Табаһыт күнүнэн Ил Дархан Айсен Николаев эҕэрдэтэ

Ытыктабыллаах табаһыттар уонна хотугу үгэс буолбут салаа үлэһиттэрэ!

Саха Өрөспүүбүлүкэтин салалтатын уонна тус бэйэм ааппыттан идэлээх бырааһынньыккытынан – Табаһыт күнүнэн ис-сүрэхпиттэн эҕэрдэлиибин!

2021 сыллаахха Саха сиригэр аан бастакытын Табаһыт күнэ бэлиэтэммитэ. Бу бырааһынньык биһиги кыраайбыт экэнэмиичэскэй сайдыытыгар сүҥкэн кылааттарын киллэрсэр өрөспүүбүлүкэ уһулуччулаах табаһыттарын үтүөлэрин билинии бэлиэтигэр төрүттэммитэ.

Табаны иитинэн Саха сирин 34 улууһуттан 20 улууска дьарыктаналлар. 114 таба хаһаайыстыбатыгар 1 325 киһи үлэлиир.

Табаһыт – киэҥ нэлэмэн уонна тайҕа дьиҥнээх хаһаайына, өбүгэлэрбит үгүс үйэ тухары илдьэ кэлбит үгэстэрин эрэллээх салҕааччыта. Хас биирдии табаһыт көс олох үгэһин илдьэ сылдьааччытынан, бэйэтин тугунан да кэмнэммэт уопутун уонна сатабылын хоту сир аҕыйах ахсааннаах омуктарын саҥа көлүөнэтигэр тиэрдээччинэн  буолар.

Табаһыттар идэлэригэр сатабылларынан уонна бэриниилээх буолууларынан, Саха сиригэр таба ахсаана сыллата эбиллэн иһэр. Кэлиҥҥи алта сылга дьиэ табатын ахсаана 146,6 тыһыынчаттан 171,5 тыһ. диэри тиийдэ. Өрөспүүбүлүкэ былырыын дойдуга дьиэ табатын иитиинэн үс бастыҥнар ахсааннарыгар киирбитэ.

Табалаах хаһаайыстыбалары өйөөһүн эрэгийиэн тыатын хаһаайыстабатын инники турар соруктарыттан биирдэстэринэн буолар. 2023 сылга таба салаатын үбүлээһин 200 мөл. солк. тахса сууманан эбиллэн, 1 млрд солк. тэҥнэспитэ. Быйыл хотугу дьиэтээҕи табаны иитиигэ көрүллэр субсидия ыстаапката биир төбөҕө 4 995,5-тэн 5 335,4 солк. тэҥнэстэ.

Судаарыстыбаттан көрүллэр көмө үбүнэн таба иитиитинэн дьарыктанар хаһаайыстыбалар иҥнигэһэ суол сылдьар аныгы тиэхиньикэни, сибээс тэрилин, квадрокоптеры, күнтэн үлэлиир уот ыстаансыйатын, хомуллар дьиэлэри, эти уонна эттэн оҥоһуллар аһылыктары оҥорон таһаарарга аналлаах технологическай тэрили ылаллар.

Саха сиригэр 2020 сылтан “Эдэр табаһыт” бырагыраама үлэлиир. Тустаах салааҕа ыстаадаҕа түөрт сылтан итэҕэһэ суох үлэлээбиттэргэ Арктика улуустарыгар дьиэ атыылаһалларыгар эбэтэр тутталларыгар анаан биирдии мөлүйүөн солкуобай көрүллэр. Үс сыл иһигэр 53 табаһыт биирдии мөлүйүөн солкуобайы ылла. 2021 сылга диэри бырагыраама Арктика зонатыгар эрэ үлэлиирэ, билигин Саха сирин бары табалаах сирдэригэр тарҕанна. Бырагыраама үлэлиэҕиттэн табаһыт идэтин эдэр дьон сэҥээрэрэ үксээбитин бэлиэтиир оруннаах.

Ойуччу тутан чуум үлэһит дьахталларыгар махталбын уонна эҕэрдэбин тириэрдэбин. Кинилэр туундара уонна тайҕа көс, Арктика кытаанах усулуобуйатыгар күннээҕи уустук кыһалҕалары быһаараллар, дьиэтээҕи сылаас эйгэни тэрийэллэр.

Ытыктабыллаах табаһыттар! Кытаанах доруобуйаны, саҥа ситиһиилэри, дьолу баҕарабын!

СӨ Ил Дархана Айсен Николаев.