха сирин оҕолоро “Инникигэ хардыы” норуоттар икки ардыларынааҕы ыччат пуорумугар ситиһиилээхтик кытыннылар

Соторутааҕыта Москва куоракка Билим уонна технология уон сылыгар анаммыт улахан тэрээһин – “Инникигэ хардыы” билимҥэ сыһыаннаах ыччат норуоттар икки ардыларынааҕы пуорума буолан ааспыта.

Пуорум инженернэй, точнай, естественнэй уонна социальнай-гуманитарнай билим араас эйгэтин хабан ыытыллыбыта. Тэрээһин аан дойдуга биллэр билим-чинчийэр 14 институтугар уонна дойду инники күөҥҥэ сылдьар 13 университетыгар буолбута. Пуорум сүрүн тэрийээччилэрэ – Н.Э.Бауман аатынан Москватааҕы судаарыстыбаннай тиэхиньиичэскэй университет уонна Арассыыйатааҕы ыччат политиэхиньиичэскэй уопсастыбата.

Норуоттар икки ардыларынааҕы пуорумҥа Саха Өрөспүүбүлүкэтиттэн Алдан, Амма, Анаабыр, Дьааҥы, Үөһээ Бүлүү, Ленскэй, Мэҥэ Хаҥалас, Мииринэй, Нам, Нерюнгри, Ньурба, Сунтаар, Таатта, Томпо, Уус Алдан, Хаҥалас, Чурапчы улуустарын уонна Дьокуускай куорат 8-11-с кылааһын 50 үөрэнээччитэ ыҥырыллыбыта.  СӨ Билим дьоҕус академиятыттан 25 сиэксийэнэн 44 үөрэнээччи кыттыбыта.

Үс күн устата пуорум кыттыылаахтара инновационнай лекторийдарга сылдьыбыттара, сиэксийэлэринэн үлэлээбиттэрэ уонна билим-технологическай лиэксийэҕэ кыттыбыттара. СӨ Билим дьоҕус академиятын дэлэгээссийэтиттэн быыстапкаҕа кыттарга биэс оҕону ыҥырбыттара. “Инженернэй билим” хайысхаҕа Нерюнгри  куорат 24-с нүөмэрдээх лиссиэйин 11-с кылааһын үөрэнээччитэ Вадим Быков, Хаҥалас улууһун Өктөмнөөҕү билим-үөрэтэр киинин 11-с кылааһын үөрэнээччилэрэ Айыллаан Иванов уонна Иннокентий Герасимов, Мэҥэ Хаҥалас улууһун Аллараа Бэстээх 2-с нүөмэрдээх оскуолатын 8-с кылааһын үөрэнээччитэ Вадим Сергеев. “Естественнэй билим” хайысхаҕа Дьокуускай куорат классическай гимназиятын 8-с кылааһын үөрэнээччитэ Богдан Винокуров кытынна.

Арассыыйа эдэр чинчийээччилэрин ситиһиилэрин көрүү түмүгэр СӨ Билим дьоҕус академиятын 44 бэрэстэбиитэлиттэн 23 оҕо дипломант буолла, ол иһигэр үс үөрэнээччи “Эдэр чинчийээччи” түөскэ иилинэр бэлиэни уонна икки үөрэнээччи “Норуоттар икки ардыларынааҕы пуорумҥа биирдиилээн бастааһыҥҥа муҥутуур кыайыылаах” дьупулуомун туттулар.

“Норуоттар икки ардыларынааҕы пуорумҥа биирдиилээн бастааһыҥҥа муҥутуур кыайыылаах” дьупулуомунан Дьокуускай куорат классическай гимназиятын 8-с кылааһын үөрэнэччитэ Богдан Винокуров уонна Нерюнгри  куорат 24-с нүөмэрдээх лиссиэйин 11-с кылааһын үөрэнээччитэ Вадим Быков наҕараадаланнылар.

Бэлиэтээн эттэххэ, Богдан Винокуров «Сравнение внешнего вида трилобитов, найденных в геологических походах Городской Классической гимназии» үлэтин кэмпириэнсийэ кыттыылаахтара эрэ буолбакка, “Инникигэ хардыы” пуорум тэрийээччилэрэ эмиэ сэҥээрдилэр. Тустаах үлэни эспиэрдэр сэбиэттэрэ “Инникигэ хардыы” эдэр чинчийээччилэр бырагыраамаларын билимҥэ үлэлэрэ” хомуурунньугар 2023 сыл 26-с туомугар киллэрэргэ мэктиэлээтэ.

Богданы кытта “Инникигэ хардыы” бырагырааматын киин сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ, философия билимин дуоктара, физика-математика билимин хандьыдаата, Арассыыйатааҕы ыччат политиэхиньиичэскэй уопсастыбатын бэрэсидьиэнэ Александр Карпов бэйэтинэн кэлэн кэпсэттэ.

“Биһиэхэ эспиэртэр кэлэн, кэлиҥҥи кэмҥэ палеонтологияҕа элбэх үлэ баарын, ол эрээри, ити билим кинилэр кэмпириэнсийэлэригэр киирэ илигин  эппиттэрэ. Итиэннэ Богдан үлэтин маннык үрдүк таһымҥа таһаарбытын иһин махтаммыттара, кини үлэтэ саҥа сиэксийэни арыйарга көмө буолуон эппиттэрэ”, — диэн Богдан билимҥэ салайааччыта, классическай гимназия географияҕа учуутала Анна Неустроева бэлиэтиир.

“Бу курдук үрдүк таһымнаах тэрээһиҥҥэ кыттыым миэхэ улахан чиэс буолар. Дойду араас эрэгийиэннэриттэн элбэх кыттааччы баара, ону тэҥэ, атын дойдулартан эмиэ бааллара. Атын кыттааччылары болҕойон иһиттим, онон улахан уопуту иҥэринним, биир санаалаахтарбын буллум. “Инникигэ хардыы” пуорум кэнниттэн  үлэбин салгыыр соругу туруоруннум. Төрөппүттэрбэр Анна Михайловнаҕа, Роман Романовичка, билимҥэ салайааччыбар Анна Ивановна Неустроеваҕа махтанабын. Ону тэҥэ, мин туспар “ыалдьыбыт”, кэмпириэнсийэҕэ ситиһиилээхтик кыттарбар эрэммит кылааһым салайааччытыгар Галина Георгиевна Романоваҕа, бииргэ үөрэнэр доҕотторбор махтанабын”, — диэн Богдан Винокуров санаатын үллэстэр. Салгыы СӨ Үөрэҕин уонна билимин министиэристибэтин саайтыгар ааҕыҥ.