Сир геомагнитнай балаһыанньата хайдаҕый?

Кулун тутар 9 күнүгэр Сиргэ G1-G2 бааллаах, орто кээмэйдээх магнитнай буурҕа түспүтэ. Күн-дьыл туругуттан тутулуктаах дьон ону тута эттэринэн-хааннарынан билбиттэрэ. Оттон билигин балаһыанньа хайдаҕый?

Бу кэмҥэ геомагнитнай балаһыанньаҕа Күҥҥэ баар 3 корональнай «дьөлөҕөс» дьайар. Чуолкайдаан эттэххэ, саамай кыра «дьөлөҕөс» Сир диэки хайыһан туран, плазматын ыытар. Ол эрээри, кыра буолан, дьайыыта да кыра.

Күн астрономиятын лабораторията иһитиннэрбитинэн, кулун тутар 11 күнүгэр Сир магнитнай хонуута көммүт, буурҕа суох. Ол эрээри, кулун тутар 14 күнүттэн уларыйыы тахсан, «күн тыала» күүһүрдэҕинэ, магнитнай долгуйуу тахсыан сөп диэн учуонайдар сэрэтэллэр.

Кэнники кэмҥэ Күн актыыбынаһа күүһүрэн турар эрээри, бу күннэргэ улахан  эстии суох.

Күүстээх магнитнай буурҕа кэмигэр сүрэх-тымыр ыарыылаах дьоҥҥо хааннарын баттааһына түһүөн-тахсыан, доруобуйаларын туруга мөлтүөн сөп. Онон бу күннэргэ бэйэни кэтэнэн көрөн, ноҕуруускаламмакка сылдьыахха наада. Маны тэҥэ, араадьыйа, сибээс, сир аргыстарын үлэлэригэр харгыстар тахсыахтарын сөп.