Сүбэһит: Дьиэни ыраастааһын ньымалара — II

Share

Киһиэхэ иэримэ дьиэтэ, сылаас уйата саамай хаххата, олоҕун биир сүрүн сорҕото буолар. Хас биирдии дьиэ бэйэтэ туспа эниэргийэлээх, эйгэлээх. Дьиэ ис эйгэтиттэн дьиэ кэргэн туруга, бэйэ-бэйэлэригэр сыһыаннара кытта тутулуктаах дииллэр. Маны кэмиттэн-кэмигэр сырдатар, ыраастыыр ирдэнэр. Ол эрээри, биһиги билигин үксүгэр сахалыы алаадьылаан, боҕуруоскай оту уматан сыт таһаарабыт. Дьиҥэр, онтон атын ньымалар эмиэ элбэхтэр.

Туус

Туус аска кутулларын таһынан, туһаныллар эйгэтэ элбэх. Онтон биирдэстэринэн дьиэни ыраастааһын. Туттуллубат эргэ хобордооххо тууһу кутан баран кыра уокка ууруллар. Маны туппутунан аантан саҕалаан дьиэни күн эргииринэн эргийэн ыраастаныллар, хайдах сатыыргынан, туох тыллар тахсалларынан көрдөһүллэр. Түннүктэргэ, муннуктарга бытаара түһүллэр. Туһаныллыбыт тууһу сойбутун кэннэ салаппааҥҥа кутан, ыга баайан быраҕыллар эбэтэр унитазка тоҕуллар. Туттуллар хобордооҕу туһаммыт буоллаххытына, маҥнай атын туустаах уунан иһин-таһын хаста да сууйуҥ, онтон кичэйэн сайҕааҥ.

Чүмэчи

Чүмэчинэн дьиэни ыраас­тааһыны сахалар киэҥник туһанабыт. Онон сонун буол­батах эрээри, икки суолга боҕомто уурар эрэйиллэр. Бастакытынан, ыраас­тыах иннинэ маҥнай дьиэни кичэ­йэн сууйар, салгылатар ирдэнэр. Иккиһинэн, дьиэни ыраастыыр киһиттэн ураты ким да суох буолара ордук.

Туох да өҥө, ойуута суох чүмэчи барсар. Аан аттыгар туран уматыллар уонна күн эргииринэн биир да хоһу хаалларбакка көрдөһөр ис хоһоонноох тыллары этэ-этэ муннуктарга, түннүктэргэ уонна чүмэчи хараарар сиринэн тура түһэ-түһэ ыраастаан ааҥҥа кэлиллэр. Туһаныллыбыт чүмэчи бэйэтэ умайан бүтүөр диэри турар, бүппүтүн кэннэ быраҕыллар.

Отунан

Урут-уруккуттан араас сыты таһааран дьиэни ыраастыыр үгэс баар. Сахаларга айылҕабыт барахсан бэйэтэ маныаха анаан-минээн бэлэмнээбит үүнэйилэрдээх. Билигин дьиэни ыраастыырга боҕуруоскай оту, кытыаны, кыа угун, сугун абаҕатын, о.д.а. хото туһаналлар.

Маныаха оту сөптөөх кэмҥэ, сиэри-туому тутуһан, айылҕаттан көрдөһөн үргэнэр, хатарыллар. Маҥнай дьиэ ортотугар уоту тулуйар иһиккэ кутан уматыллар, алгыс этиллэр, онтон уотун умуруоран баран буруолата сылдьан күн эргииринэн ыраастаныллар.

Салгыыта. Иннин манна көр.

What’s your Reaction?
+1
11
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0

Recent Posts

  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Аллараа Бэстээх сыанатын киин куораты кытта тэҥнээтэххэ…

Бу күннэргэ Саҥа дьыл сүпсүлгэнэ саҕаланаары турар буолан, ас ырыынактарыгар испииһэк тутуурдаах дьон үксээбит. Өрүс…

12 минут ago
  • Байыаннай эпэрээссийэ
  • Сонуннар

“Дьоруойдар кэмнэрэ” бырагыраамаҕа сайаапкалары ылыы иккис түһүмэҕэ саҕаланна

“Дьоруойдар кэмнэрэ” бырагыраамаҕа кыттар сайаапкалары почтанан ылыы саҕаланна. Бу -- бырагыраама иккис түһүмэҕэ. Сайаапкалары билигин…

19 минут ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Дьоруой Федор Поповка пааматынньык туруоҕа

LETO куорат эйгэтин тупсаҕай оҥоруу киинэ Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа Федор Попов пааматынньыгын эскииһин оҥорууга күрэс…

49 минут ago
  • Сонуннар

Төрөөбүт, биһикпин ыйаабыт сирим — сүрэхпэр

Бу сыл ахсынньы 11 күнүгэр Былатыан Ойуунускай аатынан судаарыстыбаннас түмэлигэр киэн туттар биир дойдулаахпыт, комсомольскай,…

1 час ago
  • Сонуннар

Соҕуруу дойду спортсменнара хаары уонна мууһу сонурҕуу көрдүлэр

Филиппиныттан уонна Таилантан ахсынньы 14 күнүгэр ыытыллар «Вызов Севера» күрэхтэһиигэ кыттар боксердар бүгүн Дьокуускайга  саамай…

2 часа ago
  • Сонуннар

«Забота» электроннай сервиһинэн 3474 киһи туһанна

Саха сиригэр анал байыаннай дьайыы кыттыылаахтарыгар уонна кинилэр дьиэ кэргэттэригэр анаан "Е-Якутия" порталга «Забота» электроннай…

2 часа ago