Тускул: «Балаҕан ыйа икки ардахтаах»

Share

Бүгүн атырдьах ыйын 31 күнэ — сайын бүтэһик күнэ. Сарсын — балаҕан ыйа.

Норуот синоптига Тускул балаҕан ыйын үгэһин туһунан маннык бэлиэтиир:

Балаҕаны саха үс көрүҥун туттан олорор үгэстээх: кыстык балаҕан, сайылык, отордуур балаҕан. Балартан, биллэн турар, саамай кичэллээхтик кыстык балаҕан оҥоһуллар. Балаҕан ыйыгар отордуур балаҕаҥҥа олоро түһэн баран, Сэмэнэптэн кыстык балаҕаҥҥа көһөллөр. Ол аата балаҕан ыйын 14 күнүгэр. Сэмэнэпкэ (Сибэтиэй Симеон Столпник) ыал үксэ отторун үлэтэ бүтэн, «кыдама сууйуута» диэн алаадьы сииллэрэ. Мас сэбирдэҕэ түһэр. Тайах, таба сүүлэ саҕаланар, өрүс балыга муораҕа айанныыр. Кылгас кэмҥэ, сайын иккистээн эргийэн, дьахталлар «быттанар» үтүө күннэрэ үүнэллэр. Ый 21-с күнүгэр «сырдык» уонна «хараҥа» тэҥнэһэр, мантан ыла түүн баһыйан барар, онон күн-дьыл хонугунан ааҕыллар буолар. Былыргынан эттэххэ, эргэ дьыл саҕаланар.

Балаҕан ыйа кулун тутар ыйы батыһар. Ый өксүөннээх уонна 20-с чыыһыла диэки сайын эргийэр. Ол —  Дьахтар быттанар кэмэ. Икки ардахтаах: кус барар уонна оту-маһы  ииктэтэр (ый бүтүүтэ эбэтэр алтынньы саҥатыгар). Оту-маһы хайдах ииктэтэринэн кэлэр сааһы билгэлииллэр. Тыала биир: көтөҕө түһэрэр тыал. Балаҕан ыйынан кыһын хойутуон дуу, эрдэлиэн дуу быһаараллар.

Recent Posts

  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Госөҥөлөр портал дьиэ кэргэн иһигэр күүһүнэн өттөйүүттэн эмсэҕэлээбит дьоҥҥо көмөлөһүөҕэ

Порталга “жизненная ситуация” диэн саҥа раздел баар буолла. Манна дьиэ кэргэн иһигэр күүһүнэн өттөйүү көрүҥнэрэ…

8 минут ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Урбаан миниистирэ Георгий Андреев  социальнай ситимнэргэ быһа эпииргэ тахсыаҕа

СӨ урбааҥҥа, эргиэҥҥэ уонна туризмҥа миниистирэ Георгий Андреев бүгүн, ахсынньы 23 күнүгэр,  СӨ Ил Дарханын…

23 минуты ago
  • Култуура
  • Сонуннар

Сардаана Корякина – Николай Неустроев аатынан бириэмийэ саҥа лауреата

Быйыл ахсынньы 15 күнүгэр саха литературатын төрүттээччилэртэн эдэрдэрэ, сахалыы комедия жанрын олохтообут драматург, саха уонна…

26 минут ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Босуобуйалар, МРОТ төһө үрдүөхтэрэй?

Үүнэр сылга социальнай эйгэҕэ саҥа көмө миэрэлэрэ киириэхтэрэ уонна босуобуйалар, төлөбүрдэр суумалара индексацияланан, үрдүөҕэ. Тоҕо…

38 минут ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба
  • Үөрэх

Отутус төгүлүн ыытыллар “Инникигэ хардыы” кэмпириэнсийэ-куонкуруска 1500-тэн тахса оҕо кыттыаҕа

“Инникигэ хардыы” эдэр чинчийээччилэр өрөспүүбүлүкэтээҕи билим кэмпириэнсийэ-куонкурустара 1996 сылтан ыытыллар. Үбүлүөйдээх 30-с тэрээһин тохсунньу 12-14…

53 минуты ago
  • Сонуннар
  • Уопсастыба

Ил Түмэн 16-с (уочараттаах) пленарнай мунньаҕа саҕаланна

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннай Мунньаҕын (Ил Түмэнин) уон алтыс ыҥырыылаах пленарнай мунньаҕа саҕаланна. Пленарнай мунньах ахсынньы…

1 час ago