Хаартыска: pxhere.com/ru/photo саайтан.
Доширак лапсаны туохтан оҥороллор? Төһө элбэҕи сиэххэ сөбүй? Доширактан уойуохха сөп дуо?
Түргэнник буһар лапса дойдута – Япония. Рамеҥҥа майгынныыр бородуукта Азия дойдуларын ырыынагар өссө 1958 сыллаахха баар буолбут. 13 сыл буолан баран пенопласт иһити айбыттар, онно лапсаны буһарар табыгастааҕа биллибит. Аҕыйах кэминэн бүлүүдэҕэ күөх тума уонна хаппыт оҕуруот аһын эбэр буолбуттар – миин кэриэтэ бүлүүдэ бэлэм.
Түргэнник буһар лапса Арассыыйаҕа 1990-сылларга үөдүйбүтэ. Аан маҥнай “Доширак” кэлбитэ, ол иһин түргэнник буһар лапсаны барытын доширак диэн ааттыыр үөрүйэх иҥэн хаалбыт. 2012 сыллаахха оҥорон таһаарааччылар “Доширак” лапсаны саамай элбэхтик Арассыыйаҕа киллэрэр буолбуттар.
“Доширак” – бу көннөрү сымыыттан, сэлиэһинэй бурдуктан оҥоһуллубут, санаа курдук буһарыллыбыт, паарга тутуллубут, хатарыллыбыт лапса. Састаабыгар туус уонна пальма арыыта киирэллэр. Амтанын тупсараары лапсаҕа Е319 антиокислитель уонна глутамат натрия эбэллэр. Бу элбэҕи сиэтэххэ буортулаах. Ньиэрбэ кэһиллиитигэр тиэрдиэн, былчархайы көбүтүөн, быары улаатыннарыан сөп. Ону таһынан, сорохтор харахтара мөлтүөн сөп. Онтон глутамат натрия эмиэ биир мөккүөрү үөскэтэр эбилик. Бу эбилиги эттэрэ-хааннара ылыммат дьон төбөтө ыалдьыан, сүрэҕэ өлөхсүйүөн, хаанын баттааһынан үрдүөн, сэниэтэ суох буолуон, этэ-сиинэ кытарыан сөп.
“Лапса оҥоһуллар маҥан сэлиэһинэй бурдукка туһалааҕа аҕыйах. Бурдук туорахтан турар, кини үөскэхтээх, хахтаах. Туораҕы мэлийэллэригэр клетчатката уонна битэмиинэ кыччыыр. Кыаллар буоллаҕына, кыратык мэлиллибит (цельнозерновая мука) бурдугу сиир ордук” – диэн М.Ф.Решетников аатынан билим уонна технология Сибиирдээҕи судаарыстыбаннай университетын дассыана Елена Семиченко быһаарбыт.
Түргэнник буһар лапса үксүгэр кыра калорийдаах. Ону тэҥэ, белога, клетчатката эмиэ аҕыйах. Ол оннугар, арыыта, углевода, натрия уонна атын микроэлеменнэрэ элбэх. Хас биирдии лапса мааркатыттан тутулуктаах.
Бу лапсаны арыый туһалаах оҥорор биир көрүҥ баар – манна оҕуруот аһын уонна белогу эбии. Лапсаны буһаран баран уутун тоҕуҥ, креветканы, сымыыты, кууруссаны, балыгы, оҕуруот аһын эбиҥ. Доруобуйаҕа буортута суох буолуон баҕарар түгэҥҥитигэр амтанын тупсарар туматын кутумаҥ. Бу туһунан сиһилии манна ааҕыаххытын сөп.
Алтынньы 28 күнүттэн сэтинньи 8 күнүгэр диэри Турцияҕа аан дойдутааҕы дуобат федерациятын күрэхтэһиилэрэ ыытылла тураллар.…
Федеральнай нолуок сулууспатын Саха сиринээҕи управлениета сиргэ, дьиэҕэ, кыбартыыраҕа, даачаҕа, гарааска, тырааныспарга 2024 сыллааҕы нолуогу…
2025 сыл тоҕус ыйын түмүгүнэн Саха Өрөспүүбүлүкэтэ Уһук Илин уокуругун субъектарын ортотугар сир учаастактарын босхо…
ИДьМ Дьокуускайдааҕы салаатын полиция 3-с нүөмэрдээх отделыгар Дьокуускай куорат олохтооҕуттан сайабылыанньа киирбит. Дьахтар полиция үлэһиттэригэр…
Ааспыт өрөбүллэргэ “СӨ ОДьКХ “ГУП Өлөөннөөҕү филиалын Өлөөн уонна Дьэлиҥдэ учаастактарын үлэһиттэрэ байыаннай дьайыы кыттылаахтарын…
Балаҕан ыйын бүтүүтэ, тыйыс айылҕалаах Усуйаана улууһугар киһи дууһатын таарыйар түгэн буолбута – олохтоохтор Кыһыл…