история

  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Археология уонна генетика норуоттар икки ардыларынааҕы бырайыакка

Франко-российскай археологическай эсэпэдииссийэ (MAFSO) Cаха сиригэр үлэтин 2002 сылтан саҕалаабыта. Франция этэрээтин мэдиссиинэ бэрэпиэссэрэ, доктор Эрик Крюбези, саха археологтарын –…

1 месяц ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Бу интэриэһинэй. «Куруһаала» туһунан тугу билэҕит?

1827 сыллаахха атыыһыттар көҕүлээһиннэринэн, үпкэ-харчыга тус кыттыһыыларынан Дьоҕус баһаарга тутаах дьиэни 1830 сыллаахха диэри туттарбыттар уонна "Куруһаала" диэн ааттаабыттар. Ол…

2 месяца ago
  • Интэриэһинэй
  • Сонуннар

Саха сириттэн күрээбит дьахтар – Мария Эссен

Ыраахтааҕы былааһын саҕана Саха сиригэр сыылкаҕа ыытыы  биир саамай дьулаан накаастабыл этэ. “Күлүүһэ суох хаайыыга” утаарыллыбыт киһи уураахтаммыт болдьоҕо бүтүөр…

5 месяцев ago
  • Аҕа дойдуну көмүскээччи сыла
  • Сонуннар

Смоленскай уобаласка «Бастионы памяти» мемориал былаһааккатын сирэ быһаарылынна

Смоленскай уобалас Гагаринскай оройуонун дьаһалтатын салалтатын кытта Саха сирин оробуочай бөлөҕө «Бастионы памяти»  былаһаакка миэстэтин анаатылар. Мемориалы 365- с стрелковай…

5 месяцев ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Аныгы дьон чиэспит, суобаспыт дьыалата буоллаҕа

Искибиэр диэн – киһи кута-сүрэ тохтуур, дууһата аһыллар, сүрэҕинэн-быарынан ылынар ураты тыын иҥэриллибит бүччүм сир, анал миэстэ. Манна дьон-сэргэ сөбүлээн…

1 год ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Хорообут нэһилиэгин историятын кинигэтэ таҕыста

Саха сирин нэһилиэктэрэ бэйэлэрин историяларын үйэтитиигэ киэҥ хабааннаах үлэлэри ыыталлар. Ол курдук, Мэҥэ Хаҥалас улууһун Хорообут нэһилиэгэ быйыл “Хорообут нэһилиэгэ.…

1 год ago
  • Култуура
  • Сонуннар

Сэдэх эспэнээттэр. Урукку  маллар  ураты сэһэннэрэ (видео)

Бүлүүтээҕи кыраайы үөрэтэр түмэл 1917 сыллаахха учуутал, кыраайы үөрэтээччи П. Х. Староватов көҕүлээһининэн тэриллибитэ. Быйыл Үлэ Дьоруойа П.Х.Староватов төрөөбүтэ 150 сыла. Билигин…

2 года ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Эдэр эрчимин, олоҕун норуотугар анаабыта

(Сэрииттэн эргиллибэтэх суруналыыс, бэйиэт Василий Кустуктуурап туһунан) Мин иннибэр сытар, мэлдьи толкуйдатар сэрии иннинээҕи саһарбыт хаартыскаҕа алта саха киһитэ түспүт.…

2 года ago
  • Интэриэһинэй
  • Сүрүн

Саха сиригэр хас бойобуода үлэлээбитэй?

Саха сирэ Ленскэй кыраай диэн ааттаныаҕыттан Арассыыйа империятыттан салаллар дойду  буолбута. Биллэн турар, ыраахтааҕылар түүлээҕинэн хааччыйар улахан кыраайга дьаһайар, дьаһаах…

2 года ago
  • Маны аах
  • Уопсастыба

Окоемов сыдьааннара тэнийэллэр

Биллиилээх уопсастыбаннай, бэлитиичэскэй диэйэтэл, Саха сиригэр автономия ылыммыт дьаһалларын олоххо киллэриигэ сүрүн үлэни ыыппыт Николай Николаевич Окоемов быйыл төрөөбүтэ 125…

3 года ago
  • Уопсастыба

Агеев, Виленскэй-Сибиряков аптаныамыйаҕа оруоллара

1921 сыл саҥатыттан 1922 сыл кулун тутарыгар диэри Саха сиригэр биир улахан былаастаах уонна суостаах салайааччынан Губчека бэрэссэдээтэлэ Андрей Васильевич…

3 года ago
  • Интэриэһинэй

Улуу “пассионарий” уустук олоҕо

Учуонай Лев Гумилев туһунан  Олох биир дьикти таайбараҥа – талааннаах дьон оҕолоро. Үгүстэрэ, кыра эрдэхтэриттэн “туйах хатарааччы” аатын сүгэллэр, кинилэртэн…

3 года ago
  • Маны аах

Юрист идэлээх сүрүн исписэлиис быһыытынан

1920-1921 сылларга Саха сирэ Аптаныамыйа ыстаатыһын туруорсуутугар, Аптаныамынай Өрөспүүбүлүкэ буолуутугар сокуоннай төрүттэринэн буолар бары юридическай акталар (докумуоннар) барылларын оҥорууга улахан…

3 года ago
  • Интэриэһинэй

Саха сирин пехотнай полката — Наполеон сэриитин утары

ХХ үйэҕэ диэри Арассыыйа устуоруйатыгар 1812 сыллаах Аҕа дойду сэриитин “Улуу Аҕа дойду сэриитэ” эбэтэр “12 тылынан саҥарар аармыйа саба…

3 года ago