Атырдьах ыйа – сир аһын өлгөмнүк хомуйуу кэмэ. Сир аһын хаһаанарга судургу сүбэлэри, албастары кытта билиһиннэрэбит.
Моонньоҕону үргээн аҕалаат, таһырдьа күннээх сиргэ 3-4 чаас тэнитэн сытыарыҥ. Ол кэннэ хордуон дьааһыкка кутан, хараҥа сөрүүн сиргэ ууруҥ. Итинник 3-4 күн хонноробут. Ол кэннэ, дьэ, ыраастыыбыт. Моонньоҕону сууйар төрүт сыыһа. Тас дуйугар баар битэмиинэ ууга суураллан хаалар. Сууйбакка эрэ үрдүгэр саахар кутан, сибиэһэйдии хаһааныахха эбэтэр эрийтэрэн барыанньа оҥоруохха сөп.
Саахар кутан баран сытыара түһэриҥ. Суога таҕыстаҕына, ытыгынан күүскэ ытыйыҥ. Хоп-хойуу буолуохтаах. Ол кэннэ кыра ньуоска төбөтүгэр лимон кислотатын кутан баран, өссө ытыйыҥ. Оччоҕо өр кэмҥэ аһыйбат, көөнньүбэт.
Уопсайынан, амтанын өр сүтэрбэтин туһугар сир аһын барыанньатыгар кыратык лимон кислотатын кутар ордук.
Хаптаҕаһы сорох хаһаайкалар “ороскуоттаах сир аһа” диэн ааттыыллар. Бу ньыманы туһанан, аҕыйах саахардаах барыанньата оҥостуҥ:
Биир киилэ апельсины үчүгэйдик сууйан баран, хахтыын баҕастыын мясорубкаҕа эрийтэрэбит. Онно 3 кг хаптаҕаһы, 2 кг саахары эбэн, уокка оргута уурабыт. Оргуйбутун кэннэ, 1 хах ванилины кутабыт. Апельсин аһыы амтаны биэриэх курдук эрээри, соһуйуохпут иһин, хаптаҕас барыанньатын төттөрүтүн минньитэр.
Хаптаҕастан – мармелад
Хаптаҕаска саахар кутан оргутабыт. Хойдубутун кэннэ, ньуосканан илдьиритэ-илдьиритэ сиидэлиибит. Саахары эбэн баран, эмиэ оргута уурабыт. Оргуйаатын кытта, кыра ньуосканан лимон кислотатын кутан буккуйабыт. Сойута уурабыт. Кыра эмээл миискэни арыынан сотобут. Онно хаптаҕаспытын кутабыт. Халадьыыныкка уган тоҥоробут. Сойбутун кэннэ, быһаҕынан быһыталаан баран, саахар пуударатыгар буккуйабыт. Хаптаҕас мармелада бэлэм.
Диана Клепандина
Түөкүттэр оҕону да албынныылларын кэрэйбэттэр. Харчы харбаан ылар туһуттан тугунан барытынан олуйаллар-моһуйаллар. ИДьМ 2 №-дээх…
Дьокуускай куорат киинигэр, Чернышевскай уулуссатыгар 12 этээстээх аныгы гостиница тутуллуоҕа. Бу туһунан Ил Дархан "РИК"…
Ааспыт үйэ 60 сылларыгар, оскуола диэни өссө да билэ илик кыра оҕо, эбээ тапталлаах сиэнэ…
Зонтик туһунан кыһынын умнабыт. Оттон сайын ардахтар саҕаланнылар да, зонтикпыт үрдүгэр түһэбит. Билигин зонтик арааһа…
РФ бырабыыталыстыбата 2025-2027 сылларга босхо мэдисиинискэй көмө саҥардыллыбыт бырагырааматын бигэргэттэ. Бу туһунан миниистирдэр кэбиниэттэрин тг-ханаалыгар…
Амма улууһугар 2013 сылтан дьоҥҥо киэҥник биһирэммит сыыры оҥороллор. Билигин ити сыыр өрөспүүбүлүкэ маҕаһыыннарыгар эрэ…