Сүбэһит: Таҥаһы-сабы сөпкө харайыы

Саха дьонугар кыстыкка киирии сүрүн тэрээһин. Аһы-үөлү хаһааныы, дьиэ өрөмүөнэ, оҕолор үөрэхтэрэ, сүөһү-ас, хотон, от-мас дьаһайыллыыта, үлэҕэ тахсыы о. д.а түбүк үгүс. Олортон биир сүрүн түбүгүнэн сайыҥҥы таҥаһы-сабы, атах таҥастарын харайыы буолар.

Быраҕыллары харыһыйыма

Дьаһала суох дьон кыһыннары-сайыннары атахтарын таҥаһа киирэр ааҥҥа, долбуурга тэҥҥэ кыстанан турар буолар. Оттон таҥас-сап дьыл кэминэн көрөн сөпкө харайыллыахтаах, быылтан, куураҕас салгынтан ыраастаныахтаах. Бастатан туран, эһиил сайын чахчы кэтиллэр таҥаскын, кэтиллибэт таҥастан күһүн араарар наадатын умнума. Барытын биирдэ ылан ыскаапка хаалаан кэбиһии таах миэстэни ылар уонна түбүгү үксэтэр. Онон сайыҥҥы таҥаһы-сабы дьаарыстаан ууруох иннинэ быраҕыллары быраҕар наада. Кэтиллибэт таҥас матырыйаала да үчүгэй буоллаҕына, миэстэни ылан сытыа суохтаах.

Хоппоттон хостуубут

Саас сайыны көрсө дьаһайбыт малбыт-салбыт аны хоппоттон, болкуонтан төттөрү киирэн кыстыгы көрсөргө бэлэмнэнэр. Ол кэмҥэ аны сайын устата кэтиллибит таҥастарбыт, атах таҥастара оннуларын булар кэмнэрэ кэлэр. Сайыҥҥы таҥаһы сууйан, өтүүктээн баран суулаан ыскаапка, хоппоҕо уурар ордук. Кини сытан эрэ имиллибэтин, эргэрбэтин туһуттан өтүүктээн ууруллар. Тоҕо диэтэххэ, сайын устата хлопок таҥастарга моль личиинкэлэрэ үөскээбит, сыстыбыт буолуохтарын сөп. Маны сэргэ, лаванда сыттаах мольтан харыстыыр пластиналары таҥас быыһыгар кыбытары умнумаҥ. Дьиэҕитигэр моль суох да буоллаҕына, угар наада. Сайын устата кэтиллибит бинсээктэри, быһыыта алдьаныан сөп баайыы сибиитирэлэри барыларын химиичэскэй ыраастааһыҥҥа илдьэн, кумаламматын гына чехоллаан баран, билиэччиккэ ыйыыр наада. Саамай сүрүнэ, сууйуллубут таҥас кууруохтаах, ситэ куурбатах таҥаһы туран эрэ кууруо диэн билиэччиккэ ыйаатахха, түүнүк үөскүөн сөп. Маны сэргэ, кэлэр сайын түспүт тимэҕи көрдөөн эбэтэр алдьаммыт, сиигэ барбыт таҥаһы абырахтыы, тигэ олорбот гына барытын эрдэттэн дьаһайан баран уурар ордук.

Ханна харайабыт?

