Саха сирин сайдыытын уурааҕын мунньаҕа — үтүө түмүктэри кэрэһилиир

Бу күннэргэ Саха сиригэр Федерация Сэбиэтин чилиэннэрэ кэлэн үлэлии сылдьаллар. Бэҕэһээ, атырдьах ыйын 30 күнүгэр, сенатордар өрөспүүбүлүкэ салалтатын кытары Федерация Сэбиэтин 2022 сыллааҕы ахсынньы 23 күнүнээҕи уурааҕын олоххо киириитин хаамыытын сүбэ мунньахха дьүүллэстилэр.

Мунньахха Саха сиригэр аныгылыы тырааныспар уонна энэргиэтикэ тиһигин тэрийэр сорук турда.

Мунньаҕы Федерация Сэбиэтин федеративнай тутулга, эрэгийиэннээҕи бэлиитикэҕэ, олохтоох салайыныыга уонна хотугу сир дьыалаларыгар кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Андрей Шевченко иилээн-саҕалаан ыытта. Сүбэ мунньахха Федерация Сэбиэтин аграрнай-ас-үөл бэлиитикэтигэр уонна айылҕаны туһаныыга кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Александр Двойных, Федерация Сэбиэтигэр Саха сирин бэрэстэбиитэллэрэ Егор Борисов уонна Александр Акимов кытыннылар.

Санатан эттэххэ, ааспыт сылга Саха сирин күннэрин чэрчитинэн, Федерация Сэбиэтигэр өрөспүүбүлүкэ социальнай экэнэмиичэскэй сайдыытыгар уураах ылыллыбыта. Онно Саха сирин сайдыытыгар кэккэ, ол иһигэр Өлүөнэ муостатын тутуу, о.д.а. бырайыактары олоххо киллэрии былаана киирбитэ.

Бүгүн ол чэрчитинэн буолбут мунньахха Айсен Николаев Саха сирин иннигэр судаарыстыба экэнэмиичэскэй тыыла буоларыгар сайдыы саҥа соруктара туруорда диэн бэлиэтээтэ.

«Биһиги өрөспүүбүлүкэбит судаарыстыба биир саамай бөҕө экэнэмиичэскэй тирэҕинэн буолар. Дойду үрдүнэн биллэриллибит сааҥсыйаны аахсыбакка, өрөспүүбүлүкэ экэниэмикэтэ кэлиҥҥи сылларга 2,5 төгүл түргэнник улаатта. Эрэгийиэн валовай бородууктата кэнники биэс сылга иккиттэн ордук төгүл улаатан, 2 трлн солк. кэриҥэ буолла. Бырамыысыланнай оҥорон таһаарыы эмиэ улаатан 56-с миэстэттэн 8-ка таҕыстыбыт. Таас чох, ньиэп, гаас уонна көмүс курдук сиртэн хостонор туһалаах баайы хостооһун көрдөрүүтэ улаатан иһэр. Аны туран ааспыт биэс сыл иһигэр өрөспүүбүлүкэ сэлиэнньэлэригэр уонна куораттарыгар, ол иһигэр нацбырайыактарынан хаһааҥҥытааҕар даҕаны элбэх, 274 бөдөҥ социальнай эбийиэк тутулунна», — диэн эттэ Айсен Николаев.

Ил Дархан Федерация Сэбиэтин уурааҕын олоххо киллэрии чэрчитинэн, дойду суолталаах социальнай эбийиэктэрин сэргэ билигин үрдүк таһымҥа биһиги өрөспүүбүлүкэбит тырааныспарын инфраструктуратын тутуу, ол иһигэр Өлүөнэ муостата, аэропортар тиһиктэрин сайдыыта, энэргиэтикэ магистрала, оптоволокно лииньийэтэ боппуруостара быһаарылла сылдьалларын бэлиэтээтэ. Бу боппуруостары быһаарыы, эрэгийиэн экэниэмикэтэ сайдарыгар олугунан буолуо, дойду экэнэмиичэскэй кыаҕа бөҕөргүүрүгэр сабыдыллыа.
Федерация Сэбиэтин аграрнай-ас-үөл бэлиитикэтигэр уонна айылҕаны туһаныыга кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Александр Двойных өрөспүүбүлүкэ Уһук Илин уокурукка тыа сирин кэлимник сайыннарыы бырагырааматын олоххо киллэриигэ федеральнай бүддьүөттэн саамай элбэх үп көрүллэр эрэгийиэннэртэн биирдэстэрэ диэн бэлиэтээтэ. Кини болдьохторугар кыайан тутуллубат эбийиэктэргэ, РФ тыатын хаһаайыстыбатын минситиэристибэтин кытары бииргэ, кыһалҕалаах боппуруоһу быһаарарга «дорожнай каартаны» ырытарга эттэ.

Сүбэ мунньахха итини таһынан Саха сирин тырааныспарын-логистикатын тиһигин сайдыытын – саҥа бөртөлүөттэри атыылаһыы, нэһилиэктэргэ аэропуортары тутуу, Өлүөнэ муостатын тутуу, о.д.а. боппуруостар көрүлүннүлэр.

Мунньахха Федерация Сэбиэтин уурааҕын хас биирдии пууна ырытыллан дьүүллэһилиннэ.  Түмүккэ, кини уураахха киирбит бары пууннар олоххо киирэллэригэр эрэллээҕин бэлиэтээтэ. Федерация Сэбиэтин федеративнай тутулга, эрэгийиэннээҕи бэлиитикэҕэ, олохтоох салайыныыга уонна хотугу сир дьыалаларыгар кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Андрей Шевченко Дьаһал ылыллыаҕыттан өрөспүүбүлүкэ салалтата сүдү үлэни ыыппытын бэлиэтээтэ.