СҮБЭҺИТ: Судургуттан –туһалааҕы-2

Оҕуруот, даача кэмэ чугаһаабытынан оҕуруотчуттар түбүктэрэ үксээтэ. Манан сибээстээн, күннээҕи туттар, туһаттан тахсыбыт малтан туһалаах тэрили оҥорон таһаарыыга судургу сүбэлэри биэрэбит.

Кирээдэҕэ олордуу

Арассааданы түөрүллүбүт буорга, кирээдэҕэ көнөтүк олордорго биир судургу тэрил баар. Мас кыраабыл оҥорон, аллараа өттүгэр үүнээйи олордуллар сөптөөх арытын саҕа чороҕор мастары саайыллар. Кыраабылы үөһэттэр буорга баттаатахха суола дьөлөҕөстөнөн бэлэм буолар. Арассааданы бу суолларынан  олордуллар.

Кыраабылтан көхө

Ханнык баҕарар чааһынай дьиэлээх, даачалаах ыалга эргэ алдьаммыт кыраабыл баар буолар. Маны быраҕан кэбиспэккэ туһаҕа таһаарыахха сөп. Кыраабыл тимирин ардах хоппот, үстүрүмүөн уурар сиргэ, эркиҥҥэ тоһоҕонон туттарыллар уонна араас үстүрүмүөнү ыйыыр көхө быһыытынан туһаныллар.

Бахилаттан бүрүөһүн

Сорох арассааданы олордубут кэннэ, сылаас буоларын курдук үрдүнэн салаппаанынан бүрүйэр ирдэнэр. Сорохтор кыра өстүөкүлэни туһаналлар. Бу кыра оҕолоох дьоҥҥо кутталлаах. Саамай судургу ньыма баар – салапаан оннугар атахха кэтиллэр бахиланы туһаныахха сөп. Сыаната да чэпчэки, кэтэрдэргэ, ыларга да табыгастаах.

Былаастык турбаттан кыраабыл

Халлаан сылыйда, олбуор бөҕүн харбыыр кэм чугаһаата. Кыраабыла суох дьон маннык судургутук кыраабыл оҥос­туоххутун сөп: былаастык турбаны кыраабыл тимирин саҕа гына быһыллар. Кыратык атытыллар уонна биир өттүнэн кыраабыл тиистэрин быһыллар, иккис өттүн мас укка иилиллэр. Бүттэ, кыраабыл бэлэм.