Тускул тохсунньуну билгэлиир

2023 сыл тиийэн кэллэ. Тохсунньубут хайдах буолар эбитий?

Норуот синоптига Тускул билгэлээбитин СИА, Yakutia-Daily.ru суруйбуттар.

Урут бу ыйы бүтэй, уһук хотугу улуустарга хараҥа бүрүүкүүр кэмэ дииллэрэ. Тохсунньуга күнэ кылгас, түүнэ уһун, тымныы оройо. Бу кэмҥэ туох буоларын иһиллииллэр, билгэлэнэллэр. Ол иһин тохсунньуну таҥха ыйа дэнэр. Хайдах саас, сайын буоларын билгэлииллэр.

Тохсунньуну от ыйа батыһар. Өскөтүн тохсунньуга тымныйдаҕына, от ыйа сөрүүн буолар. Оттон сылыйдаҕына, сайына куйаас. Тыалырдаҕына, от ыйа сөрүүн. Элбэхтик кыраһалаатаҕына, өҥ сайыны күүт дииллэр. Тохсунньуга төһө да тымныы буолбутун иһин, күн уһуура биллэн барар. Тохсунньу ортотуттан тоҥсоҕой маһы тоҥсуйан торулатар.

Тохсунньу 7 күнэ — Ороһуоспа. Өскөтүн бу күн былытырдаҕына, сис былыт ый 14 күнүгэр диэри турар. Оттон сылаас буоллаҕына, сааһа тымныы, хаардаатаҕына — өҥ сайын. Халлааҥҥа сулус элбэх буоллаҕына элбэх отон үүнэр. Сир асчыттара, бу күнү өйдөөн көрөөрүҥ эрэ.

Тохсунньу 9 күнэ. Ый Үргэли кытта алтыһаллар. Былыр кырдьаҕастар бу кэмҥэ анаан-минээн кэтээн көрөллөр эбит. Өскөтүн алтынньы 14, сэтинньи 12, ахсынньы 11, тохсунньу 9, олунньу 7, кулун тутар 4, ыам ыйын 1 күннэригэр алтыстахтарына, үчүгэй сыл буолар диэн этэллэр эбит. Оттон хойутаатаҕына — кураан.

Тохсунньу 12 күнэ. Ойбонтон сүллүүкүттэр тахсаллар. Бастаан уот оттооччулар тахсаннар, кураанах дьиэлэри булан оттоллор.

Тохсунньу 14 күнэ. Баһылайап күнэ.

Тохсунньу 19 күнэ. Кириһиэнньэ. Күннээх уонна тымныы буоллаҕына, сайына кураан буолар дииллэр. Бу күн сүллүүкүттэр төттөрү киирэллэр диэн, сарсыардаттан ойбоннорун ыраастыыллар эбит.

Тохсунньу 20 күнэ. Таҥара мэтириэттэрин сууйаллар итиэннэ сибэтиэй уунан дьиэлэрин-уоттарын, хотоннорун, сүөһүлэрин ыраастыыллар, арчылыыллар.

Тохсунньу 31 күнэ. Бастакы Охонооһойоп. Тыатааҕы арҕаҕыгар сытан биир өттүгэр эргийэр, ытыһын саланар. Тымныы оҕуһун биир муоһа сыппыыр (тостор).

УЛУУСТАРЫНАН КҮН-ДЬЫЛ ТУРУГА

Киин улуустарга бастакы дэкээдэҕэ күнүһүн -41, -46, түүнүн -44, -47, кыратык кыраһалыыр. Иккис дэкээдэҕэ хаардыыр, күнүһүн -39, -43, түүнүн -40, -43. Үһүс дэкээдэҕэ күнүһүн -30, -35, түүнүн -37, -39.

БҮЛҮҮ БӨЛӨХ УЛУУСТАРГА

Урукку сыллары кытары тэҥнээтэххэ арыый сылыйыа. Күнүс -30, -35, түүн -35, -40. Иккис дэкээдэҕэ хаардыа, күнүс -33, -36, түүн -35, -38. Үһүс дэкээдэҕэ күнүс -30, -33, түүн — 30, -35.

ӨЛҮӨХҮМЭ, АЛДАН, НЕРЮНГРИ

Соҕуруулуу-арҕаа бастакы, иккис дэкээдэлэргэ хаардаах.  Бастакы дэкээдэҕэ күнүһүн -28,-33, түүнүн -35, -39. Иккис дэкээдэҕэ күнүһүн -28, -30, түүнүн -31, -35. Үһүс дэкээдэҕэ күнүс -20, -24, түүн -27, -32.

ӨЙМӨКӨӨН

Тымныы Полюһугар ааспыт сыллары кытары тэҥнээтэххэ, арыый сылыйар. Бастакы дэкээдэҕэ күнүс -45, -50, түүн -44, -50. Иккис дэкээдэҕэ күнүс -39, -45, түүн -46, -50. Үһүс дэкээдэҕэ күнүс -41, -43, түүн -45, -48.

ДЬААҤЫ УЛУУҺА

Бастакы дэкээдэҕэ күнүс -41, -51, түүн -47, -52. Иккис дэкээдэҕэ арыый тымныйар  -42, -45, түүн -46, -42. Үһүс дэкээдэҕэ былытырыа, онон арыый сылыйыа. Күнүһүн -40, -43, түүнүн -43, -45 буолуо.

АБЫЙ, МУОМА, ОРТО ХАЛЫМА, ҮӨҺЭЭ ХАЛЫМА, АЛЛАРАА ХАЛЫМА, АЛЛАЙЫАХА 

Халыма-Индигиир улуустарыгар ааспыт сыллардааҕар арыый сылыйар. Бастакы дэкээдэҕэ күнүс -40, -46, түүн -43, -47. Иккис дэкээдэҕэ хаар суох, күнүс -43, -45, түүн -43, -46. Үһүс дэкээдэҕэ  -40, -43, түүн -43, -46.

АНААБЫР, ӨЛӨӨН, БУЛУҤ ОРОЙУОННАРЫГАР

Арктика улуустарыгар тохсунньуга бастакы, иккис дэкээдэлэргэ элбхтик хаардыа. Үһүс дэкээдэҕэ хаардаабат. Бастакы дэкээдэҕэ күнүс -32, -39, түүн -32, -42. Иккис дэкээдэҕэ күнүс -37, -38, түүн -37, -42. Үһүскэ күнүс -29, -31, түүн -30, -33.

Хаартыскаҕа Мария Васильева (СИА) түһэриитэ