Ааспыт нэдиэлэҕэ өрөспүүбүлүкэ Бырабыыталыстыбатын састааба бигэргэннэ. Айсен Николаев саҥа миниистирдэри, салайааччылары анаата. Миниистирдэр саҥа кэбиниэттэригэр ким хаалла, ким уларыйда? Саҥа Бырабыыталыстыба туһунан тугу билэбитий?
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлинэн Кирилл Бычков Ил Дархан Айсен Николаев ыйааҕынан ананна. Аны туран, кини икки бастакы солбуйааччыланна уонна түөрт солбуйааччыланна. Бырабыыталыстыба Бэрэссэдээтэлин уонна солбуйааччыларын эбээһинэстэрэ уруккуттан уларыйда. Бырабыыталыстыба састаабыгар 12 саҥа салайааччы киирдэ, онон 40 % саҥардылынна.
Итини таһынан миниистирдэр кэбиниэттэрин тутула эмиэ кыратык уларыйда. Нэһилиэнньэ олоҕор куттал суох буолуутун хааччыйар кэмитиэт туспа СӨ Гражданскай оборуона уонна нэһилиэнньэ олоҕор-дьаһаҕар куттал суох буолуутун хааччыйар министиэристибэ буолла. Аны Мировой судьуйалар үлэлэрин тэрийиини хааччыйар киин аппараат Юстиция судаарыстыбаннай кэмитиэтигэр киирдэ. Култуура нэһилиэстибэтин эбийиэктэрин харыстабылын департамена Култуура уонна духуобунай сайдыы министиэристибэтигэр бэрилиннэ. Оттон Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ аата уларыйан, СӨ Тыатын хаһаайыстыбатын уонна аһын-үөлүн бэлиитикэтин министиэристибэтэ диэн буолла.
Кирилл Бычкову биһиги 2018 сыл алтынньытыгар Айсен Николаев Ил Дархан солотугар киирээт, СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччынан анаабытыттан ыла билэбит. Кини 2020 сылтан 2023 с. балаҕан ыйыгар Бырабыыталыстыба боломуочуйата тохтуор диэри СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччынан үлэлээбитэ.
Кирилл Бычков 1974 сыллаахха Москваҕа төрөөбүт. 1996 с. Москватааҕы норуоттар икки ардыларынааҕы сыһыаннаһыылар судаарыстыбаннай институттарын (МГИМО) бүтэрбит. 1996-2005 cc. «НК «Сиданко» ААУо үлэтин саҕалаабыт. 2009-2011 сс. «Гео-Альянс» концерн бырабылыанньатын бэрэссэдээтэлинэн, салгыы араас салайар үлэҕэ сылдьыбыт. 2016-2017 сс. Московскай уобалас Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччытын сүбэһитинэн, 2017-2018 сс. «Корпорация развития Московской области» АУо генеральнай дириэктэринэн үлэлээбит.
СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччыларынан Дмитрий Садовников уонна Дьулустаан Борисов ананнылар.
Биһиги Дмитрий Садовниковы бэркэ билэбит. Кини бу иннинэ эмиэ СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччынан үлэлээн, ханнык даҕаны ыксаллаах быһыыга-майгыга үлэни-хамнаһы кыайа тутар салайааччы буоларын көрдөрбүтэ. Этэргэ дылы, олох кыра-хара үлэттэн саҕалаабыт тарбахха баттанар ахсааннаах салайааччылартан биирдэстэрэ. Дойдутугар бастаан хачыгаартан саҕалаан, үүнэн, араас хаһаайыстыбаннай дуоһунастарга үлэлээбит баай уопуттаах салайааччы диэн билэбит. Дмитрий Садовников инфраструктураны, олох-дьаһах куттала суох буолуутун уонна уйгулаах олоҕу сайыннарыыны – Олох-дьаһах, коммунальнай хаһаайыстыба уонна энэргиэтикэ, Гражданскай оборуона уонна нэһилиэнньэ олоҕор-дьаһаҕар куттал суох буолуутун хааччыйыы, Тутуу, Тырааныспар уонна суол хаһаайыстыбатын, Экология, айылҕаны туһаныы уонна ойуур хаһаайыстыбатын министиэристибэлэрин уонна СӨ архитектуратын уонна куораты тутуутун управлениетын үлэлэрин сүрүннүөҕэ.
Оттон СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччытын Дьулустаан Борисовы үгүстэр билбэт буолуохтаахтар. Кини 90-с сылларга Москваҕа үөрэммитэ, олорбута, бастакы бэрэсидьиэн Михаил Николаев өйөөн, аттыгар илдьэ сылдьан такайбыта дииллэр. Дьулустаан Борисов Үөһээ Бүлүү улууһугар төрөөбүт, улаатан иһэн Чурапчыга көһөн, онно оскуоланы бүтэриэр диэри олорбут. Москватааҕы экэниэмикэ-статистическай институту (МЭСИ), онтон Москватааҕы норуоттар икки ардыларынааҕы биисинэс уонна информационнай технологиялар университеттарын бүтэрбит. 2003 сыллаахха экэнэмиичэскэй билим хандьыдаатын истиэпэнин ылбыт.
Дойдутуттан тэлэһийэ сылдьан, араас тэрилтэлэргэ, дуоһунастарга салайааччы быһыытынан үүммүт. 2022-2023 сс. Еврейскэй автономнай уобалас Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччынан үлэлээбит.
