Саха сирин шеф-пуобардара өбүгэ муудараһын ас амтанынан  сөргүтэллэр

Ааспыт нэдиэлэҕэ эрэгийиэн бастыҥ шеф-пуобардарын түмпүт сахалыы аска-үөлгэ анаммыт бэлиэ тэрээһин буолан ааста.

«Тыгын Дархан» эрэстэрээн бренд-шефэ Николай Атласов, шеф-пуобара Константин Матаннанов, «Муус Хайа»эрэстэрээн шеф-пуобара Антон Евграфов уонна «Азимут» эрэстэрээн шеф-пуобара Денис Бурцев Нерюнгри оройуонугар ыытыллыбыт Олоҥхо ыһыаҕар бэйэлэрин бастакы бөдөҥ бырайыактарын – ас-үөл киэһэтин билиһиннэрдилэр.

Бу аска-үөлгэ ураты холонуу олохтоох аһылык култууратын сайыннарыыга саҥа кэрдиис буолла уонна кыттааччылары эрэгийиэн уратытыгар уонна норуот үгэстэригэр олоҕурбут саҥа астары айарга кынаттаата.

Николай Атласов улуустар устуоруйаларын үөрэтии улахан суолталааҕын бэлиэтиир: «Биһиги олохтоох аһы-үөлү, үгэс буолбут аһылык сиэрин тутуһан туһанабыт. Саха сирин хас биирдии оройуона бэйэтэ уратылаах: кыылын-сүөлүн, үүнээйитин эгэлгэтинэн уонна олохтоохтор аска-үөлгэ ордорор үгэстэринэн». Шеф-пуобар Нерюнгри оройуонугар анаан, үгэс буолбут ырысыаптары уонна саҥа хомуллубут олохтоох астары туһанан, анал меню бэлэмнээбит уопутун кытта үллэһиннэ. Сүрүн болҕомто оту-маһы хомуйууга уонна олохтоох дьону – шахтердары, олохтоохтору уонна булчуттары кытта кэпсэтиигэ уурулунна. Үгэстэри маннык дириҥник өйдөөһүн эрэ эрэгийиэн уратытын көрдөрөр дьиҥнээх, тус бэйэтин сиэринэн оҥоһуллубут менюну айарга кыах биэрдэ.

Константин Матаннанов саха норуотун үгэс буолбут астарын ырысыаптарын харыстыыр уонна сайыннарар баҕалааҕын эттэ. Аатырбыт маастар Иннокентий Тарбахов үөрэнээччитин быһыытынан, кини бэйэтин соругунан култуурунай нэһилиэстибэни кэлэр көлүөнэлэргэ тиэрдиини көрөр. «Биһиги үлэбит үрдүк ирдэбилгэ эппиэттиирин туһугар, бары шеф-пуобардар күүспүтүн түмүөхпүтүн наада», – диэн Матаннанов эттэ. Кини сахалыы астары оскуола уонна оскуола иннинээҕи саастаах оҕолор аһылыктарыгар киллэрэр туһунан этиитэ норуот култууратыгар убаастабылы оҕо саастан иҥэрии суолталааҕын бэлиэтиир.

Денис Бурцев дьоҥҥо-сэргэҕэ доруобай уонна хаачыстыбалаах аһылыгы биэрии наадатын ыйан туран, пуобардар күүстэрин түмэр сүдү оруолун үрдүктүк сыаналаата. Олохтоох аһылыгы туһанан оҥоһуллубут бөдөҥ бырайыак бастакы уопутунан түмсүүлээх үлэтэ үрдүк суолталааҕа өссө төгүл итэҕэттэ. «Биһиги сыалбыт – нэһилиэнньэни минньигэс аһынан эрэ буолбакка, доруобуйаҕа туһалаах аһылыгынан хааччыйыы», – диэтэ Бурцев уонна бу көҕүлээһин кэлэр өттүгэр ситиһиилээх буоларыгар эрэнэрин биллэрдэ.

Антон Евграфов саха аһын аан дойду таһымыгар таһаарар киэҥ далааһыннаах соругу туруорунна. Кини эдэр шеф-пуобардарга билиилэрин биэрээри уонна норуот аһын киэҥ эйгэҕэ тарҕатаары маастар-кылаастары тэрийиэхтээх. Киниэхэ өбүгэ үгэһигэр олоҕурбут сөптөөх аһылыгынан нэһилиэнньэ доруобуйатын харыстааһын улахан суолталаах. Евграфов былыргы сахалар олохтоох ас-үөл уонна эмтээх оттор көмөлөрүнэн кырдьар саастарыгар диэри олорбуттарын бэлиэтээн, саха үгэс буолбут астара уһун үйэлэнии уонна этэҥҥэ буолуу кистэлэҥин илдьэ сылдьалларыгар дириҥник итэҕэйэр.

Саха сирин шеф-пуобардара төрөөбүт дойдуларын дьиҥнээх култуурунай посоллара буолан эрэллэр. Кинилэр былыргы сир кутун-сүрүн уонна үгэстэрин илдьэ сылдьар ураты астары айаллар. Сыаллара-соруктара минньигэс аһы бэлэмнииргэ эрэ буолбатах, ону тэҥэ уопуту, айылҕаҕа тапталы уонна нэһилиэстибэҕэ харыстабыллаах сыһыаны тарҕатыыга сытар. Көлүөнэлэр үйэлээх билиилэринэн уонна муударастарынан байытыллыбыт саха аһын кэрэтин, баайын көрдөрөн, бэйэлэрин ускуустубаларын аан дойдуга үллэстэргэ дьулуһаллар.

«Дьиҥнээх саха аһа – бу дьоҥҥо-сэргэҕэ кыһамньы, доруобуйаны бөҕөргөтүү уонна саамай тымныы күҥҥэ да дууһаны сылытар ас-үөл», – диэн шеф-пуобардар эрэллээхтэр. Кинилэр сыралаах үлэлэрин түмүгэр, эрэгийиэн култуурата саҥалыы тыыннанан, хаачыстыбалаах амтаны уонна чөл олоҕу сыаналыыр дьон болҕомтотун тарта.

Диана Сивцева