Женни Стрюкова түһэриитэ
Мархаҕа “Сахаагроплем” тэрилтэ базатыгар ыытылла турар сүбэ мунньах чэрчитинэн азот-кислород ыстаансыйатыгар сылдьан баран, сүбэ мунньах кыттыылаахтара аны Телефонистар уулуссаларыгар баар тыа хаһаайыстыбатын сүөһүтүн сиэмэтин уона эмбрионнарын судаарыстыбаннай баанын үөрүүлээхтик арыйдылар.
Дьэрэкээн өҥнөөх шардарынан киэргэммит сиэмэ уонна эмбрион баанын таһыгар таһырдьа сахалыы сиэринэн алгыс ылан, арыылаах алаадьынан күндүлээтилэр, ДьГТХА устудьуоннарын сахалыы үҥкүүтүнэн арыаллаатылар. Ону Уһук Илин федеральнай уокуругун тэрилтэлэриттэн кэлбит учуонайдар, исписэлиистэр олус сэргээтилэр.
Биллэрин курдук, билигин сиэмэни харайыы бааныгар 260 тыһыынча доза сиэмэ хараллан сытар, ол иһигэр саха сүөһүтүн киэнэ. Сыл аайы өрөспүүбүлүкэ хаһаайыстыбаларыгар 60-тан 80 тыһыынча дозаҕа диэри сиэмэни биэрэллэр.
Үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ СӨ Судаарыстыбаннай Мунньаҕын (Ил Түмэн) тыа сиригэр уонна аграрнай бэлиитикэҕэ сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Александр Атласов эҕэрдэлээтэ. Кини “Сахаагроплем” тэрилтэ сүөһү бородууксуйатын үрдэтиигэ, өрөспүүбүлүкэҕэ генофонданы харыстааһыҥҥа үлэлиирин бэлиэтээтэ. Кини кэнниттэн өрөспүүбүлүкэ тыатын хаһаайыстыбатын уонна аска-үөлгэ миниистирин солбуйааччы Николай Афанасьев эҕэрдэтин тириэртэ. “Тыа хаһаайыстыбатын сүөһүтүн генофондата” национальнай ассоциация генеральнай дириэктэрэ Елена Колдаева “Сахаагроплем” тэрилтэни судаарыстыбаннай бааны саҥардан арыйбытынан эҕэрдэлээтэ. Елена Михайловна “Сахаагроплем” тэрилтэ сайдыытынан олох инники баран иһэрин, өрөспүүбүлүкэ салалтата өйүүрүттэн олус сөхпүтүн уонна астыммытын бэлиэтээтэ.
Ол кэнниттэн ыраахтан кэлбит ыалдьыттары сиэмэ уонна эмбрион судаарыстыбаннай бааныгар экскурсия тэрийдилэр. Тэрилтэ салайааччыта Алексей Жирков олус үчүгэйдик сиһилии кэпсээтэ.
Таһырдьа племенной оҕустары таһааран көрдөрдүлэр. Манна 60-тахса оҕус турар эбит. Таһырдьа биэс оҕуһу көрдөрүүгэ таһаарбыттар. Итинтэн иккитэ кыра оҕустар, 11 ыйдаахтар. Холобура, ити герефорд оҕуһу Иркутскайтан, кыһыл-эриэн голштинскай боруоданы Красноярскайтан аҕалбыттар. Оҕустар дьону көрөн соччо үргүбэтилэр, көрөөччүлэригэр хайы-үйэ үөрэннэхтэрэ.
Ити курдук, сүбэ мунньах кэмигэр ыытыллар тэрээһиннэр Саха сирэ сүөһүгэ племенной үлэни тэрийиигэ уопутун тарҕатыахтара.
Хаартыскаҕа: Сиэмэ уонна эмбрион баанын арыйыыга.
Саха киһитэ сөхтөҕүнэ уонна дьиибэргээтэҕинэ, эбиитин мунаардаҕына итинник диэччи. Бу сырыыга мин эмиэ итинник саҥа…
Аҕыйах хонуктааҕыта Үҥкүр уонна Өлүөхүмэ куорат икки ардынан суол кытыытынан оҕолордоох эһэ сылдьар, сэрэхтээх буолуҥ…
Ыксаллаах быһыы-майгы министиэристибэтин дааннайынан, өрөспүүбүлүкэҕэ барыта 116 гектар иэннээх сэттэ ойуур баһаара баара бэлиэтэммит. Бу…
Бүгүн, ыам ыйын 13 күнүгэр, өрөспүүбүлүкэ хотугулуу-арҕаа улуустарыгар, Өлүөнэ аллараа тардыытынан уонна киин улуустарга сөҥүүтэ…
Сылын ахсын ыытыллар ыам ыйын 9 күнүгэр Аҕа дойду Улуу сэриитин Кыайыытын уһансыбыт буойуттар ааттарын…
– Хапытаалынай өрөмүөҥҥэ иэстээхтэри кытта хайдах үлэлэһэҕит? Суукка ыытаҕыт дуу? С.Алексеева. “СӨ Элбэх кыбартыыралаах дьиэлэри…