Таҥас ыскааба сиигэ суох кураанах уонна салгыннаах буолуохтаах. Сииктээх салгын сэрэхтээх. Таҥастаах ыскаап түннүк эбэтэр итии батарыайа, оһох таһыгар туруо суохтаах. Кыра иэннээх дьиэҕэ сайыҥҥы таҥас баппат буоллаҕына, болкуоҥҥа таһаараллар. Ол эрээри болкуоҥҥа ууруох иннинэ, таҥаһы-сабы барытын салапааннаан баран, хаппахтаах быласымаас контейнердарга уган таһаарар ордук. Таҥас-сап ыскаапка элбэх миэстэни ылбатын курдук барытын сааһылаан ууруллуохтаах. Сайыҥҥы сарапааннар, былаачыйалар, суортуктар, футболкалар үөһээ, түгэх киириэхтээхтэр. Күннэтэ кэтиллэр таҥастары бэттэх чугаһатан сааһылыыр ордук. Салапааҥҥа угуллубут улахан таҥас аһары элбэх миэстэни ылар буоллаҕына, таҥаһы уган баран салапаан салгынын пылесоһунан оботторон кэбистэххэ, таҥас кээмэйэ биллэ кыччыыр. Манныгы вакуумнай бакыакка хаалааһын диэн ааттыыллар. Көстүүмнэри салапаан чехолга ыйыыр куһаҕан. Салгын киирбэккэ таҥас сиик сыттаныан сөп. Ол кэриэтин таҥас чехол ордук. Күн уотуттан да харыстыыр уонна тыыннара турар буолар. Билигин таҥаһы харайыыга таҥастан оҥоһуллубут хоруопка контейнердар бааллар. Ыскаапка таҥаһы миэстэтинэн уурарга, түргэнник буларга олус көмөлөөхтөр. Розмарин, лаванда, кедр сыттаах сашелары сайыҥҥы харайыллыбыт таҥастар быыстарыгар угар олус үчүгэй. Маннык сашелары иккилии ый буола-буола уларыттахха, таҥас сибиэһэй сытын сүтэрбэт.

Атах таҥаһын харайыы

Атах таҥастарын хаһан даҕаны хайдах кэтиллибитинэн ылан хоруопкаҕа угуллубат. Быылын, бадараанын, кумаҕын кылбаччы сууйан, куурдан, баахсаланары баахсалаан, кырааскаланары кырааскалаан баран иһигэр кумааҕы уган, атах таҥаһын быһыыта алдьамматын туһугар бэйэтин хоруопкатыгар угар наада. Атах таҥаһын былаастык, кумааҕы хоруопкаҕа угар ордук. Хас биирдии хоруопка таһыгар туох, ким атаҕын таҥаһа угуллубутун ыйар наада. Оттон мааны сайыҥҥы түүппүлэ, бачыыҥка ыраастанан, сууйуллан баран сымнаҕас таҥас мөһөөччүккэ угуллан баран хоруопкаланара ордук. Хас биирдии атах таҥаһын иһигэр силикагель угар наада. Бу сииктэн харыстыыр уонна сибиэһэй сытын тутар.

Кыстыкка кэтиллэр таҥастар

Кыстыкка кэтиллиэхтээх пуховиктар, саҕынньахтар, түүлээх бэргэһэлэр, этэрбэстэр ардаҕа, сиигэ суох күҥҥэ хоппоттон тахсан салгылыахтаахтар. Салгылаабыт таҥастары киллэрэн ыскаапка ыйыыбыт, уурабыт. Бу барыта сайыҥҥы таҥас харайыллыбытын кэннэ оҥоһуллар. Кумаламмыт пуховиктар, халтаҥ соннор билиэчиккэ ыйанан көнөллөр, быһыыларын булаллар.

Элбэх таҥас наадата суох

Киһиэхэ, ортотунан, биир халтаҥ сон, куурка, мааныга кэтэргэ саҕынньах наада. Эспиэрдэр бэлиэтииллэринэн таҥаһы дьапталҕа курдук мунньар туһата суох. Атах таҥаһа эмиэ оннук. Билигин кроссовка үгүстүк кэтиллэр буолан, хос-хос бачыыҥка, ботильон, соппуоска наадата суох. Оҕолорго эмиэ хос-хос атыылаһар таах дьиэҕэ бөҕү эрэ мунньуон сөп. Ол кэриэтин саҥаны атыыластахха, эргэни тута быраҕан иһэр наада. Кыстыкка киириигэ саас бырахпатах эргэ-урба таҥаһы, атах таҥаһын харыһыйбакка быраҕар наада. Ыскаабы үтүө хаһаайка сылга үстэ сааһылыыр дииллэр. Саас сайыны көрсө, күһүн кыстыкка киириигэ уонна Саҥа дьылы көрсө. Хаста да хомуйдахха, быраҕыллар мал көстүөхтээх. Эргэ төһөнөн быраҕыллар, соччонон саҥа кэлэр диэн өйдөбүл оруннаах.