Дьулустаан Борисов экэниэмикэ уонна бырамыысыланнай бэлиитикэ салаатын – Экэниэмикэ, Бырамыысыланнас уонна геология, Тас сибээстэһиилэр уонна норуоттар дьылаларын министиэристибэлэрин үлэлэрин сүрүннүө.
СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччыларынан Ольга Балабкина, Сергей Местников, Георгий Степанов уонна Анатолий Семенов ананнылар. Ольга Балабкина, Сергей Местников, Георгий Степанов эрдэ бу дуоһунаска үлэлээбит уопуттаах дьон. Оттон Анатолий Семенов 2018 сылтан инновация, цифровой сайдыы миниистиринэн үлэлээбитэ. Өрөспүүбүлүкэ үрдүкү салалтата эдэр киһиэхэ эрэнэн кэскиллээх ыллыгы уурдаҕа.
СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччылар бэйэлэрин икки ардыгар үлэлэрин хайысхатын маннык үллэһиннилэр.
Ольга Балабкина Ыччат дьыалаларыгар уонна социальнай коммуникация, Арктика сайдыытын уонна Хотугу норуоттар дьылаларыгар, Экология, айылҕаны туһаныы уонна ойуур хаһаайыстыбатын министиэристибэлэрин, Юстиция судаарыстыбаннай кэмитиэтин үлэлэрин сүрүннүөҕэ.
Сергей Местников Култуура уонна духуобунай сайдыы, Физкультура уонна успуорт, Тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэлэрин, Ветеринария департаменын үлэлэрин сүрүннүөҕэ.
Георгий Степанов Доруобуйа харыстабылын, Үлэ уонна социальнай сайдыы министиэристибэлэрин уонна Нэһилиэнньэ дьарыктаах буолуутун судаарыстыбаннай кэмитиэтин үлэлэрин сүрүннүөҕэ.
Анатолий Семенов Инновация, цифровой сайдыы уонна инфокоммуникационнай технология, Урбаан, атыы-эргиэн уонна туризм, Үөрэх уонна билим министиэристибэлэрин, Тутууну уонна олорор дьиэни кэтээн көрүүгэ судаарыстыбаннай управление үлэлэрин сүрүннүөҕэ.
Ил Дархан ыйааҕынан министиэристибэлэр, судаарыстыбаннай кэмитиэттэр, департаменнар салайааччылара саҥаттан ананнылар. Бырабыыталыстыба саҥа састаабыгар 12 саҥа миниистир киирдэ. Онтон уруккуттан хаалбыт салайааччылар бэйэлэрин миэстэлэригэр салгыы үлэлиэхтэрэ.
Ол курдук, «саҥаларынан» экэниэмикэ миниистирин Петр Попову, баай-дуол уонна сир сыһыаннаһыыларыгар миниистирин Павел Багынановы, гражданскай оборуона дьыалаларыгар уонна нэһилиэнньэ олоҕор куттал суох буолутуун хааччыйыы миниистирин Дмитрий Лепчиковы, инновация, цифровой сайдыы миниистирин Василий Ефимовы, култуура уонна духуобунай сайдыы миниистирин Афанасий Ноевы, тыа хаһаайыстыбатын миниистирин Артем Александрову, үөрэх миниистирин эбээһинэһин толорооччу Нюргуна Соколованы, тутуу миниистирин эбээһинэһин толорооччу Виктор Романовы, Архитектура управлениетын салайааччытын Любовь Папогу, Нэһилиэнньэ дьарыктаах буолуутун кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин Светлана Горюшинскаяны, Юстиция кэмитиэтин салайааччытын Павел Иванову, Сыана бэлиитикэтин бэрэссэдээтэлин эбээһинэһин толорооччу Николай Бочкову ааттыахха сөп.
Оттон биэс миниистир: Лена Афанасьева, Валерий Жондоров, Евгений Перфильев, Виктор Романов, Нюргуна Соколова миниистир эбээһинэһин толорооччу быһыытынан ананнылар. Кинилэр кандидатуралара федеральнай былаас уорганнара сөбүлэстэхтэринэ бигэргэниэ.
Кылаан Кындыл алгыһынан, тойугунан арыйда. ''Сэргэлээх уоттара'' култуура киинигэр эдэр ырыаһыт Иоганн Матвеев бастакы айар…
Бүгүн саха эстрадатын чаҕылхай сулуһа Иоганн Матвеев бастакы кэнсиэрэ буолла. Талааннаах уолларын биир дойдулаахтара, Бүлүү…
Горнай улууһугар Атамайга "Радуга" уһуйаан тэриллибитэ 65 сылын бэлиэтиир тэрээһин өрө көтөҕүллүүлээхтик буолла. Бу күн…
Оҕо уруһуйугар болҕомтоҕутун ууруҥ диэн психологтар сүбэлииллэр. Баһыйар өҥүнэн оҕо уйулҕатын туругун быһаарыахха сөп диэн…
Былыр-былыргыттан дьон харчыга сыһыаннаах бити-билгэни итэҕэйэр, туһанар. Ол ханныктарый? Остуолга кураанах иһиттэр, вазалар, бытыылкалар туруо…
Дьокуускайга сылы эргиччи оҕуруот аһын, күөх үүнээйини үүннэриинэн дьарыктанар "Саюри" тэпилииссэ комплексыгар газовай электрстанция (ГПУ)…