Степан Саргыдаев: «Айсен Николаевка Чурапчы олохтоохторо бука бары махтанабыт»

Ыам ыйын 29 күнүгэр Ил Дархан Айсен Николаев дойду Бэрэсидьиэнин кытары көрсөн өрөспүүбүлүкэ олоҕун-дьаһаҕын, инники кэскилин туһунан кэпсэппитэ. Ол туһунан Чурапчы улууһун баһылыга Степан Анатольевич Саргыдаев санаатын үллэстэр:

— Бүгүн РФ Бэрэсидьиэнэ Владимир Владимирович Путин өрөспүүбүлүкэбит Ил Дархана Айсен Сергеевич Николаевы анаан-минээн көрсүбүтүн туһунан телевидение биэриититтэн, сонуннары киэҥник тарҕатар ситимнэртэн үөрэ көрдүбүт-иһиттибит. Чурапчы улууһун салалтатын, олохтоохторун уонна тус бэйэм ааппыттан Айсен Сергеевич буолаары турар Ил Дархан быыбарыгар өйөбүлү ылбытынан ис сүрэхтэн улахан эҕэрдэбитин тиэрдэбит!

Айсен Сергеевич Ил Дархан дуоһунаһыгар үлэлээбит биэс сылын устатыгар биһиги Чурапчыбыт улууһугар «Хаарбах олорор дьиэлэртэн дьону саҥа дьиэҕэ көһөрүү” өрөспүүбүлүкэтээҕи тус аадырыстаах бырагырааманан элбэх ыал саҥа дьиэҕэ көһөн махталлара муҥура суох. Сылларынан ылан көрдөххө, 2018 сылга 9 кыбартыыраҕа 21 киһи көспүтэ. Онтон салгыы сылларга, 2019 с. — 146 кыбартыыраҕа 419 киһи, 2020 с. — 63 кыбартыыраҕа 194 киһи, 2021 с. — 117 кыбартыыраҕа 322 киһи, 2022 с. — 416 кыбартыыраҕа 1138 киһи көһөн, саҥа дьиэ күлүүһүн тутар үөрүүтүн билбиттэрэ. Аны быйылгы 2023 сылга 148 кыбартыыраҕа 331 киһи көһүөҕэ. Бу сыыппаралар биһиги улууспутугар дьон олоҕун таһыма хайдах үрдүү турарын туоһутунан буолаллар.

Бу долгутуулаах түгэҥҥэ социальнай суолталаах тутууларбытыттан ахтан ааһар буоллахха, 2019 с. 3 оҕо саада, 4 элбэх кыбартыыралаах олорор дьиэ, спорт саалата, Чурапчы – Арыылаах суолун учаастагын уларытан тутуу, Мындаҕаайыга туоруур суолу оҥоруу, 2020 с. эмиэ 3 элбэх кыбартыыралаах дьиэ, Чурапчыга уонна Чакырга гаас ситимэ, 2021 с. уопсайа 6 элбэх кыбартыыралаах олорор дьиэ, Килэҥки-Арыылаах суолун оҥоруу, Кытаанахха оскуола-саад, Дириҥҥэ гаас 1 уонна 2 пусковой комплексын бөһүөлэк иһинээҕи ситимин тардыы, 2022 с. 7 элбэх кыбартыыралаах олорор дьиэ, Хадаар нэһилиэгэр «Сайдыы киинин” дьиэтэ, Хайахсыкка оскуола-саад, гаас 7-с пусковой комплексын бөһүөлэк иһинээҕи ситимин тардыы, 2023 с. 5 олорор дьиэ, Чурапчыга киин балыыһа иккис уочарата, архыыптаах бибилэтиэкэ, култуура уонна спорт комплекса, Мындаҕаайыга саҥа оскуола, Чурапчыга уонна Үрүҥ Күөлгэ гаас бөһүөлэк иһинээҕи ситимнэрэ, Харбалаах нэһилиэгэр «Сайдыы» 32 уһаайбалаах олорор дьиэ тутуллаллара күүтүллэр. Бу курдук аҥардас биһиги улууспутугар эрэ кырата суох үлэлэргэ анал бырагырааманан өрөспүүбүлүкэ салалтатын ыытар үлэтин түмүктэрэ ырылыччы көстөр.

Биэс сыл анараа өттүгэр быыбарын кэмигэ Айсен Николаев улуустарынан анаан-минээн сылдьан тыа сирин дьонун кытта кэпсэппитин бары өйдүүбүт. Манна Чурапчыга эмиэ кэлэн тыа сирин, тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыы тула киэҥ кэпсэтиилэри ыыппыта. Онно кини тыа сирин табаарын оҥорон таһаарааччылара эккэ, үүккэ субсидияны салгыы төлүүр сөптөөҕүн, тыа хаһаайыстыбата оҥорон таһаарар бородууксуйатын батарыы судаарыстыбаннай политика буоларын эппиттэрин ылыммыта уонна бу ааспыт биэс сыл устатыгар ону олоххо киллэрэргэ үлэни ыытта. Ол курдук, тыа сиригэр үлэни тэрийэргэ араас хайысхаҕа өйөбүл быһыытынан субсидиялар көрүлүннүлэр. Сүөһү төбөтүгэр бэриллэр субсидия улаатыыта тыа сиригэр олорор дьоҥҥо күүс-көмө буолла. Арыы сыахтарын, улуустар кииннэригэр эт-үүт аһы оҥорон таһаарар сыахтары саҥалыы сөргүтүү барар, эттэн, үүттэн бородууксуйа оҥорор биирдиилээн чааһынай тэрилтэлэр үөскүүллэр. Араас граннарга дьоммут кыттан, үбү була үөрүйэх буолла.

Итиннэ эбии олорор сири-уоту тупсарыы, дьиэҕэ-уокка аныгылыы толору хааччыллыыны киллэрии, үчүгэй суол-иис, түргэн сибээс уонна Интернет, медицинскэй көмө киирэ тураллар. Ааспыт биэс сыл устатыгар улууспутугар итинник балысхан сайдыылар киирбиттэригэр, баһаам үлэ барбытыгар Айсен Сергеевичкэ Чурапчы бары олохтоохторо бука бары махтанабыт! Бары өттүнэн тыа сиригэр сайдыы хардыылара кимэн киирэ турууларыгар Ил Дархаммыт ыытар үлэтэ инники суолларбытын тобулсар, оттон өйөбүлэ барыбыт ситиһиитигэр кынаттыыр! Иннибит диэки өссө кимиилээхтик бииргэ сомоҕолоһон үлэлиэҕиҥ, кэскилбитин тутуоҕуҥ!